Żwir pochodzenia morskiego (największy kamyk na zdjęciu ma wymiar ok. 4 cm)

Żwir – okruchowa skała osadowa o luźnej postaci, złożona z otoczaków o średnicy większej niż 2 mm – nawet do kilku cm. (W budownictwie żwirem nazywane jest kruszywo naturalne o frakcji do 80 mm.)

Pochodzenie

Żwir może być pochodzenia morskiego, rzecznego, jeziornego, polodowcowego i in. Żwiry należą do młodszych utworów. Pokłady żwiru (dochodzące nawet do kilkudziesięciu metrów) świadczą o dużych zmianach poziomu mórz.

Żwiry morski i rzeczny powstają przez rozdrabnianie skał o dno.

Występowanie

Żwir kopalny występuje niemal w całym kraju. W dużych ilościach natomiast głównie w północnej Polsce . Obfita w żwiry jest również rzeka Wisła .

Zlepieńce

zlepieńce z Doliny Śmierci USA

W formacjach starszych zazwyczaj ulegają procesowi cementyzacji tworząc zlepieńce .Jego ziarna są zaokrąglone. Żwir zaliczamy do skał osadowych okruchowych, ponieważ ona zbudowane są z drobnych okruchów, które oddzieliły sie od innych skał okruchowych luźnych. Gdy ziarna te nie są zlepione spoiwem, mówimy o skałach okruchowych luźnych.

Wydobycie

W Polsce pozyskiwany z wydobycia na żwirowniach i pogłębiania rzek. Na zachodzie Europy powszechne jest pozyskiwanie żwiru z dna morskiego.

Zastosowanie

Żwir używany jest jako składnik betonów towarowych, oraz jako materiał do podbudowy dróg a także jako wsad do mas bitumicznych oraz czasem nawierzchni.

Zobacz też

• piasek
• tłuczeń
• grys

Źródła

• Encyklopedia Audiowizualna Brytannica tom XVIII Geologia .
• Monica Price, Kevin Walsh: Kieszonkowy Atlas Skał. Warszawa: Dorning Kindersley, 2006, s. 22. .