W przeszłości istniały jeziora na obszarze Nizin Środkowopolskich dziś obecnie jezior już prawie nie ma. Ich rzeźba powstała w czasie starszych zlodowaceń. Misy jezior zarosły roślinnością i zostały zasypane materiałem jaki przynosiły do nich rzeki.
W geologicznej skali czasu jeziora trwają bardzo krótko, sprawia to że są bardzo dobrym wskaźnikiem młodości krajobrazu. Duża liczba jezior na pojezierzach świadczy o niedawnym (w znaczeniu geologicznym) zlodowaceniu. Brak jezior na jakimś obszarze może wskazywać na starsze zlodowacenie (Np. Niziny Środkowopolskie).