|
|
|
republika
republika (łac. res publica - dosł. rzecz pospolita, rzecz publiczna) – zgodnie ze współczesną definicją ustrój polityczny, w którym władza jest sprawowana przez organ wyłoniony w wyniku wyborów na określony czas.
Do czasów II wojny światowej w języku polskim w nomenklaturze polityczno-prasowej używano słowa Rzeczpospolita. Odnoszono je nie tylko do Polski (jak się to obecnie robi), ale również do innych państw o ustroju republikańskim, np. Rzeczpospolita Francuska itp.
W republice występują różne systemy rządów, zależnie od organu sprawującego władzę, którym może być:
-
prezydent wybierany na określony czas, z ograniczoną (albo z nieograniczoną) możliwością ponownego wyboru; prezydent może być odpowiedzialny przed innym organem państwa, albo przed Historią (lub Bogiem);
-
rząd odpowiedzialny przed parlamentem lub przed prezydentem.
Z uznaniem (albo nieuznaniem) danego państwa za republikę istnieją poważne problemy za względu na liczne historyczne definicje. Pod pojęciem republiki rozumiano kiedyś:
-
Państwo o ustroju niemonarchicznym. Stanowisko to podzielali Machiavelli i Monteskiusz. Sam Monteskiusz dzielił republiki na demokratyczne i arystokratyczne.
- Państwo, czyli wspólnotę zjednoczoną prawem i wspólnym pożytkiem, jak pisał Jean Bodin. Uważał on monarchię za najlepszą republikę.
- Państwo o ustroju mieszanym, łączącym cechy monarchii, arystokracji i demokracji.
Ostatnia definicja szczególnie popularna była wśród polskich autorów, wzorujących się na stoikach rzymskich. Powodem tego jest nazywanie monarchii Królestwa Polskiego rzecząpospolitą, czyli republiką.
Inne hasła zawierające informacje o "republika":
Dziady (zwyczaj)
...
Biskup
...
Brescia
...
Tiumeń
...
1972
...
Dwudziestolecie międzywojenne na świecie
...
Włosi
...
Stanisław Konarski
...
1986
...
Boris Blacher
...
Inne lekcje zawierające informacje o "republika":
010b. Rzym (plansza 4)
...
010c. Rzym (plansza 3)
...
208 Walki o granice II Rzeczypospolitej (plansza 3)
...
|
|
|
|
