Anton Diabelli (
6 września
1781
w Mattsee –
7 kwietnia
1858
w
Wiedniu
) – austriacki wydawca i kompozytor muzyki.
Urodził się w Mattsee koło
Salzburga
. Pobierał lekcje muzyki z
Michaelem Haydnem
. Uczył się w
Wiedniu
gry na
pianinie
i na
gitarze
. W
1818
razem ze wspólnikiem założył firmę wydawniczą Cappi & Diabelli (zmieniła nazwę na Diabelli & Co. w roku
1824
). Firma zajmowała się aranżacją popularnych utworów, dzięki czemu mogły być grane przez amatorów muzyki. Jako pierwsza opublikowała utwory
Franza Schuberta
.
Diabelli nie komponował wiele, ponieważ zajmował się działalnością wydawniczą. Jest autorem operetki Adam in der Klemme, mszy, pieśni, utworów przeznaczonych do grania na pianinie i gitarze klasycznej. Wśród nich można wyróżnić tzw. utwory na cztery ręce, przeznaczonych dla pianistów amatorów. Słynną kompozycją Diabelliego był tom wariacji na temat walca. Zawierał on po jednej wariacji każdego znanego w ówczesnych czasach kompozytora austriackiego oraz wielu spoza Austrii. Skomponować te utwory, zdecydowało się pięćdziesięciu kompozytorów między innymi
Franz Schubert
, jedenastoletni
Franz Liszt
,
Carl Czerny
,
Friedrich Kalkbrenner
,
Ignaz Moscheles
oraz
Johann Nepomuk Hummel
. Tom ten opublikowano pod nazwą Vaterländische Künstlerverein.
Beethoven
zamiast skomponować jedną wariację do tomu, zdecydował się dodać 33, które opublikowano w osobnym tomie w roku
1824
.
Diabelli zajmował się wydawnictwem do
1851
roku, które oddał pod kontrolę Carla Antona Spiny. Spina kontynuował działalność, publikując twórczość takich muzyków jak
Johann Strauss syn
i
Josef Strauss
.
Zmarł w Wiedniu w wieku 76 lat.