Jasnotowate
JasnotowateJasnotowate (Lamiaceae Lindl.), dawniej nazywane wargowymi (Labiateae) –
rodzina
roślin z
rzędu
jasnotowców
(Lamiales Bromhead). Należy do niej ponad 7,1 tysiąca
gatunków
reprezentujących 236 rodzajów. Występują na całym świecie z wyjątkiem okolic okołobiegunowych. Charakterystyka- Pokrój
-
Byliny
,
krzewy
i
pnącza
, rzadko
drzewa
.
-
Łodyga
- Zwykle 4-kanciasta, krawędzie są wzmocnione pasmami zwarcicy (
kolenchymy
).
-
Liście
-
Ulistnienie
nakrzyżległe, liście gruczołowato owłosione, aromatyczne.
-
Kwiaty
- Mniej więcej wyraźnie
grzbieciste
lub prawie
promieniste
.
Kielich
zrosłodziałkowy, dwuwargowy lub promienisty, 5-ząbkowy.
Korona
2-wargowa, warga górna 2-dzielna, powstała ze zrośnięcia 2 płatków; warga dolna 3-dzielna, powstała przez zrost 3 płatków; niekiedy tylko 1 warga – dolna jest dobrze wykształcona. 4
pręciki
, nierównej długości, dwusilne (wyjątkowo u szałwii i rozmarynu występują tylko 2 pręciki).
Słupek
zwykle 2-krotny,
zalążnia
złożona z 2
owocolistków
, już w czasie kwitnienia głęboko przedzielona fałszywą przegrodą na 4 guzki, w środku których osadzona jest szyjka słupka o 2-dzielnym znamieniu. U podstawy zalążni znajduje się pierścieniowaty
miodnik
.
Kwiatostany
w postaci
wierzchotek
dwudzielnych lub
skrętek
podwójnych, często zebrane w
kłosowate
lub w
główkowate
skupienia.
-
Owoc
- Czterodzielna
rozłupnia
, rozpadająca się na cztery pojedyncze rozłupki.
ZastosowanieWiele gatunków z tej rodziny zawiera wonne
olejki eteryczne
, które znalazły zastosowanie w medycynie, kosmetyce, a nawet kuchni. Systematyka- Pozycja systematyczna według
APweb
(aktualizowany
system APG III
z 2009)[1]
Jedna z rodzin
jasnotowców
reprezentujących grupę
astrowych
w obrębie
dwuliściennych właściwych
: - Podział rodziny według
APweb
(aktualizowany
system APG III
z 2009)[1]
Do rodziny zalicza się 236 rodzajów z 7173 gatunkami zebranymi w 7–9 podrodzin. - Rodzaje występujące naturalnie i uprawiane w Polsce
- Pozostałe rodzaje wg Crescent Bloom[2]
Do rodziny łącznie należy 228 rodzajów. - Pozycja w
systemie Reveala
(1993–1999)
Gromada
okrytonasienne
(Magnoliophyta Cronquist), podgromada Magnoliophytina Frohne & U. Jensen ex Reveal, klasa
Rosopsida
Batsch, podklasa
jasnotowe
(Lamiidae Takht. ex Reveal), nadrząd Lamianae Takhtajan, rząd
jasnotowce
(Lamiales Bromhead), podrząd Lamiineae Bessey in C.K. Adams, rodzina jasnotowate (Lamiaceae Lindl.)[2]. - Pozycja w
systemie Takhtajana
(1997)
Gromada
okrytonasienne
, klasa
Magnoliopsida
, podklasa
jasnotowe
(Lamiidae), nadrząd Lamianae, rząd
jasnotowce
(Lamiales), rodzina jasnotowate (Lamiaceae).
- Pozycja w
systemie Cronquista
(1981)
Gromada
okrytonasienne
, klasa
Magnoliopsida
, podklasa Asteridae, rząd
jasnotowce
(Lamiales), rodzina jasnotowate (Lamiaceae). Przypisy
Inne hasła zawierające informacje o "Jasnotowate":
Głowienka
...
Bazylia
...
Macierzanka
...
Melisa (roślina)
...
Szałwia
...
Mięta pieprzowa
...
Jasnota biała
...
Szałwia lekarska
...
Puszcza Białowieska
...
Oliwkowate
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Jasnotowate":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|