Pod panowaniem zaborupruskiego znajdowały się Warmia i Mazury, Pomorze, Śląsk oraz Wielkie Księstwo Poznańskie. Rozwój gospodarczy tych ziem przyjął inny kierunek niż Królestwo Polskie. Poza Górnym Śląskiem, gdzie kwitło hutnictwo i górnictwo, obszary które zajmowały się zwłaszcza rolnictwem to Pomorze i Wielkopolska. W pierwszej połowie XIX w. władze pruskie wprowadziły korzystne dla bogatych chłopów uwłaszczenie, które pod warunkiem wypłacenia dziedzicowi odszkodowania, dawało im prawo do ziemi. Spowodowało to na Pomorzu i w Wielkopolsce powstawanie nowych folwarków ziemiańskich oraz dużej liczby zamożnych gospodarstw chłopskich. Mimo to, największą część ludności wiejskiej stanowili bezrolni, którzy zatrudniali się w wielkich majątkach.
Godło Wielkiego Księstwa
