Judaizm
Judaizm - religia monoteistyczna, ukształtowana w II tysiącleciu p.n.e.; stanowi religię narodową Żydów. Jest też pierwszą religią abrahamową. Jej wyznawcy znajdują się na całym świecie, ale obecnie jest ich najwięcej w Stanach Zjednoczonych - 5,6 mln i Izraelu - 4,7 mln. Podstawą judaizmu jest wiara w jednego Boga (osobowego, niepodzielnego, będącego bytem niematerialnym, bezcielesnym i wiecznym), będącego nie tylko stwórcą świata, ale także jego stałym "nadzorcą", czy też "opiekunem". Bóg ten zawarł z ludem Izraela wieczyste przymierze, obiecując ochronę i pomoc w zamian za podporządkowanie się nakazom Boga. Z judaizmu wywodzi się chrześcijaństwo.
Geneza judaizmu
Judaizm wywodzi się z wierzeń Hebrajczyków, którzy najprawdopodobniej wchodzili w skład koczowniczych plemion Habiru przybyłych do Syropalestyny zza Eufratu. Przechowywali oni tradycję o wędrówce Abrahama, którego uznają za swojego przodka z mezopotamskiego Ur do Kanaanu i przymierzu zawartym przez niego z Bogiem, który obiecał mu liczne potomstwo i we władanie krajem Kanaan. Znakiem tego przymierza stało się obrzezanie. Również przekazywano tradycje dotyczące potomków Abrahama (Awraham - אברהם): syna Izaaka (Icchak - יצחק), wnuka Jakuba (Jaakow - יעקב) (zwanego też Izraelem) i prawnuków: Rubena, Symeona, Lewiego, Judy, Issachara, Zabulona, Gada, Dana, Naftalego, Asera, Józefa i Beniamina - od których pochodzić miało 12 plemion izraelskich. Tradycja mówiła również o niewoli potomków Izraela w Egipcie (Micrajim - מצרים), o nowym przymierzu, jakie zawarł bóg Jahwe (JHWH - יהוה) z Mojżeszem (Mosze - משה), o plagach, które Bóg zesłał na Egipcjan i o pomyślnej ucieczce z Egiptu dzięki licznym cudom i opiece Boga. Zachowano też przekaz o wędrówce przez pustynię, ustanowieniu kapłaństwa (spośród synów Lewiego - lewitów), oraz o zdobywaniu Ziemi Obiecanej pod wodzą Jozuego w walkach z zamieszkującymi je ludami. Ciągłe zagrożenie z ich strony spowodowało tendencje centralistyczne i w końcu utworzenie zjednoczonej monarchii izraelskiej (Saul, Dawid, Salomon).
Według historyków religii zbieżności między wierzeniami Hebrajczyków a egipskim kultem Atona (nazwa podobna do hebrajskiego imienia Boga - Adonaj) mogą świadczyć o tym, że Hebrajczycy ulegli wpływom monoteistycznej doktryny Echnatona, lub na odwrót - zainspirowali tę doktrynę. W obu przypadkach zakłada się silne więzi Hebrajczyków z Egiptem oraz w różny sposób łączy się powstanie kultu Atona lub Jahwe z biblijnym exodusem. Inne hipotezy dotyczą henoteistycznego charakteru pierwotnej religii Hebrajczyków, w której główną rolę odgrywał bóg wojny YHWH Zastępów (pochodzenia madianickiego?). Biblijne świadectwa pokazują lokalne kulty, sprawowany na "wyżynach", na przykład na górze Garizim.
Król Salomon dokonał centralizacji kultu, budując w 967 p.n.e. świątynię jerozolimską, lecz po jego śmierci królestwo rozpadło się na dwa królestwa: Izrael (z siedzibą w Sychem) i Judę (z siedzibą w Jerozolimie). W obu ośrodkach kapłani spisywali teksty religijne i prawne, które stały się trzonem Biblii hebrajskiej i żydowskiego prawa religijnego.
Upadek królestw Izraela (722 p.n.e.) oraz Judy (586 p.n.e.) spowodowany był według tradycji licznymi odstępstwami od przykazań boga Jahwe, a szczególnie obdarzaniem czcią bogów "cudzoziemskich". Upadek królestwa Judy oznaczał zburzenie pierwszej świątyni jerozolimskiej i okres niewoli.
Inne hasła zawierające informacje o "Judaizm":
Zakon Kaznodziejski
...
Chrześcijaństwo
...
Przeszczepianie narządów
...
Mateusz Ewangelista
...
II Rzeczpospolita
...
Tęcza
...
Świątynia
...
Antoni Lange
...
Małżeństwo
...
Świadkowie Jehowy
...
Inne lekcje zawierające informacje o "Judaizm":
006 Religie Dalekiego i Bliskiego wschodu (plansza 9)
Religie Dalekiego i Bliskiego wschodu
Najważniejszym świętem Judaizmu jest Pascha, która związana była ze świętem strzyżenia owiec, następnie, po ...
109 Zróżnicowanie religijne i kulturowe Rzeczpospolitej (plansza 6)
Menora (jest
najważniejszym
symbolem
Judaizmu)
Rzeczpospolita- kraj wielu kultur i religii
Dość dużą liczbę ludności rozrzuconą po ...
229 Stosunki państwo-Kościół w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (plansza 10)
r. w Polsce:
35 milionów katolików
560 tysięcy prawosławnych
158 tysięcy protestantów
5200 wyznawców islamu
1200 wyznawców Judaizmu
...
|