14 maja jest 134. (w latach przestępnych 135.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 231 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Ampelia , Ampeliusz , Bonifacy , Dobiesław , Dominika , Egidia , Fenenna , Idzi , Jeremi , Jeremiasz , Koryna , Maciej , Maria , Michał i Wiktor .
• Liberia – Dzień Jedności
• Polska – Dzień Farmaceuty^[1]
• Samoa – Dzień Matek Samoa
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[2],^[3] obchodzą:
  • św. Bonifacy z Tarsu ( męczennik , jeden z tzw. trzech zimnych ogrodników )
  • Św. Macieja Apostoła

Wydarzenia w Polsce

• 1772 – I rozbiór Polski : wojska austriackie przekroczyły polską granicę.
• 1792 – Targowica nad Siwuchą: ogłoszono zawiązanie przez polskich magnatów konfederacji przeciwko reformom Sejmu Wielkiego .
• 1809 – wojna polsko-austriacka : zajęcie Lublina przez Polaków.
• 1831 – powstanie listopadowe : klęska Polaków w bitwie pod Daszowem .
• 1906 – członek Organizacji Bojowej PPS Baruch Szulman dokonał w Warszawie udanego zamachu bombowego na podkomisarza policji carskiej N. Konstantinowa. Podczas ucieczki z miejsca zdarzenia został zastrzelony.
• 1920 – wojna polsko-bolszewicka : rozpoczęła się kontrofensywa wojsk bolszewickich.
• 1920 – w Warszawie rozpoczął się I Kongres Klasowych Związków Zawodowych.
• 1920 – został założony Związek Literatów Polskich .
• 1928 – powstał klub piłkarski Włókniarz Łódź .
• 1944 – II wojna światowa : nierozstrzygnięta bitwa pod Rąblowem pomiędzy polsko-radzieckimi oddziałami partyzanckimi a siłami niemieckimi.
• 1948 – została utworzona Centralna Szkoła Prawnicza w Warszawie.
• 1952 – ustanowiono odznakę "Wzorowy Kierowca" .
• 1955 – podpisano Układ Warszawski .
• 1983 – w niewyjaśnionych do dziś okolicznościach zginął Grzegorz Przemyk .
• 1984 – premiera filmu Seksmisja .

Wydarzenia na świecie

Izraelscy żołnierze podnoszą flagę w zajętym Ejlat

• 1097 – I wyprawa krzyżowa : rozpoczęło się oblężenie Nikei .
• 1509 – wojny włoskie : siły francuskie pokonały Wenecjan w bitwie pod Agnadello .
• 1541 – została erygowana diecezja Lima .
• 1607 – założono Jamestown (Wirginia) , pierwszą stalą osadę angielską w Ameryce Północnej .
• 1610 – katolicki fanatyk François Ravaillac zasztyletował w Paryżu króla Henryka IV .
• 1643 – Ludwik XIV został królem Francji .
• 1692 – została utworzona prowincja Massachusetts Bay .
• 1747 – wojna o sukcesję austriacką : flota brytyjska pokonała Francuzów w I bitwie pod Finisterre .
• 1796 – Edward Jenner zaszczepił 8-letniego chłopca wirusami ospy krowianki , uzyskując dzięki temu jego odporność na wirusy ospy prawdziwej .
• 1804 – USA : rozpoczęła się ekspedycja Lewisa i Clarka , pierwsza która dotarła drogą lądową do wybrzeży Pacyfiku .
• 1864 – we Francji spadł meteoryt Orgueil .
• 1889 – w Paryżu odbyła się prapremiera opery Esclarmonde Julesa Masseneta .
• 1900 – rozpoczęły się II Letnie Igrzyska Olimpijskie w Paryżu .
• 1908 – bracia Wright odbyli pierwszy lot samolotowy z pasażerem.
• 1912 – Chrystian X został królem Danii .
• 1939 – Lina Medina w wieku 5 lat, 7 miesięcy i 21 dni została najmłodszą matką w historii medycyny.
• 1940 – II wojna światowa : skapitulowała Holandia .
• 1940 – w Norwegii został zatopiony przez niemieckie lotnictwo statek pasażerski MS Chrobry .
• 1940 – zakończyła się Bitwa o Afsluitdijk .
• 1943 – w Sielcach nad Oką sformowano 1. Dywizję Piechoty im. Tadeusza Kościuszki .
• 1948 – proklamowano państwo Izrael . Wybuchła pierwsza wojna izraelsko-arabska .
• 1955 – na Pacyfiku została przeprowadzona Operacja Wigwam , amerykański test broni atomowej w celu sprawdzenia podatności okrętów podwodnych na atak nuklearny.
• 1962 – odbył się ślub księcia Jana Karola i księżniczki greckiej i duńskiej Zofii , późniejszej hiszpańskiej pary królewskiej.
• 1963 – Kuwejt wstąpił do ONZ .
• 1970 – Frakcja Czerwonej Armii odbiła z więzienia Andreasa Baadera .
• 1973 – wystrzelono na orbitę pierwszą amerykańską stację kosmiczną Skylab .
• 1981 – Dumitru Prunariu na pokładzie Sojuza 40 jako pierwszy Rumun odbył lot kosmiczny.
• 1983 – Sycylia : wybuchł wulkan Etna .
• 1987 – w Monako rozpoczęły się 2. Igrzyska Małych Państw Europy .
• 1995 – XIV Dalajlama uznał sześcioletniego Gendun Czokji Nimę za jedenaste wcielenie Panczenlamy .
• 1995 – biało-czerwono-biała flaga Białorusi została w wyniku referendum zastąpiona sztandarem nawiązującym do czasów BSRR .
• 2006 – René Préval został drugi raz prezydentem Haiti .
• 2009 – Europejska Agencja Kosmiczna wystrzeliła z kosmodromu w Gujanie Francuskiej : Kosmiczne Obserwatorium Herschela i satelitę Planck .

Urodzili się

• 1316 – Karol IV Luksemburski , król rzymski, król Czech , cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego (zm. 1378 )
• 1553 – Małgorzata de Valois , królowa Francji, żona Henryka IV (zm. 1615 )
• 1666 – Wiktor Amadeusz II , książę Sabaudii , król Sycylii i Sardynii (zm. 1732 )
• 1699 – Hans Joachim von Ziethen , pruski generał kawalerii (zm. 1786 )
• 1759 – Alojzy I , książę Liechtensteinu (zm. 1805 )
• 1771 – Robert Owen , walijski polityk (zm. 1858 )
• 1814 – Szymon Berneux , francuski misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (zm. 1866 )
• 1832 – Rudolf Lipschitz , niemiecki matematyk (zm. 1903 )
• 1852 – Jan Żarnowski , polski działacz państwowy, prezes Najwyższej Izby Kontroli (zm. 1926 )
• 1867 – Adam Stefan Sapieha , książę, polski duchowny katolicki, kardynał , biskup i arcybiskup krakowski (zm. 1951 )
• 1872 – Zofia Kirkor-Kiedroniowa , polska działaczka społeczna (zm. 1952 )
• 1884 – Claudius Dornier, niemiecki konstruktor samolotów, pionier lotnictwa (zm. 1969 )
• 1897 – Sidney Bechet , amerykański saksofonista, klarnecista jazzowy, kompozytor (zm. 1959 )
• 1905
  • Jean Daniélou , francuski teolog, kardynał, jezuita, pionier odnowy teologii katolickiej (zm. 1974 )
  • Ary Sternfeld , rosyjski teoretyk kosmonautyki pochodzenia polskiego (zm. 1980 )
  • Nikołaj Tichonow , radziecki polityk, premier ZSRR (zm. 1997 )
• 1907 – Vicente Enrique y Tarancon , hiszpański duchowny katolicki, kardynał (zm. 1994 )
• 1910
  • Stanisław Maciaszczyk , polski inżynier elektryk, propagator turystyki (zm. 1977 )
  • Opilio Rossi , włoski duchowny katolicki, kardynał (zm. 2004 )
• 1916 – Lance Dossor , australijski pianista, laureat Konkursu Chopinowskiego (zm. 2005 )
• 1918
  • James Gordon Bennett Jr. , amerykański dziennikarz i wydawca prasowy , entuzjasta sportu (ur. 1841 )
  • Marie Smith , amerykańska językoznawczyni, ostatnia osoba posługująca się językiem eyak (zm. 2008 )
• 1921 – Stanisław Jasiukiewicz , polski aktor (zm. 1973 )
• 1922
  • Sinan Hasani , polityk kosowski, serbski i jugosłowiański, prezydent SFRJ (1986-1987) (zm. 2010 )
  • Franjo Tuđman , chorwacki generał, polityk, prezydent Chorwacji (zm. 1999 )
• 1925 – Yuval Neeman , izraelski polityk i fizyk (zm. 2006 )
• 1927 – Wacław Świerzawski , polski duchowny katolicki, biskup sandomierski
• 1928
  • Władysław Hasior , polski rzeźbiarz (zm. 1999 )
  • Henry McGee , brytyjski aktor (zm. 2006 )
• 1930 – Barbara Horawianka , polska aktorka
• 1932 – Ewa Rzetelska-Feleszko , polska językoznawczyni, onomasta (zm. 2009 )
• 1933 – Laszlo Kovacs , węgierski operator filmowy (zm. 2007 )
• 1936
  • Bobby Darin , amerykański piosenkarz (zm. 1973 )
  • Richard John Neuhaus , amerykański kapłan, pisarz, publicysta, działacz społeczny (zm. 2009 )
• 1938 – Elżbieta Czyżewska , polska aktorka (zm. 2010 )
• 1939 – Gerardo Medina, Peruwiańczyk, syn Liny Mediny , najmłodszej matki w historii medycyny (zm. 1979 )
• 1940
  • Sir Chay Blyth, szkocki żeglarz
  • Marta Lipińska , polska aktorka
• 1942 – Walerij Brumel , rosyjski lekkoatleta, skoczek wzwyż (zm. 2003 )
• 1943
  • Jack Bruce , brytyjski wokalista i basista zespołu The Cream , kompozytor
  • Ólafur Ragnar Grímsson , islandzki polityk, prezydent Islandii
• 1944
  • Francesca Annis , brytyjska aktorka
  • George Lucas , amerykański reżyser i scenarzysta filmowy
• 1945
  • Władysław Ardzinba , abchaski polityk, prezydent Abchazji (zm. 2010 )
  • Yochanan Vollach , izraelski piłkarz, reprezentant Izraela
• 1947 – Karin Struck , niemiecka pisarka (zm. 2006 )
• 1948 – Bob Woolmer , brytyjski gracz i trener krykieta (zm. 2007 )
• 1951 – Roman Nikolski, polski reżyser filmowy
• 1952
  • David Byrne , muzyk amerykański
  • Robert Zemeckis , amerykański reżyser i pisarz
• 1953
  • Norodom Sihamoni , król Kambodży
  • Waldemar Szarek , polski operator i reżyser filmowy
• 1954 – Jerzy Kawalec , polski basista zespołu Krzak (zm. 2003 )
• 1955 – Jarosław Pietras , polski polityk, dyplomata
• 1956 – Piotr Ikonowicz , polski polityk, dziennikarz
• 1958 – Andrzej Grubba , polski tenisista stołowy (zm. 2005 )
• 1959 – Steve Hogarth , brytyjski wokalista zespołu Marillion
• 1961 – Paweł Zuchniewicz , polski dziennikarz, pisarz
• 1962
  • Jan Urban , polski piłkarz i trener
  • Jerzy Sosnowski , polski pisarz i dziennikarz
• 1965 – Eoin Colfer , irlandzki pisarz
• 1967 – Rafał Barycz , polski architekt
• 1968 – Piotr Gulczyński , uczestnik pierwszej polskiej edycji reality show Big Brother
• 1969 – Cate Blanchett , australijska aktorka
• 1971
  • Sofia Coppola , amerykańska aktorka, scenarzystka i reżyser filmowy
  • Małgorzata Wyszyńska – polska dziennikarka
• 1973 – Shanice , amerykańska piosenkarka
• 1975 – Chris Kramer , kanadyjski aktor
• 1976 – Sebastian Karpiel-Bułecka , polski skrzypek i wokalista zespołu Zakopower
• 1977 – Gosia Stępień, polska piosenkarka, wokalistka jazzowa
• 1980
  • Zdeněk Grygera , czeski piłkarz, reprezentant Czech
  • Mervana Jugić-Salkić , bośniacka tenisistka
  • Monika Mrozowska , polska aktorka
• 1983
  • Anahí , meksykańska aktorka
  • María Emilia Salerni , argentyńska tenisistka
  • Amber Tamblyn , amerykańska aktorka
  • Tomisław Tajner , polski skoczek narciarski
• 1984
  • Mark Zuckerberg , założyciel portalu Facebook, najmłodszy miliarder świata
  • Rafał Augustyn , polski lekkoatleta, chodziarz
  • Anna Barańska , polska siatkarka, reprezentantka Polski
• 1986 – Shelley Glover , amerykańska narciarka alpejska (zm. 2004 )
• 1987 – Ben Woollaston , snookerzysta angielski
• 1989 – Arthur Pauli , austriacki skoczek narciarski
• 1990 – Monika Martałek , polska siatkarka
• 1993
  • Miranda Cosgrove , amerykańska aktorka i piosenkarka
  • Kristina Mladenovic , francuska tenisistka

Zmarli

• 1313 – Bolko I opolski , książę opolski, niemodliński i strzelecki (ur. 1254 / 1258 )
• 1608 – Karol III Wielki, książę Lotaryngii (ur. 1543 )
• 1610 – Henryk IV Burbon , król Francji (ur. 1553 )
• 1643 – Ludwik XIII Burbon , król Francji i Nawarry (ur. 1601 )
• 1761 – Thomas Simpson , angielski matematyk (ur. 1710 )
• 1888 – Jan Ignacy Korytkowski , polski historyk, archiwista, bibliotekarz, biskup-nominat pomocniczy gnieźnieński (ur. 1824 )
• 1893 – Ernst Eduard Kummer , niemiecki matematyk (ur. 1810 )
• 1912 – August Strindberg , szwedzki pisarz (ur. 1849 )
• 1918 – James Gordon Bennett Jr. , amerykański dziennikarz i wydawca prasowy (ur. 1841 )
• 1919 – Henry John Heinz , amerykański twórca znanej marki keczupu (ur. 1844 )
• 1923 – Charles de Freycinet , francuski polityk, premier Francji (ur. 1828 )
• 1927 – Jan Michejda , polski prawnik, działacz narodowy (ur. 1853 )
• 1930 – Władysław Orkan , polski pisarz (ur. 1875 )
• 1940 – Emma Goldman , rosyjsko-amerykańska anarchistka pochodzenia żydowskiego (ur. 1869 )
• 1943 – Henri La Fontaine , belgijski prawnik, laureat Pokojowej Nagrody Nobla (ur. 1854 )
• 1954 – Heinz Guderian , niemiecki generał (ur. 1888 )
• 1971 – Irena Kuczborska, polska grafik (ur. 1908 )
• 1972 – Romas Kalanta , bohater narodowy Litwy (ur. 1953 )
• 1973 – Bohdan Arct , polski pilot, pisarz (ur. 1914 )
• 1975 – Oskar Hammelsbeck , niemiecki pedagog (ur. 1899 )
• 1976 – Keith Relf, brytyjski muzyk zespołu The Yardbirds (ur. 1943 )
• 1983 – Fiodor Abramow, rosyjski pisarz (ur. 1920 )
• 1983 – Grzegorz Przemyk , polski uczeń, syn poetki Barbary Sadowskiej , zamordowany przez Milicję Obywatelską (ur. 1964 )
• 1984 – Andrzej Babiński , polski poeta (ur. 1938 )
• 1987 – Rita Hayworth , amerykańska aktorka pochodzenia hiszpańskiego i irlandzkiego (ur. 1918 )
• 1988 – Willem Drees , holenderski polityk (ur. 1886 )
• 1988 – Nikołaj Makarow , radziecki konstruktor broni strzeleckiej (ur. 1914 )
• 1998 – Frank Sinatra , amerykański piosenkarz (ur. 1915 )
• 2000 – Keizō Obuchi , japoński polityk, premier (ur. 1937 )
• 2003 – Dame Wendy Hiller , angielska aktorka (ur. 1912 )
• 2003 – Robert Stack , amerykański aktor (ur. 1919 )
• 2004 – Jesús Gil , hiszpański działacz sportowy (ur. 1933 )
• 2004 – Torsten Johansson , szwedzki tenisista (ur. 1920 )
• 2006 – Magda Leja , polska pisarka, autorka utworów dla dzieci (ur. 1935 )
• 2006 – Bruce Merrifield , amerykański biochemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1921 )
• 2007 – Jean Saubert , amerykańska narciarka alpejska (ur. 1942 )
• 2008 – Roman Wapiński , polski historyk, promotor pracy magisterskiej Donalda Tuska (ur. 1931 )

Przypisy