Startuj z nami!

www.szkolnictwo.pl

praca, nauka, rozrywka....

mapa polskich szkół
Nauka Nauka
Uczelnie Uczelnie
Mój profil / Znajomi Mój profil/Znajomi
Poczta Poczta/Dokumenty
Przewodnik Przewodnik
Nauka Konkurs
uczelnie

zamów reklamę
zobacz szczegóły
uczelnie

kardynał

kardynał (łac. cardinalis – główny, zasadniczy, mocno z czymś związany) – potocznie nazywany purpuratem z racji koloru noszonego mucetu, w Kościele katolickim najwyższa po papieżu godność kościelna.

Mianowanie

Kardynałów nominuje papież, wybierając ich spośród mężczyzn, którzy obecnie mają przynajmniej święcenia prezbiteratu. Papież dokonuje promocji mianowanych kardynałów na konsystorzu.

Kardynałowie są mianowani przez papieża według jego własnego uznania, wszakże po zasięgnięciu opinii członków Kolegium Kardynalskiego na temat kandydatów. Gdyby zamianowany kardynał nie miał święceń biskupich, powinien je przyjąć, choć nie jest to bezwzględnie konieczne, to znaczy nie stanowi przesłanki wykonywania jakichkolwiek uprawnień kardynalskich.

Stopnie kardynalskie

Istnieją trzy stopnie kardynałów: kardynałowie biskupi (mają przydzieloną tytularnie – bez jurysdykcji (od lat 60. XX w.) – diecezję podrzymską – suburbikalną), kardynałowie prezbiterzy (mają przydzielony kościół tytularny w Rzymie) i kardynałowie diakoni (mają przydzielony kościół stanowiący diakonię). Kardynał, który jest patriarchą wschodnim, jest zawsze kardynałem biskupem, przy czym zachowuje jako tytuł swój kościół patriarchalny. Diecezje suburbikalne to: Ostia, Sabina-Poggio Mirteto, Porto-Santa Rufina, Velletri-Segni, Frascati, Albano i Palestrina. Były to diecezje okalające w czasach starożytnych diecezję rzymską. Dziekan Kolegium Kardynalskiego jest zawsze biskupem tytularnym Ostii, a przy tym zachowuje poprzedni tytuł do diecezji podmiejskiej. Kardynałowie biskupi diecezji podmiejskich mają pierwszeństwo przed kardynałami – patriarchami Kościołów Wschodnich.

Kardynałowie in pectore

Papież może mianować kardynała in pectore (łac. w sercu) nie ogłaszając jego nazwiska z ważnych powodów, jednakże takiemu kardynałowi prawa i obowiązki przysługują dopiero z chwilą ogłoszenia jego nazwiska, wszakże z pierwszeństwem od daty nominacji. Zdarzały się przypadki ogłoszenia nominacji kardynalskiej in pectore dopiero po śmierci nominata (np. Iuliu Hossu mianowany w 1969 r., ogłoszony w 1973 r.). W dawniejszych czasach (jeszcze za Piusa XII) birety dla kardynałów in pectore spoczywały w prywatnej kaplicy papieskiej pod szklanymi kloszami.

Symbolika

Każdy nowo mianowany kardynał podczas mszy św. koncelebrowanej otrzymuje od papieża pierścień oznaczający związek ze Stolicą Apostolską oraz czerwony biret, który jest symbolem oddania się kardynała na służbę Kościoła powszechnego aż do złożenia ofiary z życia (dokładniej usque ad sanguinis effusionem – aż do przelania krwi).

Zewnętrzną oznaką kardynała jest sutanna, pas w deseniu mory, piuska w deseniu mory, biret w deseniu mory, mucet (pelerynka) w kolorze purpury, fariola (peleryna) czerwona z kołnierzem w deseniu mory oraz pierścień otrzymany od papieża na konsystorzu. Do kardynała należy zwracać się per "Wasza Eminencjo", o ile jest w stroju chórowym; gdy zaś jest pozbawiony tego stroju, to znaczy ubrany w sutannę czarną lub czarną z czerwonymi guzikami – per "Księże Kardynale".

Właściwym szykiem dla pisowni i wymowy nazwiska kardynała (małą literą) jest kardynał Stefan Wyszyński (styl prosty). Umieszczenie nazwy godności między imieniem a nazwiskiem w szyku Stefan Kardynał Wyszyński stosowane jest w stylu oficjalnym kościelnym, lecz nadużywanie tego stylu poza uroczystymi tekstami i ceremoniami kościelnymi brzmi nieco pretensjonalnie.

Kto zostaje kardynałem

Większość kardynałów stoi na czele ważnych archidiecezji – w Polsce: gnieźnieńskiej, krakowskiej, wrocławskiej i warszawskiej. Taka diecezja jest określana jako tzw. posto cardinalizio – miejsce kardynalskie. Nie zawsze jednak ich ordynariusze otrzymują czerwony biret na pierwszym konsystorzu po ich nominacji na daną diecezję. Przykładowo po śmierci kard. Bertrama w 1945 r. Bolesław Kominek otrzymał nominację kardynalską dopiero w 1973 r., choć w tym przypadku na opóźnienie nominacji wpływało nieuregulowanie do 1972 r. statusu diecezji wrocławskiej i jej rządcy.

Kardynałami mianowani są również wysocy urzędnicy Kurii rzymskiej (tzw. kardynałowie kurialni), którzy nie posiadają własnych diecezji i zobowiązani są rezydować w Rzymie. Kardynałowie, którzy kierują diecezjami, powinni przybyć na każde wezwanie biskupa Rzymu. Ponadto papieże honorują tą godnością wybitnych teologów katolickich oraz – zwyczajowo – byłych rektorów uniwersytetów Gregorianum i Lateranum. Kardynałowie, którzy ukończyli 75 rok życia i stoją na czele dykasterii Kurii Rzymskiej lub Państwa Watykańskiego, proszeni są o złożenie rezygnacji. Są jednak członkami dykasterii na ogół co najmniej do ukończenia 80 roku życia.


Inne hasła zawierające informacje o "kardynał":

Biskup Zobacz teżStopnie biskupie (święceń hierarchicznych): prezbiter diakon Funkcje biskupie: papież patriarcha metropolita biskup diecezjalny / biskup pomocniczy biskup sufragan biskup koadiutor superintendent Godności biskupie: kardynał prymas arcybiskup biskup misyjny biskup tytularny Linki zewnętrzne Wszyscy biskupi Kościoła katolickiego ( ang. ) Konferencja Episkopatu Polski Średniowieczny Kościół ...

1398 (zm. 1417) Spytko III z Melsztyna , wojewoda krakowski, kasztelan biecki (zm. 1439 ) Amico Agnifilo , kardynał włoski, uczestnik konklawy z 1471 (zm. 1476) Julian Cesarini , kardynał, przewodniczył soborom ...

1679 szwedzki polityk, dyplomata, ambasador (zm. 1746 ) 7 sierpnia - Benedetto Erba Odescalchi , włoski kardynał, arcybiskup Mediolanu, arcybiskup tytularny Salonik, nuncjusz apostolski w Polsce (zm. 1740 ) 11 ...

Stanisław Hozjusz Stanisław Hozjuszkardynał prezbiterStanisław HozjuszHerb Stanisław HozjuszData i miejsce urodzenia 5 maja 1504 Kraków Data i miejsce ...

1986 cen mięsa i przetworów mięsnych. 10 września – do Polski przybył metropolita Filadelfii , kardynał John Joseph Krol . 11 września – w ramach trzeciej amnestii po stanie ...

1468 drukarz, wynalazca czcionki drukarskiej (ur. ok. 1399 ) 26 września – Juan Torquemada , hiszpański kardynał, dominikanin (ur. 1388 ) Polska 1447 Kazimierz IV Jagiellończyk 1492 KsiążęAlbanii 1443 Gjergj Kastriot Skanderbeg 1468 1446 Lekë Dukagjini 1481 Król Anglii 1461 Edward IV 1470 Władcy Azteków 1440 Motecuhzoma ...

1878 światowej w Paryżu. 19 lutego – Thomas Alva Edison opatentował fonograf . 20 lutego – kardynał Joachim Pecci został wybrany na papieża. Przyjął imię Leona XIII . 21 lutego ...

1848 artysta malarz francuski (zm. 1903 ) 14 września – Filippo Camassei , łaciński patriarcha Jerozolimy , kardynał (zm. 1921 ) 17 października – Wiktor Gomulicki , poeta i pisarz (zm. 1919 ) 13 ...

Order Orła Białego Svinhufvud , 1935 Thomas Woodrow Wilson , 1922 Alexandre Millerand , 1921 Gaston Doumergue , 1924 Albert Lebrun , 1932 Tomasz Masaryk , 1925 kardynał Pietro Gasparri Wiktor Emanuel III Żyjący Polacy, Damy oraz Kawalerowie Orderu Orła ...

1932 2008 ) 13 stycznia - Joseph Zen Ze-kiun , chiński duchowny katolicki , salezjanin , biskup Hongkongu , kardynał 15 stycznia - Stanislao Loffreda , archeolog włoski 16 stycznia Dian Fossey , amerykańska prymatolog, specjalistka ...


Inne lekcje zawierające informacje o "kardynał":

229 Stosunki państwo-Kościół w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (plansza 3) ...

234. Polska droga do demokracji (plansza 13) ...

014. Nowe państwa Europy Zachodniej (plansza 13) ...





Zachodniopomorskie Pomorskie Warmińsko-Mazurskie Podlaskie Mazowieckie Lubelskie Kujawsko-Pomorskie Wielkopolskie Lubuskie Łódzkie Świętokrzyskie Podkarpackie Małopolskie Śląskie Opolskie Dolnośląskie