|
Świat
Ciała, z których składa się świat, nie są bytem prostym, lecz zawierają dwa pierwiastki, mają dwa czynniki: bierny i czynny. Te dwa pierwiastki odpowiadały arystotelesowskiej materii i formie.
Materię pojmowali stoicy tak jak Arystoteles, natomiast formę, czyli pierwiastek czynny i stanowiący o jakości każdego ciała, pojmowali materialnie. Forma była dla stoików materią, ale bardziej subtelną od zwykłej. Wyobrażali ją sobie na podobieństwo ognia i powietrza, coś jak ciepłe powietrze, jak tchnienie, i nazywali ją "pneuma".
Ona przenika całą bierną materię, dlatego przedmioty martwe nie są w swej istocie różne od dusz, a osoby rozumne od bezrozumnych ciał. Pneuma jest wszędzie, jedna i ta sama: nie ma różnych rodzajów ciał, są tylko różne stopnie natężenia jednej i tej samej pneumy.
Wobec tego, że czynna pneuma obecna jest we wszystkich ciałach, wszystkie ciała są czynne, nie ma ciał bezwładnych. Wszelka materia ma w sobie, a nie poza sobą, źródło ruchu i życia. Gdzie jest materia, tam są siły działające. Koncepcja świata była więc u stoików materialistyczna i dynamistyczna.
|
