Konflikt polsko-szwedzki powstał już w czasach polsko-rosyjskiej wojny o Inflanty. W czasie trzeciej wolnej elekcji, Zygmunt III Waza zasiadł na tronie Rzeczypospolitej w 1587 r., ustąpił z tronu Szwecji, jednak mianem króla Szwedów szczycił się aż do śmierci. Lata dziewięćdziesiąte XVI w. przyniosły nasilenie się kryzysów Polski ze Szwecją. Rywalizacja o Inflanty doprowadziła wewnątrzdynastyczny konflikt do rozłamu sześcioletnich polsko-szwedzkich zmagań militarnych.
Pchła może cały rok czekać w bezruchu, by na odgłos kroków (ludzkich lub zwierzęcych) natychmiast wyrwać się z odrętwienia i wskoczyć na potencjalnego żywiciela.