Trójjęzyczny napis dongba, chiński i angielski
Pismo dongba, - piktograficzny system pisma używany przez kapłanów
bon
tybeto-birmańskiej mniejszości etnicznej
Naxi
w
Chinach
, zwanych
dongba
. Pismo to służyło jako pomoc kapłanom, do zapisywania tekstów rytualnych. Obecnie, obok
pisma geba
oraz alfabetu łacińskiego, jest jednym z trzech rodzajów pisma używanych przez Naxi.
Historia
Pismo dongba jest najprawdopodobniej wytworem oryginalnym o wielowiekowej historii. Zgodnie z tradycją samych
dongba
system ten został stworzony przez założyciela tradycji
bon
w
Tybecie
, Sienraba Miło (
język tybetański
: ston pa gshen rab dongba Shenrab). Z chińskich dokumentów wynika że pismo dongba było w użyciu już w VII w. za czasów wczesnej dynastii
Tang
. Po
rewolucji kulturalnej
w Chinach dążono do unicestwienia tego systemu pisma. Zniszczono wówczas tysiące
manuskryptów
. Niemal połowa rękopisów które się zachowały, została wcześniej wywieziona do Europy i USA. Do zapisu języka naxi wprowadzono
alfabet łaciński
.
Charakterystyka
Dongba jest pismem piktograficzno-ideograficznym, obejmującym około tysiąca znaków, które służyły kapłanom jako pomoc mnemotechniczna. Pojedynczy glif mógł służyć do recytowania całego zdania. Pojęcia dla których nie ma odpowiedniego znaku są zapisywane za pomocą uzupełniającego
sylabariusza
geba
, tworząc rodzaj
rebusa
. Nazwa pisma w języku naxi znaczy dosłownie "zapiski na drewnie i kamieniu" co by sugerowało, że w przeszłości pisano na bardziej trwałych materiałach, jednak współcześnie używa się papieru domowej roboty, wytworzonego z rośliny daphne tangutica. Do pisania używa się bambusowych piór i tuszu uzyskanego z popiołu. Kierunek pisma od lewej do prawej.
Linki zewnętrzne