Most rzymski w Mopswestii na rzece
Ceyhan Nehri
, dawniej
Pyramos. Rzeka ta przepływa w odległości 20 km od obecnej
Adany
, dawnej Antiochii Cylicyjskiej.
Mopsuestia /(
gr.
) Μοψουεστία/ także Mopswestia lub Mompsuestia, pierwotnie
gr.
Mopsos, w średniowieczu Mamissa, później
tur.
Missis, od lat 60. Yakapinar - w starożytności miasto w
Cylicji
nad rzeką
Piramus
(
fr.
). Obecnie miasteczko w prowincji
Adana
[2] w południowo-wschodniej
Turcji
.
Historia
Miasto zostało założone, jak podaje legenda, przez Mopsusa. Brak pewnych wiadomości o dziejach miasta w starożytności. Wiadomo, że w czasach
Seleucydów
nosiło nazwę "Seleucja", a pod panowaniem
Rzymu
- "Hadriana", później "Decja"[3]. Za
cesarza
Konstancjusza II
zbudowano wielki most przez rz. Piramus, naprawiony za
Justyniana
[4]. Miasto dzieliło losy całej Cylicji - wraz z nią pozostawało pod władzą Rzymu, a potem
Bizancjum
.
W Mopsuestii wcześnie pojawiło się
chrześcijaństwo
- już w III wieku istniało
biskupstwo
patriarchatu antiocheńskiego
. Początkowo było ono
sufraganią
metropolii
w
Anazarbus
.
Z Mopsuestią byli związani święty
Auksencjusz
z Mopsuestii (III-IV wiek) i słynny teolog
Teodor z Mopsuestii
(
350
-
407
). Byli oni
biskupami
tego miasta. W
879
r. Mopswestia została arcybiskupstwem, które przetrwało do XIV wieku.
Wcześnie pojawił się
islam
- miasto zostało opanowane przez
Arabów
już pod koniec VII wieku. Do X wieku Mopsuestia pozostawała arabskim miastem pogranicza, często obleganym przez wojska bizantyjskie.
Ostatecznie, po
oblężeniach
w
964
i w
965
wojska
Nikefora Fokasa
zdobyły miasto, które zostało włączone do Cesarstwa Bizantyjskiego. Mopsuestia liczyła wtedy około 200 tysięcy mieszkańców. Przez cztery następne stulecia miasto przechodziło z rąk do rąk kolejnych zdobywców -
krzyżowców
(
Księstwo Antiochii
z ks.
Tankredem
), Bizantyjczyków i
ormiańskiego
Królestwa Małej Armenii
(w
1322
Ormianie ponieśli wielką klęskę pod murami Mopsuestii).
W
XIV
wieku miasto, mocno już wtedy zniszczone przez nieustanne wojny, znalazło się pod władzą
Turków
. Od tej pory następował systematyczny upadek Mopsuestii, aż stała się wioską z kilkuset mieszkańcami narodowości tureckiej.
Bibliografia
Victor Langlois:
Voyage dans la Cilicie et dans les montagnes du Taurus: exécuté pendant les années 1851-1853. (rozdz. Cilicie orientale).
(
fr.
). [dostęp 2010-08-28]. s. 448.
Przypisy