Aryman lub Ahriman (od staroirańskiego , awestyjskiego Angra Mainju, Angra Mainyu - zły duch, średnioperskie : Ahriman) to bóg ciemności, demonów, otchłani, uosobienie zła, kłamstwa, zniszczenia, pan ciemności i podziemnego świata w mazdaizmie i zoroastryzmie

Jego przeciwieństwem i antagonistą jest Ahura Mazda (Ormuzd). Pod koniec świata ma przez niego zostać pokonany.

Opowieść o Ormuzdzie i Arymanie

Na początku były dwa duchy: Ormuzd (Ahura Mazda) i Aryman (Angra Mainyu). Ormuzd przebywał w górze, w nieskończonym blasku. Aryman w dole, w mroku nieprzeniknionym. Wszystko co dobre: mądrość, prawość, jasność, piękno - zawarte było w Ormuzdzie, wszystko co złe w Arymanie. I tak było od nieskończoności.

Aż wydarzyło się, że promień blasku przeniknął mrok i Aryman poznał, że nie jest sam, że jest jeszcze coś innego. Przyciągnięty blaskiem podążył w górę i chciał ową jasność pochwycić. Ormuzd jednak przemądry rzucił w niego słowem modlitwy, które odebrało siły władcy ciemności, tak że spadł w przepaść i przebywał tam przez trzy tysiące lat.

Aryman w antropozofii

Antropozofia uznaje Arymana za niebezpiecznego demona, który wiąże człowieka jednostronnie z materią. Arymaniczne z jej punktu widzenia są zagrażające człowiekowi rzeczy, jak bomba atomowa , itd.

Ciekawostki

• Postać Arymana została wykorzystana w grze Prince of Persia oraz w Blade Of Darkness.
• Postać Ahrimana została wykorzystana w dwóch tomach (Fatalny dzień oraz Książę Czarnych Sal) serii Sagi o Ludziach Lodu .
• Postać Arymana wystąpiła w książce Kosmiczne Marionetki autorstwa Philipa K. Dicka .
• Angra Mainyu jest przeciwnikiem w grze Final Fantasy X-2 .
• Angra Mainyu jest wspomniany w grze Fate/stay night ,gdzie występuje jako Święty Graal.

Bibliografia

• Maria Składankowa, Mitologia Iranu, seria: Mitologie Świata, Wydawnictwa Artystyczne i Filmowe, Warszawa 1989,