31 maja jest 151. (w latach przestępnych 152.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 214 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Aniela , Feliks , Kamila , Kancjan , Kancjanela , Kancjusz , Marietta , Noe , Paschazy , Petronela , Sylwiusz i Witalis .
• międzynarodowe – Dzień bez Papierosa (ustanowiony przez WHO )
• Polska – Dzień Bociana Białego ( święto ustanowione przez Polskie Towarzystwo Przyjaciół Przyrody „pro Natura”, obchodzone również w Niemczech , Austrii i Szwajcarii ^[1],^[2])
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[3],^[4]:
  • Nawiedzenie Najświętszej Maryi Panny (do Soboru watykańskiego II święto obchodzono 2 lipca )
  • św. Feliks z Nikozji ( zakonnik, kapucyn )
  • bł. Kamila Baptysta Verano

Wydarzenia w Polsce

• 1592 – w Krakowie odbył się ślub Zygmunt III Waza i Anny Habsburżanki oraz jej koronacja na królową Polski.
• 1602 – wojna polsko-szwedzką : wojska polskie rozpoczęły oblężenie Białego Kamienia .
• 1732 – pożar Zamku Królewskiego w Warszawie .
• 1832 – carski namiestnik Iwan Paskiewicz wkopał kamień węgielny pod budowę Cytadeli Warszawskiej .
• 1926 – wybory prezydenckie : w głosowaniu Zgromadzenia Narodowego zwyciężył Józef Piłsudski , który odmówił objęcia urzędu.
• 1926 – wybuch gazu błotnego na jeziorach Stańczyki .
• 1940 – premiera filmu Sportowiec mimo woli .
• 1943 – w Jędrzejowie dokonano zamachu na Helmuta Kappa , tłumacza Gestapo .
• 1944 – na Wiśle w okolicach Machowa partyzanci zatopili statek Tannenberg , przewożący żołnierzy niemieckich.
• 1950 – powstała Wyższa Szkoła Rolnicza, obecnie Akademia Rolniczo-Techniczna w Olsztynie .
• 1968 – Stefan Kisielewski rozpoczął pisanie Dzienników .
• 1972 – Richard Nixon jako pierwszy amerykański prezydent przybył do Polski.
• 1977 – zwodowano prom Pomerania .
• 1981 – odbył się pogrzeb prymasa Stefana Wyszyńskiego .
• 1983 – został aresztowany seryjny morderca Paweł Tuchlin .
• 1989 – założono Stowarzyszenie Pisarzy Polskich .
• 1995 – premiera filmu Prowokator .
• 1997 – rozpoczęła się szósta pielgrzymka Jana Pawła II .
• 2003 – prezydent George W. Bush przybył z krótką wizytą do Krakowa .
• 2006 – otwarto Europejskie Regionalne Centrum Ekohydrologii UNESCO w Łodzi .
• 2007 – biskup Piotr Libera , sekretarz generalny Episkopatu Polski objął urząd biskupa płockiego i dokonał ingresu do katedry płockiej .
• 2007 – pacyfikacja kopalni Wujek : Sąd Okręgowy w Katowicach uznał wszystkich 17 oskarżonych zomowców winnymi popełnienia zbrodni komunistycznej .
• 2009 – ostatni lot samolotu polskich linii lotniczych Centralwings i zakończenie działalności firmy.

Wydarzenia na świecie

Historyczny tramwaj parowy na ulicach Brna

• 1162 – Stefan III został królem Węgier .
• 1223 – stoczona została bitwa nad rzeką Kałką – wojska ruskie zostały pokonane przez armię Mongolską .
• 1380 – wielki książę litewski Jagiełło i mistrz krzyżacki Winrich von Kniprode podpisali Traktat w Dawidyszkach .
• 1433 – Zygmunt Luksemburski został cesarzem niemieckim.
• 1503 – Mikołaj Kopernik został w Ferrarze doktorem prawa kanonicznego .
• 1653 – Ferdynand IV został wybrany na króla Niemiec.
• 1653 – papież Innocenty X ogłosił bullę Cum occasione, w której potępił tezy jansenistyczne , zawarte w dziele Augustinus Corneliusa Jansena .
• 1740 – Fryderyk II został królem Prus .
• 1793 – rewolucja francuska : jakobini obalili żyrondystów .
• 1795 – rewolucja francuska : zlikwidowano Trybunał Rewolucyjny .
• 1817 – w Mediolanie po raz pierwszy wystawiono operę Sroka złodziejka ( Gioacchino Rossini )
• 1859 – w Londynie po raz pierwszy zabrzmiał dzwon Big Ben .
• 1862 – wojna secesyjna : nierozstrzygnięta bitwa pod Seven Pines .
• 1884 – na ulice Brna wyjechały pierwsze tramwaje parowe .
• 1902 – zakończyła się II wojna burska .
• 1910 – utworzono Związek Południowej Afryki .
• 1911 – zwodowano Titanica .
• 1912 – otwarto Muzeum Sztuk Pięknych im. Puszkina w Moskwie .
• 1916 – I wojna światowa : rozpoczęła się bitwa jutlandzka .
• 1918 – zadebiutował na polu bitwy czołg Renault FT-17 .
• 1941 – II wojna światowa : Niemcy dokonali nalotu bombowego na Dublin , pomimo iż Irlandia ogłosiła swoją neutralność.
• 1941 – po niemieckiej inwazji wojska brytyjskie wycofały się z Krety .
• 1942 – japoński atak na port w Sydney z wykorzystaniem miniaturowych łodzi podwodnych.
• 1943 – wojska amerykańskie wyparły Japończyków z archipelagu Aleutów .
• 1961 – utworzono Republikę Południowej Afryki .
• 1962 – rozwiązano Federację Indii Zachodnich .
• 1962 – w Izraelu powieszono Adolfa Eichmanna , zbrodniarza hitlerowskiego.
• 1970 – 67 tysięcy osób zginęło w trzęsieniu ziemi w Peru .
• 1970 – w Meksyku rozpoczęły się IX Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej .
• 1986 – w Meksyku rozpoczęły się XIII Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej .
• 1989 – na Węgrzech wykonano ostatni wyrok śmierci .
• 1990 – w Turynie otwarto Stadio delle Alpi .
• 1991 – dokonano oblotu szwajcarskiego samolotu pasażersko-towarowego Pilatus PC-12 .
• 2002 – meczem Francji z Senegalem rozpoczęły się Mistrzostwa Świata w Piłce Nożnej w Korei i Japonii ; broniący tytułu Francuzi przegrali 0:1.
• 2003 – obrączkowe zaćmienie słońca widoczne w Europie , Azji i Ameryce Północnej .
• 2005 – Dominique de Villepin został premierem Francji .
• 2005 – rosyjski magnat naftowy Michaił Chodorkowski został skazany na 9 lat więzienia za defraudację i uchylanie się od płacenia podatków.
• 2008 – Usain Bolt z Jamajki podczas mityngu w Nowym Jorku ustanowił ówczesny rekord świata w biegu na 100 m – 9,58 s.
• 2010 – izraelscy komandosi ostrzelali i przejęli Flotyllę Pokojową na rzecz Strefy Gazy .
• 2010 – prezydent Niemiec Horst Köhler ustąpił ze stanowiska.

Urodzili się

• 1048 – Omar Chajjam , perski poeta , astronom , filozof , lekarz , matematyk (zm. 1131 )
• 1469 – Manuel I Szczęśliwy , król Portugalii (zm. 1521 )
• 1556 – Jerzy Radziwiłł , polski duchowny katolicki, kardynał , biskup wileński i krakowski (zm. 1600 )
• 1557 – Fiodor I , car Rosji (zm. 1598 )
• 1613 – Jan Jerzy II Wettyn , elektor Saksonii (zm. 1680 )
• 1653 – Eleonora Habsburg , królowa Polski , żona Michała Korybuta Wiśniowieckiego (zm. 1697 )
• 1773 – Ludwig Tieck , niemiecki pisarz, tłumacz i krytyk (zm. 1853 )
• 1805 – Stefan Brzozowski , polski franciszkanin , działacz społeczny na Górnym Śląsku (zm. 1890 )
• 1819 – Walt Whitman , amerykański poeta (zm. 1892 )
• 1822 – Edward Dembowski , polski filozof, publicysta, działacz niepodległościowy (zm. 1846 )
• 1857 – Pius XI , papież (zm. 1939 )
• 1872 – Charles Greeley Abbot , amerykański astrofizyk i astronom (zm. 1973 )
• 1873 – Tadeusz Rittner , polski pisarz, krytyk teatralny (zm. 1921 )
• 1887 – Saint-John Perse , francuski pisarz, laureat Nagrody Nobla (zm. 1975 )
• 1892 – Konstantin Paustowski , rosyjski pisarz (zm. 1968 )
• 1903 – Billie Tapscott , południowoafrykańska tenisistka (zm. 1970 )
• 1908 – Don Ameche , amerykański aktor (zm. 1993 )
• 1911 – Maurice Allais , francuski inżynier, ekonomista, laureat Nagrody Nobla (zm. 2010 )
• 1913 – Jerzy Wasowski , polski kompozytor (zm. 1984 )
• 1916 – Bert Haanstra, holenderski reżyser filmowy (zm. 1997 )
• 1919 – Dominik Buszta , polski duchowny katolicki, pasjonista , publicysta (zm. 2005 )
• 1921 – Alida Valli , włoska aktorka (zm. 2006 )
• 1922 – Danuta Wodyńska , polska aktorka
• 1923 – Rainier III , książę Monako (zm. 2005 )
• 1926 – Janusz Przybysz , polski pisarz, satyryk
• 1926 – Tadeusz Urgacz , polski poeta, autor tekstów piosenek
• 1929 – Andreas Meyer-Landrut , niemiecki dyplomata i urzędnik państwowy
• 1930 – Clint Eastwood , amerykański aktor, reżyser filmowy
• 1931 – Juan Carlos Copes , argentyński tancerz, choreograf
• 1931 – Bogumił Kobiela , polski aktor (zm. 1969 )
• 1931 – John Robert Schrieffer , amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
• 1932 – Bogusław Madey , polski kompozytor (zm. 2004 )
• 1932 – Jay Miner , amerykański projektant multimedialnych procesorów, założyciel firmy Amiga (zm. 1994 )
• 1936 – Wiesława Kwiatkowska , polska dziennikarka (zm. 2006 )
• 1940 – Frans Brands , belgijski kolarz szosowy (zm. 2008 )
• 1941 – Gabriela Zych , polska działaczka społeczna (zm. 2010 )
• 1942 – Franck Touzet , francuski duchowny katolicki
• 1945 – Rainer Werner Fassbinder , niemiecki reżyser filmowy, aktor (zm. 1982 )
• 1948 – John Bonham , brytyjski perkusista zespołu Led Zeppelin (zm. 1980 )
• 1953 – Andrzej Grabarczyk , polski aktor
• 1959 – Leszek Malinowski , polski aktor kabaretu Koń Polski
• 1961 – Lea Thompson , amerykańska aktorka
• 1962 – Sebastian Koch , niemiecki aktor
• 1963 – Viktor Orbán , węgierski polityk, premier Węgier
• 1964 – Artur Dziurman , polski aktor
• 1967 – Jacek Bończyk , polski aktor, piosenkarz
• 1973 – Dominique Monami , belgijska tenisistka
• 1974 – Kenan Doğulu , turecki piosenkarz
• 1975 – Toni Nieminen , fiński skoczek narciarski
• 1976 – Roar Ljøkelsøy , norweski skoczek narciarski
• 1976 – Colin Farrell , irlandzki aktor
• 1978 – Jette Fuglsang, duńska kolarka (zm. 2009 )
• 1980 – Edith Bosch , holenderska judoczka
• 1986 – Sopho Khalvashi , gruzińska piosenkarka
• 1986 – Melissa McIntyre , kanadyjska aktorka

Zmarli

• 1524 – Camilla Battista Da Varano , włoska błogosławiona (ur. 1458 )
• 1594 – Tintoretto , włoski malarz (ur. 1518 )
• 1787 – Feliks z Nikozji , święty , włoski kapucyn (ur. 1715 )
• 1800 – Michał Kazimierz Ogiński , hetman wielki litewski , kompozytor (ur. 1728 )
• 1809 – Joseph Haydn , austriacki kompozytor (ur. 1732 )
• 1809 – Jean Lannes , książę Montebello , marszałek Francji (ur. 1769 )
• 1832 – Évariste Galois , francuski matematyk (ur. 1811 )
• 1875 – Józef Grzegorz Wojtarowicz , polski duchowny katolicki, biskup tarnowski (ur. 1791 )
• 1924 – Konstanty Gorski , polski kompozytor, skrzypek-wirtuoz (ur. 1859 )
• 1926 – Stanisław Masłowski , polski malarz (ur. 1853 )
• 1943 – Tadeusz Hollender , polski satyryk, tłumacz (ur. 1910 )
• 1952 – Eugeniusz Cękalski , polski reżyser filmowy (ur. 1906 )
• 1957 – Leopold Staff , polski poeta (ur. 1878 )
• 1958 – Aleksander Żabczyński , polski aktor (ur. 1900 )
• 1960 – Walter Funk , niemiecki ekonomista, polityk, prezes Reichbanku i minister ekonomii III Rzeszy (ur. 1890 )
• 1968 – Abel Bonnard , francuski pisarz i polityk (ur. 1883 )
• 1973 – Mieczysław Kosz , polski pianista jazzowy (ur. 1944 )
• 1978 – Maja Berezowska , polska malarka, graficzka, karykaturzystka, scenograf (ur. 1898 )
• 1978 – Jozsef Bozsik , węgierski piłkarz, reprezentant Węgier (ur. 1925 )
• 1981 – Giuseppe Pella , włoski polityk, premier (ur. 1902 )
• 1983 – Jack Dempsey , amerykański bokser, mistrz świata (ur. 1895 )
• 1990 – Jerzy Kaliszewski , polski aktor, reżyser teatralny (ur. 1912 )
• 1991 – Sir Angus Wilson, brytyjski pisarz (ur. 1913 )
• 1992 – Antoni Radliński , polski chemik, polityk, minister przemysłu chemicznego (ur. 1910 )
• 1998 – Lotti Huber, niemiecka aktorka (ur. 1912 )
• 2000 – Tito Puente , portorykański kompozytor, aranżer, instrumentalista (ur. 1923 )
• 2000 – Viktor Stratobërdha , albański reżyser filmowy (ur. 1925 )
• 2003 – Francesco Colasuonno , włoski duchowny katolicki, kardynał , nuncjusz apostolski w Polsce (ur. 1925 )
• 2006 – Raymond Davis , amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (ur. 1914 )
• 2006 – Franciszek Wybrańczyk , polski klarnecista, animator kultury muzycznej (ur. 1934 )
• 2007 – Eugeniusz Molczyk , polski dowódca wojskowy, generał broni, wiceminister obrony narodowej, członek WRON (ur. 1925 )
• 2009 – Millvina Dean , angielska pasażerka Titanica , ostatnia osoba ocalała z katastrofy (ur. 1912 )
• 2009 – Stanisław Królak , polski kolarz szosowy, mistrz Polski, zwycięzca Wyścigu Pokoju (ur. 1931 )
• 2009 – George Tiller , amerykański ginekolog (ur. 1941 )
• 2010 – Louise Bourgeois , amerykańska rzeźbiarka (ur. 1911 )
• 2010 – Jerzy Żurawiecki , polski polityk, działacz związkowy, poseł na Sejm X kadencji (ur. 1953 )

Przypisy