Akrylamid
AkrylamidAkrylamid | | | Ogólne informacje | Nomenklatura systematyczna (
IUPAC
): | prop-2-enoamid | Inne nazwy | akryloamid, 2-propenoamid, amid kwasu 2-propenowego (akrylowego) | Wzór sumaryczny | C3H5NO |
SMILES
| C=CC(=O)N |
Masa molowa
| 71,08
g
/
mol
| Wygląd | białe ciało stałe o charakterystycznym zapachu | Identyfikacja |
Numer CAS
|
79-06-1
|
PubChem
| 6579[1] | | Niebezpieczeństwa |
MSDS
|
Zewnętrzne dane MSDS
| Zagrożenia wg
Dyrektywy 67/548/EWG
, zał. I[2] | | Toksyczny |
| Toksyczny (T) |
|
NFPA 704
| |
Temperatura zapłonu
| 138
°C
|
Temperatura samozapłonu
| 424
°C
|
Zwroty ryzyka
| R45, R46, R20/21, R25, R36/38, R43, R48/23/24/25, R62 |
Zwroty bezpieczeństwa
| S53, S45 |
Numer RTECS
| AS3325000 | Podobne związki | Podobne związki |
akrylonitryl
,
akroleina
| Jeżeli nie podano inaczej, dane dotyczą
warunków standardowych (25 °C, 1000 hPa)
|
Akrylamid (akryloamid, 2-propenoamid), C3H5NO —
organiczny
związek chemiczny
należący do
amidów
(amid
kwasu akrylowego
), stosowany głównie jako
monomer
przy produkcji
poliakrylamidu
. Akrylamid tworzy się w reakcji pomiędzy
asparaginą
i
cukrami redukującymi
w wyniku tzw.
reakcji Maillarda
[3]. Może powstawać już w temperaturze 120 °C, optimum to 140–180 °C. Akrylamid przyczynia się do występowania m.in.
nowotworów
przewodu pokarmowego
[4] oraz uszkadza
układ nerwowy
(jest
neurotoksyną
)[5]. Duże ilości akrylamidu powstają podczas obróbki termicznej (
smażenia
w głębokim tłuszczu,
pieczenia
) produktów spożywczych zawierających
skrobię
(
węglowodany
). Komitet ekspertów ds. Dodatków do Żywności (JEFCA – organ doradczy
WHO
i
FAO
) podaje, że największy udział w ogólnym spożyciu akrylamidu mają
chipsy ziemniaczane
(16–30%), chrupki ziemniaczane (6–46%),
kawa
(13–39%), ciasta, ciastka i herbatniki (10–20%) oraz chleb i inne gatunki pieczywa (10–30%)[6]. W celu określenia ryzyka związanego z przetwarzaniem żywności w wysokich temperaturach, a w szczególności powstawania wówczas akrylamidu, Komisja Europejska sfinansowała w 2003 roku 3-letni projekt HEATOX. Wyniki badań wykazały, że istnieją sposoby na zmniejszenie stopnia narażenia na działanie akrylamidu, jak również że zawartość akrylamidu w pożywieniu przygotowywanym w domu jest minimalna w porównaniu do produkcji przemysłowej lub prowadzonej w restauracjach[7]. Konfederacja Producentów Żywności i Napojów Unii Europejskiej (CIAA) opublikowała broszurę zawierającą wskazówki, jakie środki powinni stosować producenci żywności oraz konsumenci, aby zmniejszyć zawartość akrylamidu w produktach spożywczych[8]. Istotnym źródłem akrylamidu jest również
dym tytoniowy
[9]. Przypisy- ↑
Akrylamid – podsumowanie
(
ang.
). PubChem Public Chemical Database.
- ↑
Akrylamid
(
pol.
)
European chemical Substances Information System
.
IHCP
. [dostęp 2010-09-27].
- ↑ D.S. Mottram, B.L. Wedzicha, A.T. Dodson. Acrylamide is formed in the Maillard reaction. „Nature”. 419 (6906), ss. 448–449 (2002).
doi:10.1038/419448a
.
- ↑
Acrylamide: Carcinogenic Potency Database
(
ang.
)
- ↑ A.S. Kuperman. Effects of acrylamide on the central nervous system of the cat. „J. Pharmacol. Exp. Ther.”. 123 (3), ss. 182–192 (1958).
- ↑
JECFA Report TRS 930-JECFA 64/8
(
ang.
).
- ↑
HEATOX Heat-generated food toxicants: identification, characterisation and risk minimisation
(
ang.
).
- ↑
The CIAA Acrylamide "Toolbox"
(
ang.
).
- ↑ H.W. Vesper, J.T. Bernert, M. Ospina, T. Meyers, L. Ingham, A. Smith, G.L. Myers.
Assessment of the Relation between Biomarkers for Smoking and Biomarkers for Acrylamide Exposure in Humans
. „Cancer Epidemiol Biomarkers Prev”. 16 (11), ss. 2471–2478 (2007).
Inne hasła zawierające informacje o "Akrylamid":
Frytki
...
Kategoria:Substancje toksyczne
...
Akrylamid
AkrylamidOgólne informacjeNomenklatura systematyczna (
IUPAC
):prop-2-enoamidInne nazwyakryloamid, 2-propenoamid, amid kwasu 2-propenowego (akrylowego)Wzór sumarycznyC3H5NO
SMILES
C=CC(=O)N
Masa molowa
71,08 ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Akrylamid":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|