Nie znaleziono szukanej frazy! Poniżej znajduje się fraza najbardziej przypominająca szukaną. Giordano Bruno
Giordano Bruno - (ur. w styczniu 1548 w Noli, zm. 17 lutego 1600 w Rzymie) – włoski filozof, humanista, duchowny katolicki, dominikanin.
Wczesne lata
Philippo Bruno urodził się w katolickiej rodzinie. Był synem żołnierza, Giovanniego Bruno i Fraulisy Savolino. Philippo w wieku 11 lat wyjechał do Neapolu i zaczął studiować trivium. 15 czerwca 1565 r. wstąpił do zakonu dominikanów, przyjmując imię zakonne Giordano (śluby zakonne złożył w 1566 roku). Już będąc w seminarium, popadł w konflikt z bezpośrednimi przełożonymi, krytykując podstawowe dogmaty wiary katolickiej. Mimo to w 1572 roku przyjął święcenia kapłańskie, a w 1575 roku został doktorem teologii. Interesował się filozofią, okultyzmem i mnemotechniką.
Wędrówka przez Europę
W lutym 1576 został oskarżony o herezję (akt oskarżenia przeciwko niemu zawierał blisko 130 punktów) i ekskomunikowany przez inkwizycję rzymską, rozpoczął tułaczkę przez Europę. Do 1579 roku wędrował po Włoszech jako prywatny nauczyciel. Jako pierwszy etap wybrał (mimo sprzeciwu swoich przełożonych) Rzym, gdzie odrzucił imię zakonne, powracając do imienia Philippo. Po kilku miesiącach opuścił Rzym, wędrując kolejno do Genui, swego rodzinnego miasta Noli oraz Savony, Padwy i Bergamo. Od kwietnia 1576 roku do początku 1577 r. przebywał w Ligurii ucząc gramatyki i astronomii.
W Bergamo, gdy został oskarżony o herezję, wystąpił z zakonu i żył jako świecki. Po kilku miesiącach powrócił do życia zakonnego. Następnie podróżował po Europie Zachodniej, uczestnicząc w życiu ówczesnych uniwersytetów. W Genewie pracował jako korektor w drukarni. Wiosną 1579 ostatecznie wystąpił z zakonu, po ogłoszeniu ulotki atakującej poglądy jednego z czołowych genewskich teologów został 6 sierpnia uwięziony przez Kalwińskie władze miasta. Zachowany do dziś akt oskarżenia głosił: "Przed Konsystorzem stanął Filippo Bruno, student zamieszkały w tym mieście, który prosi o dopuszczenie go do Wieczerzy, jaka została mu zabroniona, z powodu tego, że obrzucił kalumniami urzędników i regenta kolegium niejakiego Mr. Anthoyne de la Faye"[1] Zwolniony 27 sierpnia udał się do Lionu, a stamtąd do Tuluzy, gdzie przebywał od jesieni 1579 r. do jesieni 1581 r. wykładając filozofię.
W Paryżu Bruno nauczał mnemotechniki króla Henryka III. Król Francji mianował go profesorem Sorbony. Ogłosił drukiem 120 tez będących syntezą jego poglądów filozoficznych, dając się poznać jako zagorzały przeciwnik Arystotelesa i z tego powodu w 1583 musiał opuścić Paryż. Udał się do Londynu, gdzie na dworze królowej Elżbiety oraz później w Oksfordzie napisał i opublikował 6 dialogów w języku włoskim, w tym słynny paszkwil na Kościół zatytułowany Spacio della Bestia triompante proposto dal Giove affetuato dal consiglio. W Oxfordzie krótko wykładał na uniwersytecie, ale nie znalazł uznania wśród miejscowych profesorów. Podczas kolejnej podróży, do Wittenbergi, gdzie przez rok wykładał na uniwersytecie, po raz pierwszy wystąpił przed ogromną publiką i rzucił oskarżenia pod adresem Stolicy Apostolskiej i Kościoła. Swoją mowę powtórzył w 1588 roku w Pradze, gdzie opublikował 160 artykułów przeciwko matematykom i filozofom z listem dedykacyjnym do cesarza Rudolfa II. 1589-1590 wykładał na uniwersytecie w Helmstedt, w 1591 ogłosił drukiem 3 obszerne łacińskie poematy filozoficzne.
W 1591 został wykluczony z gminy luterańskiej i, wygnany, wrócił do Wenecji. Jego bluźniercze wystąpienia odbiły się szerokim echem w całej Europie. Bruno nazwał siebie "synem nieba i matki ziemi". Zamierzał założyć nową sektę pod egidą swojej filozofii i wierzył, że dzięki swojej magicznej potędze zdoła podporządkować sobie każdego możnowładcę. W Wenecji przebywał (1592) na zaproszenie możnego szlachcica Giovanniego Mocenigo, który chciał, by ten nauczył go mnemotechniki oraz wprowadził go w tajniki ezoteryki i magii. Jednak po kilku tygodniach trzydziestoletni szlachcic wenecki żalił się: "mam go tu na swoim utrzymaniu, obiecał nauczyć mnie wielu różnych rzeczy i dostał w zamian wiele cennych przedmiotów i pieniądze na to konto. Nie widzę na razie żadnych wyników; powątpiewam też, czy jest on porządnym człowiekiem"[2]. Kiedy Bruno zamierzał wyjechać do Frankfurtu, Mocenigo wraz z przyjaciółmi związali go i 23 maja 1592 zadenuncjowali trybunałowi inkwizycyjnemu.
Poglądy
W swoich poglądach nawiązywał do różnorodnych tradycji filozofii starożytnej (m.in. do Heraklita z Efezu, Parmenidesa z Elei, Anaksagorasa z Kladzomen, Lukrecjusza i Plotyna, a także do koncepcji myślicieli oraz uczonych średniowiecznych i renesansowych (zwł. R. Lullusa i M. Kopernika, Mikołaja z Kuzy i B. Telesia) oraz łączył różnorodne kierunki filozoficzne, religijne i naukowe (między innymi astronomię z hermetyzmem, gnostycyzmem, kabałą i magią). Głosił, że wszechświat jest nieskończony i jednorodny (z czego wynikał między innymi pogląd, że ludzie nie są jedynymi inteligentnymi istotami w kosmosie). Miał to być twór żywy (ten pogląd zbliżał go do panteizmu). Religię uznał za uproszczoną wersję filozofii, liturgię i uczestnictwo w praktykach religijnych zaś za wynik zabobonu wynikającego z ignorancji. Kościół skazał go jednak za herezję doketyzmu, głoszącą iż ciało Jezusa Chrystusa było jedynie iluzją.
Bruno przeciwstawiał fizykę (jako naukę o istocie obiektywnej rzeczywistości) zarówno metafizyce, jak i matematyce (jako nauce o konstrukcjach umysłu). Rozwijając swoją filozofię przyrody, zbudował system materialistycznego panteizmu; był on najradykalniejszym wyrazem materialistycznych tendencji w renesansowej filozofii przyrody. Według tego systemu istnieje nieskończona liczba bytów tworzących jeden wszechświat, w którym pełna realność przysługuje zarówno bytom jednostkowym, jak i wszechświatowi jako całości; jedność zaś wszechświata polega na jedności substancjonalnej (rozumianej jako jedność materii, będącej podłożem wszystkich rzeczy i wyłaniającej z siebie wszystkie formy) oraz na jedności praw rządzących ustawicznym krążeniem (przemianami) materii. Dążąc do ustalenia tych praw i wyjaśnienia przemian Bruno rozwinął dialektyczną koncepcję rozwoju, której centralną kategorią było pojęcie "kołowrotu" (łac. vicissitudo); oznaczało ono dla Bruna nie tyle cykliczny powrót zjawisk, ile raczej ruch po spirali. Panteistyczny charakter systemu Bruna polegał na identyfikacji Boga z naturą, w traktowaniu przyrody jak gdyby była Bogiem. Bruno był autorem pojęcia monady jako elementarnej jednostki bytu, w której łączy się przedmiot z przedmiotem. W teorii poznania głosił, że człowiek nie od razu dochodzi do prawdy i rozróżniał 3 główne stopnie poznania: przez zmysły, przez rozsądek i przez rozum. Rozum daje, według Bruna, intelektualny ogląd przyrody jako jednolitej, nieskończonej, dynamicznej i harmonijnej całości, w której panuje wolność. Problemy człowieka rozpatrywał ze stanowiska renesansowego humanizmu. Etyka Bruna miała charakter świecki i heroiczny. Podkreślał znaczenie pracy ludzkiej i dążenia człowieka do prawdy jako najwyższej wartości; głosił humanistyczny kult "człowieczeństwa" i "prawdziwych ludzi" służących ponadosobowym wartościom. Konsekwencją tych poglądów była krytyka chrześcijańskiej hierarchii wartości i opartej na niej etyki; zwalczał pretensje teologii do panowania nad filozofią i nauką oraz występował przeciwko "ślepej wierze" i tradycjom fideistycznym. Zajmował się również badaniami religioznawczymi i reprezentował w nich stanowisko euhemeryzmu. Był także jednym z głównych przedstawicieli pluralizmu w metodologii i estetyce. Według Bruna obiektywnej wielokształtności i wielorakości bytu powinna odpowiadać "metoda wieloraka", ujmująca stanowiska ze wszystkich możliwych stron, w tym także wielokształtność i różnorodność dzieł sztuki; poeci nie powinni naśladować innych poetów, ale tworzyć dzieła wg własnych poetyk. W teorii wychowania Bruno głosił, że "natura dała każdemu człowiekowi wspaniałe skrzydła", a nauczyciel powinien pomagać uczniom w ich rozwijaniu. Potępiał kolonializm i uznawał prawo każdego narodu do niepodległości i rozwoju własnej kultury. Wykorzystywał teorię Mikołaja Kopernika do umocnienia swoich pełnych magii oraz często sprzecznych ze sobą teorii filozoficzno-teologicznych.
Inne hasła zawierające informacje o "Giordano Bruno":
1972
...
Włosi
Leonardo da Vinci
•
Alessandro Volta
•
Guglielmo Marconi
•
Maria Gaetana Agnesi
•
Maria Montessori
•
Giordano Bruno
Liczebność ogółem140 mlnRegiony zamieszkania
Włochy
:56 mln
Brazylia
:25 mln
Argentyna
:20 mln
Stany Zjednoczone
:17,8 mln[5]
Francja
:1,5 mln
Urugwaj
:1,5 mlnKanada
Kanada
:1,4 ...
Klemens Maria Hofbauer
...
1986
...
1977
...
1852
...
Zakon Kaznodziejski
Savonarola
(zm.
1498
) - faktycznie rządzący
Florencją
, adwersarz
papieża
Aleksandra VI
i
Giordano Bruno
– filozof (oskarżony o
herezję
wystąpił z zakonu, w
1600
...
Adolf Hitler
...
1983
...
Święte Oficjum
posądzanych o niemoralność czy o wejście w związek małżeński. Znanym przypadkiem jest Giordano Bruno, dominikanin, najpierw
katolik
, potem
kalwinista
, spalony na stosie po wyroku ...
Inne lekcje zawierające informacje o "Giordano Bruno":
104 Kontrreformacja w Europie (plansza 7)
...
102 Kultura renesansu w Europie (plansza 8)
...
213 Polska kultura, sztuka i nauka dwudziestolecia międzywojennego (plansza 8)
...
|