Troja – film fabularny z 2004 roku będący adaptacją Iliady Homera z dodatkowymi wątkami zaczerpniętymi z Odysei oraz Eneidy Wergiliusza .

Obsada

• Brad Pitt - Achilles
• Eric Bana - Hektor
• Orlando Bloom - Parys
• Sean Bean - Odyseusz

• Diane Kruger - Helena (Helen)
• Brian Cox - Agamemnon
• Peter O'Toole - Priam
• Brendan Gleeson - Menelaos
• Rose Byrne - Bryzejda (Briseis)
• Garrett Hedlund - Patroklos (Patroclus)
• John Shrapnel - Nestor
• Tyler Mane - Ajaks Wielki (Ajax, Ajas)
• Saffron Burrows - Andromacha
• Julian Glover - Triopas
• Nathan Jones - Boagrius
• Lucie Barat - Służebnica Heleny
• Ken Bones - Hippasus
• Jacob Smith - Chłopiec-posłaniec
• Louis Hilyer - Posłaniec
• Alex King - Strażnik Apolla
• Manuel Cauchi - Stary spartański rybak
• Luke Tal - Scamandrius
• Siri Svegler - Polydora
• Mark Lewis Jones - Tekton
• Matthew Tal - Scamandrius
• Vincent Regan - Eudorus
• Nigel Terry - Archeptolemus
• Louis Dempsey - Aphareus
• Adoni Maropis - Oficer Agamemnona
• James Cosmo - Generał Glaucus
• Joshua Richards - Haemon
• Tim Chipping - Echepolus

• Frankie Fitzgerald - Eneasz
• Owain Yeoman - Lysander
• Desislava Stefanova - Śpiewaczka
• Tanja Tzarovska - Śpiewaczka
• Trevor Eve - Velior

Fabuła

Parys książę miasta Troi podstępem porywa piękną Helenę , co stało się bezpośrednią przyczyną wojny trojańskiej . Porwanie Heleny to obraza, jej mąż Menelaos , król Sparty , nie może puścić tego płazem. Menelaos prosi o pomoc swojego brata Agamemnona , króla Myken . Agamemnon jednoczy wkrótce wokół siebie liczne plemiona Greków i wysyła za uchodźcami pościg w wyniku którego dochodzi do oblężenia miasta Troi. W rzeczywistości honor jest jedynie wygodnym pretekstem, prawdziwą przyczyną wyruszenia Agamemnona na wyprawę jest chciwość – musi zdobyć Troję, by zdobyć panowanie nad Morzem Egejskim , co zapewni jego królestwu niekwestionowane przywództwo. Agamemnon marzy o podboju miasta. Okazuje się, że powodzenie wyprawy zależy od tego, czy będzie w niej uczestniczył Achilles , najlepszy wojownik Grecji. Ten nie chce walczyć, ale Odyseusz przekonuje go możliwością zdobycia wiecznej sławy. Gdy Grecy docierają na miejsce, Trojanie stawiają twardy opór. Wkrótce Agamemnon odbiera Achillesowi brankę Bryzejdę , dlatego ten odmawia udziału w walce.

Pod murami Troi konflikt trafia na martwy punkt. Nie można wyłonić zwycięzcy, gdyż każdej ze stron pomagają bogowie. Zacięte boje toczą się blisko 10 lat. W filmie ten okres zostaje zawężony do kilku tygodni – przypuszczalnie reżyserowi i scenarzystom ciężko było pokazać starzejących się głównych bohaterów dramatu. Mówi się też o nierealności pokazania konfliktu, który trwał dekadę – dla widza nie byłoby to atrakcyjne. Wreszcie Grecy podstępem, symulując odwrót, pozostawili jako dar dla boga Posejdona drewnianego konia ( koń trojański ), a we wnętrzu ukryli greckich żołnierzy. Wbrew ostrzeżeniom Kasandry , córki Priama , Trojanie otworzyli bramy i wciągnęli konia do miasta. W nocy Grecy wyszli z konia i zaatakowali śpiące miasto. Niemal wszystkich Trojan wymordowano, kobiety uprowadzono w niewolę, a miasto doszczętnie spłonęło.

Na czele obu przeciwległych armii stoi dwóch mitycznych herosów Achilles i Hektor . W wojnie trojańskiej wzięli udział najwięksi greccy bohaterowie i herosi: Agamemnon (brat Menelaosa i wódz naczelny wyprawy), Achilles i Patroklos, Odyseusz , Palamedes, Nestor z synami, dwaj Ajaksowie. Na czele obrony miasta Troi stał syn króla Priama, Hektor. Mimo że w filmie nie brak błędów i przeinaczeń mitu (choćby ucieczka Heleny i Parysa z Troi, śmierć Menelaosa w pojedynku z Parysem i Agamemnona w trakcie zdobywania Troi – według starożytnych źródeł zginął on prawdopodobnie podczas uczty ku czci zwycięstwa nad Trojanami. Inna plotka głosi, że króla zamordowała jego żona. Agamemnon był wtedy w wannie), zdobył on sporą popularność.

Zgodność z dziełem Homera i mitami

Zgodność z eposem Homera w przypadku filmu Troja jest znikoma, m.in.

• Całkowicie pominięto wszystkie wątki bogów, którzy aktywnie brali udział w wojnie.
• Wojna na filmie trwa zaledwie kilka tygodni, podczas gdy wg Iliady trwała ona 10 lat.
• Achilles ginie na filmie później niż w eposie. Tam zginął podczas oblężenia, a w filmie dopiero podczas jej zagłady.
• Parys zginął w micie, w filmie uchodzi z życiem.
• Helena po wojnie wróciła do męża, a nie, jak jest to pokazane na filmie, uciekła z Andromache i synkiem Hektora.
• Podobnie jak Helena, Andromache - żona Hektora również nie uciekła, tylko została żoną Neoptolemusa - syna Achillesa (w filmie całkowicie pominiętego).
• Menelaos i Agamemnon przeżyli wojnę, w filmie obaj giną.
• Pominięto wątek w którym Agamemnon zostaje zmuszony przez bogów do poświęcenia własnej córki - Ifigenii w zamian za dobrą pogodę w drodze do Troi.
• Pominięto takie postacie jak: Neoptolemus , syn Achillesa, kapłan który sprzeciwiał się wprowadzeniu drewnianego konia do Troi, Hermiona - córka Menelaosa i Heleny.
• Ajax ginie na filmie w innym sposób niż w micie - w filmie zostaje zabity przez Hektora, wg Iliady popełnił samobójstwo .
• Walka Menelaosa z Parysem jest pomysłem scenarzystów filmu i nie ma żadnego pierwowzoru w micie.
• Tetyda - matka Achillesa na filmie jest staruszką, zaś w micie była boginią i nigdy nie powinna była się zestarzeć.
• Eneasz na filmie jest niemalże nastolatkiem, podczas gdy powinien być dorosłym mężczyzną.
• W filmie Patroklos jest dużo młodszy od Achillesa i jest przedstawiony w relacji młodszego kuzyna, podczas gdy Homer przedstawia obu bohaterów jako rówieśników, których wiąże przyjaźń.
• Zgodnie z mitologią grecką obol wkładany był do ust zmarłego, natomiast w filmie monety kładzione są na oczy

Ciekawostki

• Role Heleny początkowo zaproponowano Aishwayi Rai. Odmówiła z powodu licznych produkcji filmowych.

Nagrody

Film otrzymał nominację do Oscara w kategorii Najlepsze Kostiumy. Otrzymał również 2 nominacje do MTV Movie Awards w kategoriach Najlepszy Aktor ( Brad Pitt ) i Najlepsza Walka ( Brad Pitt kontra Eric Bana ).

Linki zewnętrzne

• Troja na Filmweb.pl
• Troja (film) w bazie stopklatka.pl
• Troja na Film.org.pl