Większość
mięczaków ma muszle, skorupki lub wapienno-rogowe płytki, które dobrze zachowują się w materiale skalnym. Z tego powodu są dość dokładne dane na temat przebiegu
ewolucji tych zwierząt. Okazuje się, że przodkami mięczaków były pierwsze
pierścienice. Wskazują na to także badania
molekularne,
genetyczne i
embriologiczne. U obu grup występuje ten sam typ
larwy –
trochofora. Mięczaki musiały bardzo wcześnie oddzielić się od wspólnego z pierścienicami pnia. Od razu też zróżnicowały się na poszczególne linie rozwojowe. W
kambrze pojawiły się pierwsze mięczaki mające skorupki. Były to
jednotarczowe, które przetrwały w prawie niezmienionej postaci do dziś. Oprócz z nich z tego okresu znane są
chitony, pierwotne
łodziki zaliczane do
głowonogów,
małże. W
ordowiku pojawiają się w zapisie kopalnym
łódkonogi.