Promienie słoneczne docierają do całej Ziemi, ale nierównomiernie: obszary równikowe i zwrotnikowe otrzymują o wiele więcej energii słonecznej, niż obszary w średnich szerokościach geograficznych i obszary polarne.
Do obszarów międzyzwrotnikowych dociera dużo więcej promieniowania niż są one w stanie wypromieniować (jako ciepło), podczas gdy obszary polarne wypromieniowują więcej niż same otrzymują.
Gdyby nie istniał proces przenoszenia ciepła pomiędzy obszarem międzyzwrotnikowym i obszarami polarnymi, to te pierwsze stawały by się coraz cieplejsze, a te drugie coraz chłodniejsze. Ta dysproporcja w nagrzaniu powierzchni Ziemi jest podstawą funkcjonowania mechanizmów cyrkulacji atmosfery i krążenia wody w oceanach: energia cieplna jest przenoszona z obszarów cieplejszych do chłodniejszych dzięki krążeniu powietrza w atmosferze (w 60%) i prądom morskim (w 40%).