Budżet konsumenta może wykazywać deficyt lub nadwyżkę. Jeśli jest deficyt, czyli wydatki przewyższają dochody, tzn. mamy „dziurę budżetową”.
Sposoby łatania dziury budżetowej są następujące:
cięcia budżetowe, czyli ograniczenie wydatków,
szukanie sposobów powiększania dochodów.
Zaciąganie długu rodzi zawsze konieczność jego spłaty w przyszłości i to dodatkowo z odsetkami.
Gdy dochody z rodziny przewyższają wydatki to mamy tzw. nadwyżkę, którą można przeznaczyć na zwiększoną konsumpcję lub oszczędności.
Równoważeniu budżetu sprzyja postawa przedsiębiorcza w rodzinie, która polega na skłonności do podejmowania dodatkowego wysiłku w celu osiągnięcia dodatkowego dochodu.