Ruchy wody morskiej

Oprócz poziomych, powierzchniowych ruchów wody morskiej istnieją ruchy pionowe. Wznoszenie się mas wody ku powierzchni określa się angielskim terminem upwelling, a ruchy wody skierowane w dół downwelling. Przyczyny tych stosunkowo niedawno poznanych ruchów wody są różnorodne. Część z nich wywołana jest prądami wiatrowymi. Prąd morski, docierając do wybrzeży, usuwa powierzchniową warstwę wody, a na jej miejsce napływa woda z głębin. Wówczas mamy do czynienia z upwellingiem przybrzeżnym.

Podobna sytuacja ma miejsce w strefie otwartego oceanu w szerokościach równikowych. Wymuszone pasatami prądy Północnorównikowy i Południoworównikowy usuwają wierzchnią warstwę wody, której ubytek jest równoważony przez napływające wody podpowierzchniowe. Jest to upwelling równikowy. Wody z głębin są zwykle zasobne w substancje mineralne i w miejscach, w których występuje upwelling, bujnie rozwija się życie i tworzą się bogate łowiska.