|
Planctus
PlanctusPlanctus, plankt (z
łac
. planctus – narzekanie, płacz) – charakterystyczny dla literatury
średniowiecznej
utwór, w którym wyraża się żal po zmarłej osobie i wzywa do współuczestnictwa w cierpieniu. Nawoływania te (nazywane apostropha de luctu) stanowiły główny motyw treściowy i kompozycyjny planktów, powtarzały się w nich wielokrotnie i budowały
patos
utworów[1]. Wołania te często kierowane są do Boga, aniołów, natury i ludzi (np.
Lament świętokrzyski
). Poza tym elementem plankty miały dość swobodną kompozycję i mogły znacząco się różnić między sobą. Plankty stanowiły często część liturgii
Wielkiego Piątku
, wykorzystywane też były w
misteriach pasyjnych
[2]. Do polskich planktów należą m.in.
Lament świętokrzyski
oraz lament Ojczyzny po śmierci
Bolesława Chrobrego
zawarty w
Kronice polskiej
Galla Anonima
[3]. Przypisy- ↑ Teresa Michałowska: Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 450. .
- ↑ Stefan Nieznanowski Planctus. W: Słownik literatury staropolskiej. Teresa Michałowska (red.). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2002, s. 659. .
- ↑ Teresa Michałowska: Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002, s. 451. .
Bibliografia- Teresa Michałowska: Średniowiecze. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2002. .
- Stefan Nieznanowski Planctus. W: Słownik literatury staropolskiej. Teresa Michałowska (red.). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2002. .
- Słownik terminów literackich. Janusz Sławiński (red.). Wrocław: Zakład Narodowy im. Ossolińskich, 2000. .
Zobacz też
Inne hasła zawierające informacje o "Planctus":
Trubadurzy (literatura)
– rodzaj canso zawierający przeprosiny kochanka, który swoim zachowaniem obraził wybrankę;
Plankt
(planh, Planctus) – lament na śmierć wybitnej osobistości. Zobacz też
Vida
Minstrel
Truwerzy
Poezja prowansalska
BibliografiaJohn Stevens/Ardis ...
Planctus
Planctus, plankt (z
łac
. Planctus – narzekanie, płacz) – charakterystyczny dla literatury ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Planctus":
Hasło nie występuje w innych lekcjach!
|
|
|
|