Achajowie (
gr.
Ἀχαιοί Achaioí) –
plemię
greckie
, które jako pierwsze przybyło na obszary kontynentalnej
Grecji
około
2000 lat p.n.e.
, podbijając
Tesalię
i miejscowych
Pelazgów
. W
XV w. p.n.e.
[] Achajowie podbili
Kretę
, którą niepodzielnie władali jednak dopiero od drugiego najazdu około
1400 roku p.n.e.
Eponimicznym ojcem plemion achajskich był mityczny
Achajos
, syn
Zeusa
i
Pytii
, w innej wersji syn królewny ateńskiej
Kreuzy
i Ksutosa. Achajowie byli twórcami
kultury mykeńskiej
, za której centrum uznaje się bogate w złoto
Mykeny
, leżące w
Argolidzie
na
Peloponezie
. Od innych plemion greckich odróżniali się tym że nosili brody oraz strojem złożonym z przepaski i
chitonu
z krótkimi rękawami. Mieszkali w prostokątnych domach zawierającymi wspólne pomieszczenie z paleniskiem pośrodku, tzw.
megaron
.
Największymi księstwami achajskimi były
Mykeny
, w których władali
Pelopidzi
,
Argos
,
Tiryns
,
Pylos
,
Lacedemon
(
Sparta
),
Kreta
oraz
Arkadia
. Według
Homera
te niewielkie państwa wystawiły w wyprawie na
Troję
od 60 do 100 okrętów.
Władca państwa achajskiego nosił miano anaks (w
piśmie linearnym B
wa-na-ka). Pomagał mu w rządzeniu lawagetas, lin. B ra-wa-qe-ta – prawdopodobnie dowódca wojskowy. Achajowie podejmowali dalekie wyprawy wojenne, z których największa, przeciwko
Troi
, doczekała się epickiego opisu w postaci
Iliady
Homera
. Zakładali też kolonie na
Cyprze
, w
Pamfilii
i
Rodos
. Najprawdopodobniej o Achajach wspominają
hetyckie
tabliczki odnalezione w
Bogazköy
, które opisują silne królestwo Akhkhijawa utrzymujące stosunki z władcami
Hetytów
–
Mursilisem II
i
Tudhaliją IV
. W
XI w. p.n.e.
Achajowie zostali zepchnięci przez
Dorów
do północnej części Peloponezu, na obszary zwane
Achają
.
Bibliografia
- Guy Rachet, Słownik cywilizacji greckiej, Wydawnictwo "Książnica", 2004