Hipoteza
HipotezaHipoteza (
gr.
hypóthesis – przypuszczenie) – osąd, który podlega weryfikacji. Zdanie, które stwierdza spodziewaną relację między jakimiś zjawiskami, propozycja twierdzenia naukowego, które zakłada możliwą lub oczekiwaną w danym kontekście sytuacyjnym naturę związku. Stawianie i testowanie hipotez to jeden z podstawowych procesów twórczego myślenia oraz fundamentalny element procesu tworzenia
nauki
. WeryfikacjaWeryfikacja hipotezy polega na wykonaniu doświadczeń sprawdzających efekty przewidywane przez tę hipotezę. Weryfikacja nie jest jednoznacznie możliwa dla zjawisk: - w przypadku braku odzwierciedlenia przewidywania w mierzalnym parametrze zjawiska;
- weryfikacja hipotez empirycznych, sformułowanych jako zdanie ogólne nie jest jednoznacznie możliwa (wynika to z istoty
dowodu indukcyjnego
)[1]
Definicje- wg
Tadeusza Kotarbińskiego
to "...takie przypuszczenie dotyczące zachodzenia pewnych zjawisk lub zależności, które pozwala wyjaśnić jakiś niewytłumaczalny dotąd problem"
- wg
Kazimierza Ajdukiewicza
to "...nieprzyjęta jeszcze racja wyjaśnienia jakiegoś faktu, którą podajemy procedurze sprawdzania"
- wg
Józefa Pietera
to "...naukowe przypuszczenie co do istnienia lub nieobecności danego faktu w określonym miejscu i czasie".
Przykłady hipotez Twierdzenia o tej nazwieBywa, iż udowodnione już twierdzenia również noszą nazwę "hipoteza", co wynika z uwarunkowań historycznych (por.
lemat
), mianowicie początkowej i długotrwałej niemożności ich
udowodnienia
. Przykładem takiego twierdzenia jest
hipoteza Poincarégo
. W historii matematyki bywało również na odwrót – hipoteza od razu była nazywana twierdzeniem i tu przykładem może być
wielkie twierdzenie Fermata
, które na swój dowód czekało przez ponad trzy stulecia.
Fermat
w swoich pismach jedynie twierdził, że zna jego dowód, ale go nie podał. Wielkie twierdzenie z formalnego punktu widzenia trzeba było uważać za hipotezę. Przypisy- ↑ Arno Anzenbacher, Wprowadzenie do filozofii, s 227, UNUM, Kraków 1992.
Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Hipoteza":
Mieszko II Lambert
S. Szczur: Historia Polski – średniowiecze. S. 70. ↑ Istnieje mniejszościowa, niepodparta źródłowo Hipoteza jakoby do zaręczyn Mieszka II i Rychezy doszło już podczas zjazdu ...
Ewolucja
płciowo
dokumentacja specjacji wśród organizmów rozmnażających się bezpłciowo jest problematyczna. Teoria wspólnego przodkaHipoteza wspólnego przodka (ang. universal common descent), oryginalnie zaproponowana przez Karola Darwina, ...
List do Hebrajczyków
na części doktrynalne i
parenetyczne
. Mogłoby to sugerować nawiązanie do Pięcioksięgu, jednak Hipoteza ta nie jest pozbawiona słabych stron. Wielu biblistów uważa, że jest ...
1929
„Mau”).
29 grudnia
– kongres polityków hinduskich w
Lahaur
zażądał niezależności
Indii
.Została zaproponowana
Hipoteza Sapira-Whorfa
(inna nazwa – prawo relatywizmu językowego).
Edward Adelbert Doisy
pozyskał w ...
Stanisław Pyjas
2 września 2008.↑
Ekshumacja ujawniła nieznane rany na ciele Pyjasa
. Rzeczpospolita, 2010.↑
"Hipoteza, że Pyjas zginął przez Maleszkę jest prawdopodobna"
. Dziennik, 2008-06-25.↑
Maleszka: mogłem ...
Kontrakcja
kontrakcja (skrót)
kontrakcja (fonetyka)
kontrakcja (matematyka)
kontrakcja objętości
(chemia)
kontrakcja lantanowców
(chemia)
kontrakcja (geologia)
Hipoteza kontrakcji
(geologia) ...
Rawicz (herb szlachecki)
Odmiany z niezmodyfikowaną barwą sukni1.3.2.2 Suknia srebrna2 Historia2.1 Legenda herbowa3 Najstarsza symbolika4 Hipoteza odnośnie znaku przedheraldycznego rodu Werszowców4.1 Godło Warsza i jego pochodzenie4.2 Hipoteza4.3 ...
Sztuczna inteligencja
zależność między danymi historycznymi, a przyszłymi cenami na giełdzie (taką tezę stawia
Hipoteza rynku efektywnego
). Gdyby Hipoteza ta była prawdziwa, wtedy nawet najlepiej przetworzone ...
Nieskończoność
systematyczne i ścisłe badanie nieskończoności aktualnych szybko doprowadziło do problemów takich jak
Hipoteza continuum
, które wymagały zrewidowania całego aparatu
logiki matematycznej
. Z kolei opozycjoniści ...
Ziemia
w jaki sposób kontynenty mogą się przemieszczać. W latach 30.
XX wieku
Hipoteza Wegenera została zarzucona, a na początku lat 60. wykrystalizowały się dwie ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Hipoteza":
Budowa komórki eukariotycznej - część V (plansza 14)
plastydowe RNA, część białek oraz posiadają aparat syntezy białka na rybosomach 70S.
Hipoteza endosymbiotyczna
Hipoteza ta zakłada, że komórki eukariotyczne rozpoczeły ewolucję jako prymitywne jednokomórkowe ...
102. Zróżnicowanie ludzkości (plansza 13)
...
010. Dzieje Ziemi (plansza 14)
zawartość dwutlenku węgla i trujących gazów w atmosferze) lub spowodowane wielką katastrofą. Hipoteza katastrofy jest najbardziej rozpowszechniona. Mówi, że ok. 65 mln lat temu ...
|