Odkrycie egzystencjalnej, autentycznie Tomaszowej teorii bytu, traktowanej jako rdzeń problematyki filozoficznej oraz wyznaczającej specyfikę uprawianej filozofii, zrodziło u Swieżawskiego potrzebę pogłębionej refleksji historyczno - filozoficznej, traktowanej przede wszystkim jako historia problemów, która stanowiłaby swoiste laboratorium filozoficzne, poszerzające pole doświadczenia filozoficznego.
Nawiązując do E. Gilsona i N. Hartmanna sformułował tzw. filozoficzną historię filozofii, która w odróżnieniu od tradycyjnie rozumianej historiografii filozoficznej, skoncentrowanej na analizie dokonań poszczególnych autorów, miała być niezbędnym elementem pogłębionej kultury filozofa - systematyka, dzięki której będzie on mógł rozpoznać nie tylko wadliwe rozwiązania, ale także ich przyczyny.
