Jan Haller (ur.
1467
w
Rothenburg ob der Tauber
– zm.
1525
), księgarz, wydawca, właściciel drukarni w
Krakowie
, kupiec krakowski. Protoplasta rodu
Hallerów
.
W
1482
zapisał się na
Akademię Krakowską
, nie uzyskał jednak formalnie żadnego stopnia naukowego. W
1491
przyjął w Krakowie prawo miejskie i ożenił się z Barbarą Kunosch, córką bogatego kuśnierza krakowskiego. W
1501
został ławnikiem miejskim, wkrótce rajcą. Fortunę zbił na handlu winem i miedzią węgierską. Podczas licznych podróży w interesach za granicę nawiązał kontakt z przodującymi oficynami wydawniczymi na Zachodzie. Tam też wydał na polskie zlecenie m.in. podręczniki uniwersyteckie. W
1501
sprowadził do Krakowa drukarza z
Metzu
Kaspra Hochfedera, który rozpoczął drukowanie książek pod szyldem Hallera w
1505
.
30 września
1505
jego oficyna uzyskała przywilej królewski na wyłączność druków państwowych.
27 stycznia
1506
wydrukował na pergaminie
Statut Łaskiego
. Była to pierwsza w Polsce publikacja urzędowa wydana drukiem (ok. 150 egzemplarzy). W
1510
kupił młyn papierniczy w
Czerwonym Prądniku
.
Owocem pracy Hallera było wydanie około 300 książek o najwyższym poziomie edytorskim. Drukował m.in. dzieła
Erazma z Rotterdamu
i
Cycerona
.
W
1509
wydrukował debiut translatorski
Mikołaja Kopernika
-
łaciński
przekład z
greki
zbioru 85 fikcyjnych listów obyczajowych, sielskich i erotycznych
bizantyjskiego
historyka z
VII wieku
Teofilakta Symokatty
, wydane pod tytułem Theophilacti Scolastici Simocatti Epistole morales, rurales at amatoriae, interpretatione latina (Teofilakta scholastyka Symokatty listy obyczajowe, sielskie i erotyczne w przekładzie łacińskim).
Haller wydał także wiele druków muzycznych, przede wszystkim Missale Wratislaviense (
1503
) z notacją gotycką, Psalterium secundum morem Ecclesiae Cracoviensis (
1518
),
Bogurodzicę
oraz traktaty
Sebastiana z Felsztyna
: Opusculum musicae compilatum (1517) oraz Modus regulariter accentuandi (1518).