Wszelkie reakcje typu kwas-zasada polegają na przeniesieniu protonu z cząsteczki kwasu do cząsteczki zasady.
W roztworach wolne protony nie mogą samodzielnie istnieć, wobec tego muszą połączyć się z inną cząsteczką lub jonem. Taka cząsteczka lub jon ma charakter akceptora protonu, a więc zasady. Dlatego w rzeczywistości nie przebiegają reakcje odłączenia protonu od kwasu, a jedynie reakcje przeniesienia protonu do cząsteczki innej zasady, będącej mocniejszym akceptorem protonów od zasady sprzężonej z danym kwasem.
Jednocześnie przebiegają reakcje dwóch sprzężonych par:
I. Kwas 1 ↔ p + zasada 1 II. Zasada 2 + p ↔ kwas 2
Sumaryczna reakcja: kwas 1 + zasada 2 ↔ zasada 1 + kwas 2