Cefalotus bukłakowaty
Systematyka [1]
Domena :	eukarionty
Królestwo :	rośliny
Klad :	rośliny naczyniowe
Klad :	rośliny nasienne
Klasa :	okrytonasienne
Klad :	klad różowych
Rząd :	szczawikowce
Rodzina :	Cephalotaceae
Rodzaj :	Cephalotus
Gatunek :	Cephalotus follicularis
Nazwa systematyczna
Cephalotus follicularis Labill. Nov. Holl. pl. 2:7, t. 145. 1806

Cefalotus bukłakowaty (Cephalotus follicularis) – gatunek rośliny owadożernej z monotypowego rodzaju Cephalotus i rodziny Cephalotaceae. Występuje endemicznie w południowo-zachodniej Australii , na obszarze od wybrzeża do 50 km w głąb lądu i na odcinku około 400 km pomiędzy miastami Albany i Busselton. Gatunek odkryty został w 1791 przez botanika Archibalda Menziesa podczas ekspedycji naukowej.

Systematyka

Pozycja systematyczna wg APweb (2001...)

Gatunek, rodzaj i rodzina siostrzana dla Brunelliaceae w obrębie rzędu szczawikowców Oxalidales, należącego do kladu różowych roślin okrytonasiennych ^[1].

Morfologia

Liście

Posiada dwa rodzaje liści : owadożerne w kształcie kielicha i asymilacyjne ( fotosyntetyzujące ). W miejscach silnie nasłonecznionych owadożerne kielichy mają kolor żywo czerwony, dzięki obecności barwnika antocyjanu , zaś w cieniu kolor zielony. Kielichy owadożerne pojawiają się latem i jesienią, mają 1-6 cm długości i zwisają tuż nad poziomem ziemi. Otwory kielichów mają kolor czerwony do fioletowego i są wypełnione 24 ząbkami o długości od 2,5 mm do 4 mm, zwróconymi do środka. Kielichy posiadają półprzezroczyste przykrywki.

Kwiaty

Białe, o średnicy 5-8 mm, są umieszczone na wysokich szypułkach , dochodzących do 60 cm wysokości.

Biologia i ekologia

Roślina żywi się owadami , np. mrówkami . Owady wabione są refleksami światła odbijającymi się przez półprzezroczyste pokrywki pułapek od powierzchni wody znajdującej się na dnie kielicha. Pokrywki te zabezpieczają także wnętrze kielicha przed deszczem oraz regulują wilgotność w kielichu zmieniając swe położenie w zależności od wilgotności zewnętrznej otoczenia. Zewnętrzna strona kielicha jest pokryta włoskami , po których owady zwabione zapachem dostają się do środka, natomiast jego wnętrze jest pokryte woskiem, co uniemożliwia owadom ucieczkę z kielicha. Schwytany owad jest trawiony przez bakterie i enzymy obecne w środku kielicha, a uwolnione substancje mineralne zostają wchłonięte przez roślinę.

Gatunek kwitnie późnym latem.

Rośnie w Australii w miejscach wilgotnych, na kwaśnej glebie (pH=4,5), często w pobliżu rowów i wolno płynących potoków.

Zmienność

Znanych jest szereg odmian uprawnych ( kultywarów ) tej rośliny: 'Hummer's Giant', 'Ivan's Giant', 'Julie Jones', 'Phil Mann', 'Vigorous Clumping', 'Adrian Slack', 'Big Boy', 'Dudley Watts', 'Eden Black', 'German Giant', 'Giant'.

Zastosowanie

Gatunek jest uprawiany jako roślina ozdobna , w doniczkach.

Przypisy