Wadą każdego organizmu jest podatność na różne choroby, zakażenia itp. Dzieje się tak wskutek wnikania do niego różnych ciał obcych w postaci bakterii, wirusów, grzybów i pierwotniaków. Ciała te nazywane są patogenami, czyli czynnikami chorobotwórczymi. Dostają się one do organizmu - w zależności od jego struktury (budowy) - poprzez układ oddechowy, pokarmowy, moczowy, płciowy oraz przez skórę i powstałe rany. Większość patogenów rozprzestrzenia się po całym ciele i jest w stanie rozwijać się w większości narządów i tkanek. Z tego też powodu najważniejsze części układu odpornościowego są związane z układem chłonnym (limfatycznym) i krwionośnym, a krążąca w nich limfa i krew docierają do każdego zakątka organizmu.