Lekcja: "Zróżnicowanie i przydatność rolnicza gleb w Polsce"
Wartość użytkowa gleb
Wartość użytkowa gleb zależy nie tylko od jej typu, ale także od działalności człowieka, który modyfikuje jej właściwości m.in. poprzez : nawożenie, stosowanie środków ochrony roślin czy melioracje.
Bonitacja gleb – szacunkowe określenie możliwości produkcyjnych gleby pod względem ich wartości użytkowej, czyli jakości. W zależności od przyjętej bonitacji wartość tą wyraża się w klasach lub punktach.
Przy tworzeniu klas bonitacyjnych bierze się pod uwagę: żyzność gleby, stosunki wodne w glebie, stopień kultury gleby i trudność uprawy w powiązaniu z agroklimatem, rzeźbą terenu oraz niektórymi elementami stosunków gospodarczych.
Żyzność podstawową właściwością gleby jest jej – zdolność do zaopatrywania roślin w wodę, składniki pokarmowe i tlen zapewniając roślinom odpowiednie warunki wzrostu. Miarą żyzności jest liczba gatunków roślin na danym areale. Naturalna żyzność gleby jest wynikiem procesu glebotwórczego i zależy od zawartości w glebie m.in. koloidów glebowych, związków mineralnych, próchnicy, drobnoustrojów.
Urodzajność gleb - na obszarach użytkowanych przez człowieka można zwiększyć żyzność gleby poprzez odpowiednie zabiegi agrotechniczne m.in. poprzez odpowiednie nawożenie, uprawę, stosowanie płodozmianu i meliorację. zdolność gleby do zaspokajania potrzeb roślin. Urodzajność jest to cecha określająca wartość produkcyjną gleby. Jej miarą jest plon (urodzaj).