galicja wschodnia
galicja wschodnia to określenie używane po 1814 roku dla terenów Galicji ze Lwowem, Stanisławowem, Tarnopolem, Przemyślem, Sanokiem i Krosnem. Stolicą tego regionu był Lwów.
Podstawą podziału Galicji na Wschodnią i Zachodnią była linia rozgraniczenia okręgów sądowych w kompetencji sądów apelacyjnych w Krakowie dla Galicji Zachodniej i we Lwowie dla Wschodniej.
Po I wojnie światowej zamiennie lansowano termin "Małopolska Wschodnia". Były to, ogólnie, tereny z przewagą ludności ukraińskiej i ruskiej na wsiach oraz polskiej i żydowskiej w miastach.
O Galicję Wschodnią toczyła się wojna polsko-ukraińska i (w części) wojna polsko-bolszewicka. W umowie warszawskiej rząd URL uznał za granicę polsko-ukraińską rzekę Zbrucz. Granicę na Zbruczu potwierdzono także w traktacie ryskim. Na jego mocy Rosja sowiecka i Ukraina sowiecka zrzekały się roszczeń do Galicji Wschodniej. W efekcie cała Galicja Wschodnia znalazła się w granicach Polski.
26 września 1922 Sejm polski uchwalił ustawę O zasadach powszechnego samorządu wojewódzkiego, a w szczególności województwa lwowskiego, tarnopolskiego i stanisławowskiego, w którym obiecywał autonomię wymienionym województwom.
14 marca 1923 Rada Ambasadorów, korzystając z uprawnień przyznanych przez wielkie mocarstwa w art. 87 traktatu wersalskiego oraz art. 94 Traktatu z Saint-Germain, potwierdziła wschodnie granice Polski i uznała polską suwerenność nad Galicją Wschodnią.
Decyzja ta wywołała protesty zarówno Ukraińców galicyjskich, jak i rządu Związku Radzieckiego[potrzebne źródło]. Wskutek niej w 1923 do Polski powróciła znaczna część ukraińskiej emigracji politycznej, zlikwidowano również obozy internowania dla żołnierzy URL.
W wyniku konferencji jałtańskiej Polska utraciła Galicję Wschodnią, która została wcielona do Ukraińskiej Socjalistycznej Republiki Radzieckiej. Po stronie polskiej pozostały jedynie tereny Pogórza Przemyskiego, leżące na prawym brzegu Sanu.
Ludność polska z tego regionu została wysiedlona w większości na tereny Dolnego Śląska, a na jej miejsce osiedlono ludność ukraińską z wschodnich terenów Ukrainy, oraz wysiedloną z terenu Polski.
Na podstawie umowy o zmianie granic z 15 lutego 1951 roku uzyskano jeszcze przesunięcie granicy na wschód, kosztem terenów leżących na pograniczu Wołynia.
Inne hasła zawierające informacje o "galicja wschodnia":
I wiek
...
Wittenberga
...
Ziemia Ognista (archipelag)
...
Język prasłowiański
...
Antoni Madaliński
...
1908
...
Wschodnia osłona granitu karkonoskiego
...
PIONIER (sieć komputerowa)
...
Czeski Grzbiet
...
1848
...
Inne lekcje zawierające informacje o "galicja wschodnia":
144 I wojna światowa. Rewolucja w Rosji (plansza 11)
...
222 Historiografia po II wojnie światowej (plansza 12)
...
202. Historia geologiczna i budowa Polski. Rozmieszczenie zasobów mineralnych (plansza 4)
...
|