Sancho VII zwany Mocnym lub Silnym (
hiszp.
Sancho el Fuerte,
bask.
Santxo Azkarra, zm.
7 kwietnia
1234
) -
król
Nawarry
między
1194
i 1234.
Syn
Sancho VI
i Sanchy Kastylijskiej. Był ostatnim męskim potomkiem pierwszej dynastii królów Nawarry.
W
1200
roku poprowadził ekspedycję do
Afryki
. Korzystając z jego nieobecności, królowie
Kastylii
i
Aragonii
najechali Nawarrę, odbierając jej prowincje Alavy, Guipuzcoa i Vizcaya. Wyróżnił się jako przywódca podczas
bitwy pod Las Navas de Tolosa
w
1212
.
Sancho złożył faktyczną władzę (el Encarrado) w 1234, wkrótce potem zmarł. Jego siostra Blanka objęła wówczas obowiązki
regentki
królestwa. Po osiągnięciu wieku 21 lat nowym władcą jako
Tybald I
został syn Blanki i
Tybalda III
, hrabiego Szampanii - jednocześnie dziedzic hrabstwa
Szampanii
.
Małżeństwa
Sancho był dwukrotnie żonaty. Jego pierwszą żoną była Konstancja, córka hrabiego
Rajmunda VI z Tuluzy
, z którą ożenił się około
1195
roku. Ich rozwód miał miejsce w roku
1200
. Jego drugą żoną była, według niektórych źródeł, Klemencja, córka cesarza
Fryderyka Barbarossy
. Inne źródła jednak wskazują na córkę Abu Yaquba al-Mustansira Yusufa II,
emira
Maroka
, jako jego drugą żonę. Współcześni historycy podejrzewają, że nieudane małżeństwa związane były z
homoseksualizmem
Sancha, jednak kroniki Karola z Viany wspominają o kilku nieślubnych dzieciach Sancho (Ferdynandzie, Wilhelmie i Roderiku), które miał z nieznanymi kobietami.