Rozbicie dzielnicowe było zjawiskiem typowym dla monarchiiśredniowiecza, które występowało już w na Rusi i w Czechach. Władza monarchów słabła, a w potęgę rosło możnowładztwo, które stopniowo zmieniało swoje posiadłości w samodzielnie rządzone państwa. Pomimo, iż w środkowo-wschodnich państwach nadal panowali skłóceni ze sobą książęta, to była to tylko władza formalna, gdyż jej wykonawcy byli uzależnieni od możnowładców.
Pchła może cały rok czekać w bezruchu, by na odgłos kroków (ludzkich lub zwierzęcych) natychmiast wyrwać się z odrętwienia i wskoczyć na potencjalnego żywiciela.