3 maja jest 123. (w latach przestępnych 124.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 242 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Aleksander , Alodia , Antonina , Anika , Diodor , Diodora , Juwenalis , Leonia , Maria , Mariola , Maura , Piotr , Świętosława , Teodulf , Tymoteusz , Wirzchosława i Wiola .
• Japonia – Święto Konstytucji (Kenpo Kinenbi)
• Litwa – Święto Narodowe Trzeciego Maja
• międzynarodowe :
  • Międzynarodowy Dzień Astmy i Alergii^[1]
  • Światowy Dzień Wolności Prasy ^[2] (ustanowiony przez Zgromadzenie Ogólne ONZ )
• Polska :
  • Święto Narodowe Trzeciego Maja ( dzień wolny od pracy )
  • Kościół katolicki w Polsce – Najświętszej Marii Panny Królowej Polski , uroczystość kościelna głównej patronki Polski
  • Kościół Starokatolicki Mariawitów w RP : Podwyższenie Krzyża Świętego (Uroczystość Znalezienia Krzyża Świętego)^[3]
• wspomnienia i święta Kościoła katolickiego ^[4][5],:
  • św. Juwenalis ( biskup Narni )

Wydarzenia w Polsce

Konstytucja 3 Maja 1791 roku – obraz Jana Matejki

• 1285 – w bitwie pod Bogucicami książę krakowski i sandomierski Leszek Czarny pokonał księcia mazowiecko-czerskiego, Konrada II .
• 1656 – potop szwedzki : Szwedzi zdobyli zamek w Gołańczy i wymordowali jego załogę.
• 1660 – Oliwa : zawarto pokój pomiędzy Polską a Szwecją, na mocy którego Jan II Kazimierz zrzekł się praw do tronu szwedzkiego, a Polska zatrzymała część Inflant .
• 1791 – uchwalono Konstytucję 3 Maja .
• 1815 – powstała Rzeczpospolita Krakowska (Wolne Miasto Kraków).
• 1819 – Walerian Łukasiński utworzył w Warszawie Wolnomularstwo Narodowe .
• 1842 – pożar strawił 45% zabudowań Bełchatowa .
• 1915 – I wojna światowa : w bitwie pod Gorlicami wojska niemieckie i austriackie pokonały wojska rosyjskie.
• 1921 – wybuchło III powstanie śląskie .
• 1939 – została uruchomiona Elektrownia Stalowa Wola .
• 1943 – 53 osoby zginęły w ataku bandy ukraińskiej na wieś Kuty na Wołyniu .
• 1943 – organizacja Wawer nadała w Warszawie audycję megafonową.
• 1944 – powołano Krajową Radę Ministrów .
• 1944 – w nocy z 3 na 4 maja oddział Osjana zaatakował warszawskie lotnisko Młociny niszcząc 5 samolotów Ju 52 , a kilka innych uszkadzając.
• 1946 – oddział NSZ pod dowództwem Henryka Flame zajął Wisłę i urządził w niej defiladę.
• 1946 – w Krakowie rozpędzono przy użyciu wojska patriotyczną manifestację.
• 1952 – Legionowo uzyskało prawa miejskie.
• 1960 – w Szczecinie odsłonięto pomnik Adama Mickiewicza .
• 1966 – Jasna Góra : uroczyste obchody Tysiąclecia Chrztu Polski .
• 1966 – premiera filmu Niekochana .
• 1969 – Polska ratyfikowała Układ o nierozprzestrzenianiu broni jądrowej .
• 1978 – uruchomiono seryjną produkcję samochodu FSO Polonez .
• 1988 – utworzono Papieski Wydział Teologiczny w Warszawie .
• 1994 – premiera filmu Zawrócony .
• 2007 – uruchomiono kanał TVP Historia .

Wydarzenia na świecie

•   553 – zebrał się Sobór konstantynopolitański II .
•   996 – Grzegorz V został papieżem.
• 1241 – w bitwie morskiej pod Monte Christo flota cesarza niemieckiego Fryderyka II pokonała flotę papieską.
• 1469 – Jerzy z Podiebradów został w Ołomuńcu koronowany na króla Czech .
• 1497 – Włochy : poświęcono klasztor Certosa di Pavia .
• 1645 – wojna trzydziestoletnia : wojska szwedzkie rozpoczęły oblężenie Brna .
• 1720 – Fryderyk I został koronowany na króla Szwecji .
• 1798 – I Legia generała Jana Henryka Dąbrowskiego wkroczyła do Rzymu .
• 1808 – Francuzi rozstrzelali kilkuset powstańców madryckich .
• 1815 – kongres wiedeński : zawarto układ w sprawie utworzenia Królestwa Polskiego .
• 1830 – Anglia : rozpoczęła działalność pierwsza regularna kolejowa linia pasażerska.
• 1886 – koniec strajku w fabryce maszyn rolniczych McCormick w Chicago . Błędnie podawaną datą jest 1 maja .
• 1899 – w Budapeszcie został założony klub sportowy Ferencvárosi TC .
• 1901 – wielki pożar w Jacksonville (Floryda) , zginęło 7 osób, zostało zniszczonych 2368 budynków, około 10 tys. osób straciło dach nad głową.
• 1905 – założono niemiecki klub piłkarski Arminia Bielefeld .
• 1919 – założono klub sportowy Slovan Bratysława .
• 1936 – wybory parlamentarne we Francji wygrał Front Ludowy .
• 1937 – amerykańska pisarka Margaret Mitchell otrzymała nagrodę Pulitzera za powieść Przeminęło z wiatrem .
• 1939 – otwarcie pawilonu polskiego w czasie Wystawy Światowej w Nowym Jorku .
• 1940 – II wojna światowa : polska załoga przejęła od Wielkiej Brytanii niszczyciel ORP Garland .
• 1942 – wojna na Pacyfiku : Japończycy zajęli wyspę Tulagi w archipelagu Wysp Salomona .
• 1942 – w Palestynie rozpoczęło się formowanie 3. Dywizji Strzelców Karpackich .
• 1945 – 1. Armia Wojska Polskiego sforsowała rzekę Hawelę i osiągnęła linię rzeki Łaby w okolicach miasta Sandau.
• 1945 – 1. Dywizja Pancerna gen. Stanisława Maczka opanowała rejon Westerstede .
• 1945 – Japończycy skapitulowali w Rangunie .
• 1945 – samoloty RAF omyłkowo zatopiły statki: SS Cap Arcona , Thielbek i Athen, na pokładzie których znajdowało się 7 700 Żydów.
• 1946 – Tokio : rozpoczął rozprawę Międzynarodowy Trybunał Wojskowy dla Dalekiego Wschodu .
• 1947 – w Japonii zaczęła obowiązywać nowa konstytucja , tzw. pokojowa.
• 1952 – rozpoczęła nadawanie polska sekcja rozgłośni Radia Wolna Europa .
• 1960 – powstało Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (EFTA).
• 1961 – film Jerzego Kawalerowicza Matka Joanna od Aniołów otrzymał nagrodę specjalną na Festiwalu Filmowym w Cannes .
• 1968 – 85 osób zginęło w teksańskim mieście Dawson w katastrofie samolotu pasażerskiego Lockheed L188A.
• 1969 – USA : policja zatrzymała 12 tysięcy uczestników demonstracji przeciwko wojnie w Wietnamie .
• 1971 – Walter Ulbricht zrezygnował z funkcji I sekretarza SED , jego następcą został Erich Honecker .
• 1974 – została założona Portugalska Demokratyczna Partia Pracy (PTDP).
• 1975 – wszedł do służby lotniskowiec o napędzie atomowym USS Nimitz .
• 1979 – premiera filmu Blaszany bębenek .
• 1990 – Bułgaria i Izrael nawiązały stosunki dyplomatyczne.
• 1997 – rosyjski szachista Garri Kasparow rozpoczął partię szachów z supernowoczesnym komputerem IBM Deep Blue .
• 1999 – Szkot Stephen Hendry rekordowy siódmy raz został mistrzem świata w snookerze .
• 2006 – armeński Airbus A320 rozbił się podczas podchodzenia do lądowania w Soczi , zginęło 113 osób.
• 2006 – rejon wysp Tonga nawiedziło trzęsienie ziemi o sile 7,8°R.
• 2007 – z pokoju hotelowego w Praia Da Luz w Portugalii zniknęła trzyletnia Brytyjka Madeleine McCann .
• 2009 – Ricardo Martinelli został wybrany na prezydenta Panamy .
• 2009 – w katastrofie wojskowego śmigłowca w północno-zachodniej Wenezueli zginęło 18 osób.

Urodzili się

•   612 – Konstantyn III , cesarz bizantyjski (zm. 641 )
• 1469 – Niccolò Machiavelli , włoski pisarz, historyk, oraz wielki dyplomata (zm. 1527 )
• 1620 – Bogusław Radziwiłł , książę, poseł, chorąży, koniuszy wielki litewski, generalny namiestnik Prus Książęcych (zm. 1669 )
• 1748 – Emmanuel-Joseph Sieyès , francuski polityk, drugi konsul Francji (zm. 1836 )
• 1771 – August Bécu , polski lekarz, patolog, filozof, profesor Uniwersytetu Wileńskiego (zm. 1824 )
• 1791 – Henryk Rzewuski , polski pisarz, publicysta (zm. 1866 )
• 1859 – José Gallegos Arnosa , hiszpański malarz, rzeźbiarz (zm. 1917 )
• 1860 – John Scott Haldane , angielski fizjolog, filozof (zm. 1936 )
• 1860 – Vito Volterra , włoski matematyk i fizyk (zm. 1940 )
• 1865 – Michael Berkowitz , żydowski pedagog i pisarz , pionier ruchu syjonistycznego (zm. 1935 )
• 1872 – Símun av Skarði , farerski poeta, polityk, nauczyciel (zm. 1942 )
• 1878 – Cruz Hernández , salwadorska rekordzistka długowieczności (zm. 2007 )
• 1891 – Tadeusz Peiper , polski poeta, krytyk i teoretyk poezji, prozaik (zm. 1969 )
• 1892 – George Thomson , angielski fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki (zm. 1975 )
• 1898 – Golda Meir , izraelska polityk, premier Izraela (zm. 1978 )
• 1902 – Alfred Kastler , niemiecki fizyk, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki (zm. 1984 )
• 1903 – Bing Crosby , amerykański aktor, piosenkarz (zm. 1977 )
• 1904 – Maria Skibniewska , polska tłumaczka literatury anglosaskiej (zm. 1984 )
• 1905 – George Bidwell , brytyjski pisarz, publicysta (zm. 1989 )
• 1905 – Jakub Chlebowski , polski lekarz, naukowiec, pedagog, publicysta, społecznik (zm. 1969 )
• 1905 – Estera Kowalska , polska aktorka żydowskiego pochodzenia (zm. 1980 )
• 1906 – Mary Astor , amerykańska aktorka (zm. 1987 )
• 1916 – Stanisław Michalski , polski duchowny katolicki, kapelan emigracji, pułkownik artylerii WP (zm. 2003 )
• 1919 – Pete Seeger , amerykański piosenkarz
• 1920 – John Lewis , amerykański pianista jazzowy, kompozytor (zm. 2001 )
• 1921 – Vasco dos Santos Gonçalves , portugalski polityk, premier Portugalii (zm. 2005 )
• 1922 – Bogusław Rybski , polski harcmistrz, komendant Chorągwi Krakowskiej ZHP (zm. 2007 )
• 1923 – Mirosław Azembski , polski reportażysta, dziennikarz i publicysta (zm. 1988 )
• 1924 – Jehuda Amichaj , izraelski poeta (zm. 2000 )
• 1924 – Jan Paweł Gawlik , polski teatrolog, eseista, krytyk literacki, dramaturg, publicysta
• 1924 – Bohdana Majda , polska aktorka (zm. 1995 )
• 1925 – Robert Jonquet , francuski piłkarz, reprezentant Francji (zm. 2008 )
• 1927 – Stanley Kronenberg , amerykański fizyk polskiego pochodzenia, filatelista (zm. 2000 )
• 1931 – Jiřina Bohdalová , czeska aktorka
• 1931 – Adam Kotas , polski geolog (zm. 2007 )
• 1933 – James Brown , amerykański piosenkarz, "ojciec chrzestny" soulu (zm. 2006 )
• 1933 – Andrzej Jarecki , polski satyryk, poeta, krytyk teatralny (zm. 1993 )
• 1933 – Stanisław Kociołek , polski polityk, wicepremier
• 1936 – José Torres , portorykański bokser, medalista olimpijski (zm. 2009 )
• 1937 – Joanna Jedlewska , polska aktorka (zm. 1972 )
• 1941 – Kornel Morawiecki , założyciel i przewodniczący Solidarności Walczącej
• 1942 – Antoni Piechniczek , trener piłkarski, selekcjoner reprezentacji Polski
• 1943 – Witold Dębicki , polski aktor
• 1945 – Zygmunt Maszczyk , polski piłkarz, reprezentant Polski
• 1945 – Tadeusz Rydzyk , polski duchowny katolicki, założyciel Radia Maryja i Telewizji Trwam
• 1947 – Lesław Ćmikiewicz , polski piłkarz, trener piłkarski, reprezentant Polski
• 1951 – Grażyna Brodzińska , polska śpiewaczka operowa i aktorka
• 1951 – Jan Krzysztof Bielecki , polski ekonomista, polityk, premier Polski
• 1951 – Tatiana Tołstoj , rosyjska pisarka
• 1952 – Janusz Niczyporowicz , polski pisarz
• 1957 – Ewa Sałacka , polska aktorka, publicystka filmowa (zm. 2006 )
• 1961 – Steve McClaren , angielski piłkarz, trener piłkarski
• 1963 – Andrzej Jeż , polski duchowny katolicki, biskup tarnowski
• 1973 – Andrzej Michalak , polski podoficer, chorąży pilot Wojska Polskiego (zm. 2010 )
• 1975 – Rafał Mohr , polski aktor
• 1977 – Susan O'Connor , kanadyjska curlerka
• 1978 – Paul Banks , amerykański wokalista, gitarzysta, frontman zespołu Interpol
• 1980 – Zuzana Ondrášková , czeska tenisistka
• 1981 – Stéphanie Foretz , francuska tenisistka
• 1981 – Darcy Robinson , włoski hokeista (zm. 2007 )
• 1983 – Thomas Lobben , norweski skoczek narciarski
• 1986 – Jekaterina Dzechalewicz , białoruska tenisistka
• 1986 – Melanie South , brytyjska tenisistka

Zmarli

• 1481 – Mehmed II Zdobywca , sułtan Turcji (ur. 1432 )
• 1674 – Mikołaj Bieganowski , polski żołnierz, dyplomata, kasztelan (ur. 1601 )
• 1846 – Pantaleon Potocki , polski powstaniec (ur. 1817 )
• 1937 – Wacław Tokarz , polski historyk (ur. 1873 )
• 1942 – Christiaan Boers , holenderski wojskowy (ur. 1889 )
• 1980 – Jan Władysław Badowski , polski aktor, reżyser, dyrektor teatru (ur. 1907 )
• 1985 – Wojciech Belon , polski pieśniarz, balladzista (ur. 1952 )
• 1986 – Tomasz Gluziński , polski poeta, narciarz, żołnierz AK (ur. 1924 )
• 1987 – Dalida , francuska piosenkarka (ur. 1933 )
• 1989 – Christine Jorgensen , Amerykanka duńskiego pochodzenia, pierwszy głośny przypadek operacyjnej zmiany płci (ur. 1926 )
• 1990 – Jerzy Grzymek , polski chemik, członek PAN, polityk (ur. 1908 )
• 1990 – Pimen , rosyjski duchowny prawosławny, patriarcha Moskwy i Wszechrusi (ur. 1910 )
• 1991 – Jerzy Kosiński , amerykański pisarz pochodzenia polskiego (ur. 1933 )
• 1999 – Władysław Terlecki , polski pisarz (ur. 1933 )
• 1999 – Stanisław Biniecki , polski chemik (ur. 1907 )
• 2000 – John Joseph O'Connor , amerykański duchowny katolicki, arcybiskup Nowego Jorku , kardynał (ur. 1920 )
• 2004 – Betty Miller , amerykańska aktorka (ur. 1925 )
• 2006 – Karel Appel , holenderski malarz (ur. 1921 )
• 2006 – Earl Woods , amerykański golfista, trener i ojciec Tigera Woodsa (ur. 1932 )
• 2007 – Abdul Sabur Farid Kuhestani , afgański polityk, premier Afganistanu (ur. 1952 )
• 2007 – Walter Schirra , amerykański astronauta (ur. 1923 )
• 2008 – Leopoldo Calvo-Sotelo , hiszpański polityk, premier Hiszpanii (ur. 1926 )
• 2008 – Tadeusz Pelc , polski filmowiec, realizator dźwięku i światła (ur. 1924 )
• 2010 – Florencio Campomanes , filipiński działacz szachowy, prezydent Międzynarodowej Federacji Szachowej (FIDE) (ur. 1927 )
• 2010 – Krzysztof Misiurkiewicz , polski aktor (ur. 1941 )

Przypisy