Sprzężniaki
Mucor mucedo Fresen. Mucor mucedo Fresen.
Systematyka [1][2]
Królestwo :	grzyby
Gromada :	sprzężniaki
Nazwa systematyczna
Zygomycota Moreau Les Champignons 2: 2035 ( 1954 )

Sprzężniaki, sprzężniowe, sprzężniowce (Zygomycota Moreau) – gromada jądrowców należąca do królestwa grzybów (Fungi).

Charakterystyka

Sprzężniowce (Zygomycota) to niewielka grupa (ok. 300 gat.) grzybów saprofitycznych (wyjątki to pasożyty owadów). Grzyby saprofityczne rozwinęły się w połowie karbonu . Ich szczątki są bardzo rzadko spotykane z powodu braku elementów szkieletowych. Wyróżniamy trzy główne linie rozwojowe: skoczkowce , sprzężniowce oraz grzyby wyższe: workowce i podstawczaki . Posiadają grzybnię zbudowaną ze strzępek wielojądrowych, zwykle bez przegród. Rozmnażanie płciowe polega na łączeniu się gametangiów. W cyklu rozwojowym występuje wielojądrowa zygospora . W ścianie komórkowej tej grupy grzybów zawarta jest chityna . Rozmnażanie sprzężniowców polega na łączeniu się wielojądrowych gametangiów (inaczej plemni i lęgni). Taki typ rozrodu to tzw. gametangiogamia .

Cykl rozwojowy

Cykl rozwojowy sprzężniowców na przykładzie pleśniaka białego.

W zarodniach powstają zarodniki sporangialne. Spory po rozpadzie zarodni przenoszone są przez ruchy powietrza na inne produkty. W przypadku, gdy strzępki należące do dwóch różnych grzybów znajdą się w pobliżu, dochodzi do wytworzenia się na nich gametangiów. Po ich połączeniu następuje proces zwany gametangiogamią. W miejscu połączenia tworzy się zygospora , mająca charakter przetrwalnika. W niej rozpoczyna się faza diploidalna, trwająca zazwyczaj kilka miesięcy. Dochodzi do niej poprzez łączenie się jąder (należących do obu grzybów), które ulegają podziałom mejotycznym na wiele jąder haploidalnych. Zygospora pęka i wyrasta z niej haploidalna strzępka. Jest to forma ograniczona do prostej, wzniesionej nitki. Na jej szczycie powstaje zarodnia , a w niej zarodniki sporangialne. Po uwolnieniu mogą one dać początek nowym grzybniom.

Znaczenie w gospodarce człowieka

Dojrzała zarodnia rozłożka czerniejącego z rozsypanymi wkoło zarodnikami (sporami).

Sprzężniowce są sprawcami wielu przypadków pleśnienia artykułów spożywczych, tekstyliów, zawilgoconego papieru itp. Pleśniak biały rozwija się zwłaszcza na produktach mlecznych, a rozłożek czerniejący tworzy czarne naloty pleśni zwykle na owocach. Niektóre gatunki rozłożków są wykorzystywane do przemysłowej produkcji kwasu mlekowego.

Systematyka

Gromada Zygomycota jest zaliczana według "Catalogue of Life: 2009 Annual Checklist"^[1] do królestwa Fungi i należą do niej:

• rzędy incertae sedis: Asellariales, Basidiobolales, Dimargaritales, Endogonales, Entomophthorales, Harpellales, Kickxellales, Mortierellales, Mucorales , Zoopagales ;
• rodzaje incertae sedis: Densospora, Nothadelphia, Spirogyromyces.

Wcześniejsze systemy klasyfikacyjne grzybów dzieliły gromadę Zygomycota na klasy Trichomycetes i Zygomycetes.

Przypisy

Bibliografia