Lekcja: "˝Pan Tadeusz˝ A. Mickiewicza - spacer po Soplicowie i okolicach"
Jedna część pomieszczenia przeznaczona jest dla podróżnych, druga – szeroka sala z wielkim stołem – dla miejscowej szlachty i chłopstwa. Dzierżawcą starej karczmy jest Żyd Jankiel, znany ze swych muzycznych umiejętności (gra na cymbałach) i cieszący się dużym autorytetem wśród miejscowej ludności.
Stara karczma jest miejscem nieustannej agitacjiksiędza Robaka, który częstując szlachtę ze swej słynnej złotej tabakiery (z wizerunkiem Napoleona), przekazuje wiadomości na temat planowanego przez cesarza francuskiego pochodu na Moskwę. Bernardyn walczył w przeszłości u boku wodza, nawet po przyjęciu święceń zakonnych czuje się bardziej żołnierzem niż księdzem. Podsyca wśród zebranych nastroje patriotyczne, sugerując aby odpowiednio wcześnie przygotować się na przemarsz Napoleona.
Rzuca hasło "oczyszczenia własnego domu", mając na myśli przygotowanie zbrojnego powstania na ziemiach litewskich. Niestety szlachta, podburzona później przez Gerwazego omylnie zinterpretuje wezwanie i wykorzysta je jako pretekst do ataku na Sędziego.