Inwestycje bezpośrednie to bezpośrednie
nakłady
na
środki trwałe
(np. maszyny, całość lub wydzieloną część przedsiębiorstwa).
W zakresie
bilansu płatniczego
obejmują one te inwestycje, w których inwestorzy (określani tu mianem inwestorów bezpośrednich) pragną uzyskać znaczący stopień kontroli nad przedsiębiorstwem (określanym tu przedsiębiorstwem bezpośredniego inwestowania). Mają więc charakter bardziej trwały niż
inwestycje portfelowe
, które charakteryzują się większą płynnością i podatnością na wpływ kapitału spekulacyjnego. W statystyce
bilansu płatniczego
najczęściej wykorzystywanym wskaźnikiem pozwalającym odróżnić inwestycje bezpośrednie od
inwestycji portfelowych
jest posiadanie tzw. trwałego wpływu na funkcjonowanie przedsiębiorstwa. Wyraża się to posiadaniem minimum 10% akcji zwykłych lub 10% głosów na walnym zgromadzeniu akcjonariuszy.
W statystyce
bilansu płatniczego
cechą wyróżniającą inwestycje bezpośrednie jest zasada kierunkowości (the directional principle), w myśl której statystycznym kryterium podziału jest kierunek inwestycji bezpośredniej (krajowe inwestycje za granicą vs. zagraniczne inwestycje w kraju). Dla pozostałych kategorii statystyki
bilansu płatniczego
najistotniejszy jest podział na aktywa i pasywa. W konsekwencji, co do zasady, po ustaleniu kierunku inwestycji bezpośredniej, transakcje z różnych stron
bilansu płatniczego
pomiędzy podmiotami powiązanymi relacją inwestycji bezpośredniej są nettowane (np. kredyty udzielone zagranicznej spółce-matce i kredyty otrzymane od tej samej spółki-matki zaliczane są do zagranicznych inwestycji w Polsce i nettowane).
Statystykę inwestycji bezpośrednich w Polsce prowadzi
Narodowy Bank Polski
(w ramach statystyki
bilansu płatniczego
).
Zobacz też