Zauropody (Sauropoda) – infrarząd
dinozaurów
z rzędu dinozaurów
gadziomiednicznych
(Saurischia). Należały do niego największe zwierzęta lądowe, jakie kiedykolwiek stąpały po ziemi. Wszystkie były roślinożerne. Odkryto, że ostatnie z zauropodów, żyjące około 65 mln lat temu na terenie dzisiejszych
Indii
, mogły żywić się także
trawami
, na co wskazują przeprowadzone przez Caroline Stromberg i współpracowników badania skamieniałych odchodów znalezionych w Indiach. Wcześniej uważano, że trawy pojawiły się długo po wymarciu dinozaurów (w
oligocenie
)[1].
Zauropody miały małe
głowy
na bardzo długich
szyjach
i długie
ogony
jako przeciwwagę dla ich szyj. Zęby stępione słupkowate lub łopatkowate, najczęściej rzadko rozmieszczone. Zwierzęta te zwykle poruszały się stosunkowo powoli na czterech grubych, słupowatych, pięciopalczastych nogach o palcach silnie skróconych z tępymi pazurami występującymi tylko na 1 palcu przednich kończyn oraz 1, 2 i 3 palcu kończyn tylnych.
Nozdrza
były przesunięte daleko ku tyłowi, umieszczone w górnej części czaszki, czasami bardzo blisko oczu, często jednak daleko za nimi (jak w przypadku
brachiozaurów
). Niektóre z późniejszych zauropodów miały częściowo opancerzone ciała, np.
tytanozaury
. Występowały od wczesnej
jury
do końca
kredy
na wszystkich
kontynentach
oprócz
Antarktydy
. Do zauropodów należały np.:
diplodok
,
apatozaur
,
brachiozaur
,
kamarazaur
.
Pożywienie
Zauropody żywiły się roślinami. W
późnej jurze
(gdy żyła większość tych zwierząt) rosły paprocie drzewiaste,
benetyty
,
miłorzęby
a przede wszystkim
araukarie
.
Długość szyi, rozmiary ciała i rodzaj uzębienia pozwalają wnioskować o rodzaju pożywienia. Gatunki długoszyjne (
brachiozaur
) sięgały koron drzew. Lżejsze gatunki (
diplodok
) przyjmowały często wyprostowaną postawę ciała przy obgryzaniu liści z drzew. Diplodok o cienkich i ostrych zębach mógł się żywić jedynie liśćmi z drzew, natomiast
kamarazaur
z mocniejszym uzębieniem odgryzał całe pędy a nawet gałęzie.
Zęby zauropodów nie były przystosowane do żucia twardych części roślin, więc zwierzęta połykały kamienie o rozmiarach śliwki czy jabłka, by w umięśnionym żołądku rozcierać nimi połknięty pokarm[2].
Klasyfikacja
infrarząd: zauropody (Sauropoda) sensu Yates & Kitching, 2003[3] (
anchizaury
(Anchisauria) sensu Yates, 2007[4])
- rodzina:
anchizaury
(Anchisauridae)
- rodzina:
melanorozaury
(Melanorosauridae)
- infrarząd: zauropody (Sauropoda) sensu Yates, 2007
Filogeneza
porównanie rozmiarów największych zauropodów i człowieka
Kladogram
według: Wilson, 2002[5]
Przypisy
- ↑
Dinosaurs May Have Eaten Grass
(
ang.
). redOrbit. [dostęp 22 lutego 2009].
- ↑ Joachim Oppermann: CO i JAK, tom 31 (Dinozaury). Wrocław: Wydawnicto ATLAS Sp. z o.o., 2000. .
- ↑ Yates, Adam M. & Kitching, James W. (2003). "The earliest known sauropod dinosaur and the first steps towards sauropod locomotion" Proceedings of the Royal Society of London B: Biological Sciences Vol. 270, no. 1525. ss. 1753–1758. DOI:
10.1098/rspb.2003.2417
- ↑ Adam M. Yates. Solving a dinosaurian puzzle: the identity of Aliwalia rex Galton. „Historical Biology”. 19 (1), ss. 93–123 (2007).
doi:10.1080/08912960600866953
(
ang.
).
- ↑ Wilson, J. A. (2002). "Sauropod dinosaur phylogeny: critique and cladistic analysis." Zoological Journal of the Linnean Society, 136: 217-276.
Linki zewnętrzne