Cecha fonologiczna relewantna (inaczej cecha dystynktywna, kontrastywna, diakrytyczna lub istotna) to właściwość
fonemu
, której zmiana powoduje zmianę znaczenia wyrazów, w których ów fonem został użyty.
Relewantność cechy fonologicznej definiowana jest w odniesieniu do systemu fonologicznego danego języka, a w niektórych przypadkach także kontekstu, w jakim znajduje się fonem definiowany przez tę cechę.
W
języku polskim
cechą relewantną jest np.
dźwięczność
, por.:
- /pas/ pas vs. /bas/ bas,
- /rafa/ rafa vs. /rawa/ Rawa.
Kontrast pomiędzy dźwięcznymi i bezdźwięcznymi fonemami zanika jednak np. przed pauzą (tzw.
ubezdźwięcznienie
):
- /kot/ kot vs. /kot/ kod,
bądź przed bezdźwięczną spółgłoską:
- /rafka/ rafka vs. /rafka/ Rawka.
Są to przypadki tzw. neutralizacji cech dystynktywnych.
Zobacz też