Akwedukt Pont du Gard - to zachowany w dolinie rzeki
Gard
odcinek zbudowanego przez
Rzymian
akweduktu
prowadzącego wodę ze źródeł w Uzès do
Nîmes
. Akwedukt został po wschodniej stronie
Masywu Centralnego
. Budowla o łącznej długości około 50 km i całkowitym spadku 17 m składała się z szeregu tuneli i mostów wzniesionych z bloków kamiennych bez użycia
zaprawy
. Akwedukt został zbudowany w latach
26 p.n.e.
-
16 p.n.e.
na polecenie
Agrypy
(na moście zachowała się inskrypcja z
19 p.n.e.
poświęcona Agrypie).
Opis
Odcinek zwany Pont du Gard to trzypiętrowa
arkada
o wysokości 49 m i 27 m szerokości. Poszczególne arkady zbudowano z różnej liczby łuków:
- 6 w dolnej kondygnacji
- 11 w środkowej
- 35 w najwyższej
Dolna część pełniła rolę mostu przebiegającego nad rzeką
Gard
. Na górnej umieszczono kanał prowadzący wodę. Całkowita długość zachowanego odcinka akweduktu wynosi ok. 270 m. Spadek, typowy dla rzymskich konstrukcji, to 35 cm na 1 km. Akwedukt dostarczał wodę w ilości ok. 20 tysięcy m³ dziennie. Woda trafiała do zbiornika o średnicy 6 m, skąd rozprowadzana była do domów mieszkalnych,
term
i
fontann
.
Oprócz odcinka w dolinie Gardon zachowały się inne fragmenty akweduktu:
- w pobliżu Bornegre - 17 m odcinek mostu Pont de Bornegre w miejscu, w którym akwedukt po raz pierwszy wychodzi z tunelu,
- przy Vers - 700 m odcinek mostu zwany Pont Rue
- niedaleko Pont du Gard - mniejszy most zwany Pont de Saetanette
- oraz dwa 60-metrowe odcinki tunelu niedaleko Sernhac
Akwedukt Pont-du-Gard w latach 50. XIX wieku
Historia
Począwszy od
IV wieku
akwedukt zaczęto zaniedbywać (2/3 prześwitu kanału wypełnił osad), w
IX wieku
przestał być drożny a okoliczna ludność zaczęła używać kamieni z akweduktu do innych celów. Mimo tego akwedukt w większości pozostał nienaruszony.
Od
średniowiecza
do
XVIII wieku
akwedukt służył jako
most
przy przekraczaniu rzeki Gardon. Początkowo ruch odbywał się na drugim poziomie. W celu usprawnienia komunikacji zwężono znajdujące się na nim
filary
, co naruszyło stabilność konstrukcji. W
1702
r. przywrócono pierwotną szerokość filarów. W
1743
r. ruch przeniesiono na niższy poziom. W XVIII wieku akwedukt, który stał się atrakcją turystyczną wyremontowano, prace konserwatorskie ponowiono w połowie
XIX wieku
(za panowania
Napoleona III
).
W
1985
r. akwedukt Pont du Gard został wpisany na
listę światowego dziedzictwa UNESCO
.
Powódź, która w
1998
nawiedziła dolinę rzeki Gardon poważnie uszkodziła wszystkie pobliskie drogi, jednak akwedukt nie doznał poważnych uszkodzeń.
Zobacz też