Berezwecz
BerezweczBerezwecz (
biał.
Беразьве́чча) – miejscowość na
Białorusi
, przed
wojną
wieś
na terenie
Polski
w ówczesnym
powiecie głębockim
, w dawnym
województwie wileńskim
. Berezwecz stanowił
garnizon
macierzysty
Batalionu KOP "Berezwecz"
. Obecnie Berezwecz jest północno-wschodnią częścią miasta
Głębokie
. HistoriaW
1637
wojewoda i starosta
mścisławski
Józef Korsak
funduje tu klasztor
bazylianów
. Na miejscu drewnianego klasztoru w latach
1756
-
1767
wzniesiono murowany zespół
kościelno-klasztorny
w stylu
barokowym
według projektu
J.K. Glaubitza
. Klasztor i kościół wzniesione były na północnym brzegu jez. Wielkiego. Przy klasztorze funkcjonowała sześcioklasowa szkoła. Po
kasacie
bazylianów klasztor i koścół w
1839
przejęli prawosławni. W okresie
II Rzeczypospolitej
kościół służył jako świątynia katolicka (kościół wysadzony został w roku
1970
), a w dawnym klasztorze kwaterował
Korpus Ochrony Pogranicza
. Po
agresji sowieckiej na Polskę
Armia Czerwona
zajęła Berezwecz
18 września
1939
. Dawny budynek klasztorny przekształcony został przez
NKWD
na więzienie śledcze. W czerwcu
1941
r., po wybuchu
wojny niemiecko-sowieckiej
NKWD dokonało masakry więźniów politycznych przetrzymywanych w Berezweczu. Kościół został zburzony w 1970 przez władze ZSRR. Współcześnie budynek poklasztorny użytkowany jest nadal jako więzienie. Miejsce martyrologiiPo inwazji
III Rzeszy
na
ZSRR
NKWD podjęło likwidację więzienia (patrz
Masakry więzienne NKWD 1941
). Kilkaset osób zlikwidowano w klasztorze, a pozostałych kilka tysięcy więźniów poprowadzono w kolumnie marszowej (dwanaście osób w szeregu, przy długości kolumny około 1500 m) w kierunku
Połock
-
Witebsk
. Po opuszczeniu Berezwecza przez Armię Czerwoną mieszkańcy miejscowości dotarli na teren więzienia. Za klasztorem w nie zasypanych dołach leżały okaleczone ciała. W klasztorze po rozbiciu świeżego muru wysypały się ciała żywcem zamurownych. Kolumna marszowa więźniów (bez jedzenia i picia) na "drodze śmierci" pozostawiała ciała. Więźniów zliwidowano za
Dźwiną
koło miejscowości Taklinowo dnia
25 czerwca
1941
. Do położonej na drodze kolumny więźniów strzelano z karabinów maszynowych, a z góry na drogę spadały bomby. Od września
1941
klasztor użytkowali Niemcy. Było to miejsce kaźni: Rosjan, Białorusinów, Polaków, Żydów, Włochów i przedstawicieli innych narodowości. Więźniów mordowano na terenie klasztoru i lasu Borek położonego na zachodnim brzegu jeziora Wielkiego. Na terenie lasu znajduje się zagospodarowany cmentarz. Po lewej stronie wejścia od cmentarza znajduje się napis na kamiennej płycie w
języku białoruskim
- "Tu pochowano ciała ponad 27 tysięcy wojennych więźniów obozu śmierci Berezewecz i około 200 włoskich żołnierzy zamordowanych przez niemieckich - faszystowskich zaborców w
1941
-
1944
latach". Na terenie lasu - cmentarza jest też pomnik z polskimi napisami, jeden z napisów brzmi: "Księża rozstrzelani
4 marca
1942
bł.
Mieczysław Bohatkiewicz
, bł.
Władysław Maćkowiak
, bł.
Stanisław Pyrtek
Beatyfikowani
13 czerwca
1999
przez Papieża
Jana Pawła II
..". Historycy szacują, że na terenie cmentarza spoczywa około 30 tys. osób, w tym także ofiary NKWD z lat
1939
-
1941
i po roku
1944
. Zobacz też
Kościół Świętych Apostołów Piotra i Pawła i klasztor Bazylianów w Berezweczu
Bibliografia- Zenobia Alejun, "Szlakiem martylologii kresowych Polaków", Zeszyt 4 (broszura), Civitas Chrystiana" Oddział w Kętrzynie,
Kętrzyn
,
2007
.
Linki zewnętrzne
Inne hasła zawierające informacje o "Berezwecz":
Masakry więzienne NKWD 1941
...
Berezwecz
BerezweczБеразьве́чча
Państwo
Białoruś
Obwód
witebski
Rejon
głębocki
Nieistniejący
kościół Bazylianów w Bereweczu
Kościół Zmartwychwstania Pańskiego w Białymstoku
, częściowo wzorowany na ...
Brygidki (więzienie)
...
27 listopada
(zm.
1955
)
1910
–
Władysław Maćkowiak
,
błogosławiony
,
polski duchowny katolicki
,
męczennik
,
rozstrzelany pod Berezweczem
(zm.
1942
)
1915
–
Stanisław Skalski
, polski
lotnik
,
generał
,
dowódca Dywizjonu 317
...
21 marca
(zm.
1992
)
1913
–
Stanisław Pyrtek
,
błogosławiony
,
polski duchowny katolicki
,
męczennik
,
rozstrzelany pod Berezweczem
(zm.
1942
)
1919
–
Józef Kulesza
, polski polityk, wicepremier (zm.
1985
)
1920
– ...
4 marca
polityk, działacz ruchu
pacyfistycznego
(ur.
1858
)
1942
–
zostali rozstrzelani przez Niemców pod Berezweczem
:
Mieczysław Bohatkiewicz
,
błogosławiony
,
polski duchowny katolicki
,
męczennik
(ur.
1904
)
Władysław Maćkowiak
,
błogosławiony
,
polski ...
1 stycznia
(zm.
1977
)
1904
–
Mieczysław Bohatkiewicz
,
błogosławiony
,
polski duchowny katolicki
,
męczennik
,
rozstrzelany pod Berezweczem
(zm.
1942
)
1905
–
Stanisław Mazur
, polski
matematyk
,
profesor Uniwersytetu Lwowskiego
i ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Berezwecz":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|