Bieługa, wyz, jesiotr europejski (Huso huso) –
gatunek
wędrownej,
anadromicznej
ryby
z
rodziny
jesiotrowatych
z rodzaju Huso.
Występowanie
Morze Kaspijskie
,
Morze Czarne
,
Morze Azowskie
wschodnia część
Morza Śródziemnego
i
Morze Adriatyckie
. Na tarło wchodzi głównie do rzek:
Wołga
,
Ural
,
Terek
,
Kura
,
Dunaj
,
Dniestr
,
Don
i
Dniepr
.
Podgatunki
Wyróżniane są trzy podgatunki:
Opis
Jest jedną z największych ryb spędzających część życia w wodach słodkich. Osiągała do 5
m
długości i 1500
kg
masy ciała (maksymalna odnotowana masa ciała 2 072 kg[2]). Obecnie rzadko spotyka się okazy przekraczające 200 kg. Głowa jest krótka, szeroka, otwór gębowy szeroki, półksiężycowaty,
wąsiki
są płaskie, mięsiste, zaopatrzone w liczne, cieńkie przydatki. Na grzbiecie występuje szereg 11-15 tarczek kostnych, na bokach 40-60 tarczek a na brzuchu 9-12.
Odżywianie
Młode okazy żywią się głównie dennymi
bezkręgowcami
, starsze polują na ryby. W
Morzu Czarnym
jej główną zdobyczą jest
sardela europejska
, a w
Morzu Kaspijskim
babki
,
śledzie
oraz różne
karpiowate
. Największe osobniki mogą pożerać nawet małe
foki
[3]. Bieługi żerują w nocy, prawdopodobnie wykorzystując
elektroreceptory
[4].
Rozród
Samce dojrzewają płciowo w wieku 12-14 lat, a samice w wieku 16-18 lat. Dorosłe osobniki odbywają
tarło
raz na 2-4 lata. Do rzeki wchodzi wiosną lub jesienią. Osobniki wchodzące jesienią zimują na gliniastym lub mulistym podłożu w głębokiej wodzie. Trze się w nurcie rzeki na kamienistym dnie. Samica składa od 300 tys. do 7,5 mln ziaren
ikry
. Wylęg następuje po 8-9 dniach przy temperaturze 12-14
°C
. Narybek natychmiast rozpoczyna spływ do morza. Żyje do 100 lat.
Kawior
Na świecie kawior bieługi jest uważany za przysmak. Z drugiej strony natomiast mięso bieługi nie jest szczególnie cenione. Kawior bieługi już od dawna był trudno dostępny i drogi, a wpisanie jej na listę gatunków zagrożonych spowodowało dalsze zwiększenie jego cen.
Znaczenie gospodarcze
Bieługa ma bardzo duże znaczenie gospodarcze. Szczególnie ceniona jest jej ikra, z której wyrabia się
czarny kawior
. Mniej cenione jest jej mięso. W wyniku skrzyżowania bieługi ze
sterletem
powstał mieszaniec zwany
besterem
nadający się do hodowli w stawach.
Przypisy
- ↑
Huso huso
. Czerwona Księga Gatunków Zagrożonych (IUCN Red List of Threatened Species) (
ang.
)
- ↑ FishBase za: Frimodt, C. 1995 Multilingual illustrated guide to the world's commercial coldwater fish. Fishing News Books, Osney Mead, Oxford, England. 215 p.
- ↑ Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- ↑ Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. .
Bibliografia
-
Huso huso.
(
ang.
) w: Froese, R. & D. Pauly. FishBase. World Wide Web electronic publication. www.fishbase.org [dostęp 20 lutego 2009]
- Mały słownik zoologiczny: ryby. Warszawa: Wiedza Powszechna, 1976.
- Włodzimierz Załachowski: Ryby. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1997. .