Wydarzenia w Polsce

• 16 marca
  • w Krakowie w Teatrze Starym odbyła się premiera Wesela Wyspiańskiego .
  • w Krakowie uruchomiono pierwszą zelektryfikowaną linię tramwajową .
• 20 maja – wybuchł strajk szkolny polskich dzieci we Wrześni . Doszło do zamieszek spowodowanych wprowadzeniem języka niemieckiego w nauce religii.
• 28 maja – rozpoczęcie budowy kościoła w Ciężkowicach
• 21 września – następuje nadanie praw miejskich prężnie rozwijającej się ponad 670-letniej wsi Jaworzno , przez cesarza Franciszka Józefa I .
• 28 września – otwarto Teatr Wielki w Łodzi .
• 27 października – w Katowicach odbył się recital I.J.Paderewskiego .
• Listopad – ukazał się w krakowskim "Czasie" protest Henryka Sienkiewicza przeciwko prześladowaniu przez władze pruskie polskich dzieci we Wrześni. Odezwę zamieściły prawie wszystkie polskie dzienniki i wiele zagranicznych.
• 5 listopada – otwarto Filharmonię w Warszawie .
• Grudzień – otwarto w Krakowie Przytulisko uczestników powstania polskiego w latach 1863/64 . Mieściło się ono przy ul. Biskupiej i gromadziło 22 żyjących jeszcze w mieście weteranów .
• Wprowadzono nowy "Statut gminny dla stołecznego królewskiego miasta Krakowa".

Wydarzenia na świecie

• 1 stycznia
  • powstanie Związku Australijskiego .
  • Nigeria staje się brytyjskim protektoratem .
  • francuski zespół rugby rozegrał pierwszy próbny mecz z zespołem z Nowej Zelandii – All Blacks .
• 5 stycznia – bakterie duru brzusznego , które wydostały się z więzienia w Seattle , zapoczątkowały pierwszą z dwóch epidemii w USA w ciągu roku.
• 7 stycznia – w USA Alferd Packer zostaje zwolniony z więzienia, w którym przebywał 18 lat skazany za kanibalizm .
• 10 stycznia – pierwsze duże złoża ropy naftowej zostają odkryte w Beaumont w Teksasie . Dzień ten jest uważany za narodziny przemysłu naftowego w USA.
• 22 stycznia – po prawie 64 latach panowania – najdłuższym w historii brytyjskiej monarchii – zmarła w wieku 81 lat królowa Wiktoria . Jej najstarszy syn Edward VII zostaje królem Zjednoczonego Królestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii i dominiów brytyjskich .
• 28 stycznia – baseballowa American League ogłasza się Główną Ligą Baseballową w USA.
• 20 lutego – po raz pierwszy obraduje legislatura terytoriów Hawai .
• 21 lutego
  • Albert Einstein otrzymał obywatelstwo szwajcarskie.
  • Kuba proklamowała niepodległość.
• 25 lutego – J. P. Morgan, amerykański finansista wciela do swego imperium "United States Steel Corporation", największą korporację produkującą stal w USA.
• 2 marca – Kongres Stanów Zjednoczonych uchwalił prawo (Platt amendment), limitujące autonomię Kuby , jako warunek wycofania z jej terytorium wojsk amerykańskich.
• 4 marca – w USA prezydent William McKinley rozpoczyna drugą kadencję swych rządów.
• 6 marca – w Bremie doszło do nieudanej próby zamachu na Wilhelma II Hohenzollerna , cesarza niemieckiego i króla Prus .
• 17 marca – wystawa 71 obrazów Vincenta van Gogha w Paryżu , 11 lat po śmierci malarza, wywołała sensacje.
• 29 marca – w Australii odbyły się pierwsze wybory parlamentarne.
• 31 marca
  • w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii odbył się spis ludności.
  • w Pradze odbyła się premiera opery Rusałka Antonína Dvořáka .
• 1 kwietnia – na ulice Morawskiej Ostrawy wyjechały pierwsze tramwaje elektryczne .
• 23 kwietnia – została odkryta kometa jednopojawieniowa C/1901 G1 .
• 25 kwietnia – stan Nowy Jork , jako pierwszy w USA, wprowadza obowiązkowe tablice rejestracyjne na samochodach .
• 27 kwietnia – rozpoczął się pierwszy wyścig samochodowy dookoła Włoch .
• 3 maja – wielki pożar na Florydzie w Jacksonville , zginęło 7 osób, zostało zniszczonych ponad 2368 budynków, około 10 tys. mieszkańców miasta straciło dach nad głową.
• 5 maja – oficjalnie zakończyła się wojna o Jukatan , prowadzona od 1847 pomiędzy Majami a oddziałami reprezentującymi ludność napływową z Europy (Yucatecos).
• 9 maja – w Australii w Melbourne otwarto pierwszy parlament .
• 17 maja – doszło do załamania na Nowojorskiej Giełdzie Papierów Wartościowych (6 najgorsze w historii załamanie na rynku papierów wartościowych).
• 25 maja – został założony Club Atlético River Plate argentyński klub piłkarski.
• 27 maja – w New Jersey , powstaje pierwsza wytwórnia wymienialnych baterii (Edison Storage Battery Company), założona przez Thomasa Edisona .
• 31 maja – początek budowy Kolei Transsyberyjskiej .
• 2 czerwca – Katsura Tarō zostaje premierem Japonii .
• 12 czerwca – Kuba staje się protektoratem Stanów Zjednoczonych.
• 24 czerwca – otwarto pierwszą wystawę prac Pabla Picassa .
• 4 lipca – w miejscowości Hartland w prowincji Nowy Brunszwik w Kanadzie na rzece św. Jana (St. John River) zostaje otwarty najdłuższy obudowany most na świecie (390 m).
• Lipiec – w Berlinie odbyły się 1. mistrzostwa świata w kolarstwie szosowym (6 zwycięstw Duńczyka Thorwalda Ellegaarda).
• 24 lipca – O. Henry , właściwie William Sydney Porter, wychodzi na wolność z więzienia w Columbus w stanie Ohio , gdzie spędził trzy lata za malwersacje finansowe.
• 5 sierpnia – w Dublinie Peter O'Connor , irlandzki lekkoatleta , specjalizujący się w skoku w dal i trójskoku , skoczył na odległość 7,61 m , ustanawiając rekord świata , który przetrwał aż 20 lat.
• 7 sierpnia – na ulice Mostu i sąsiedniego Litvínova wyjechały pierwsze tramwaje elektryczne .
• 14 sierpnia – Bridgeport : pierwszy lot pojazdu z silnikiem braci Wright .
• 21 sierpnia – została założona, w Detroit w stanie Michigan , wytwórnia samochodów osobowych " Cadillac Motor Company", kompania została zreformowana 22 sierpnia 1902 roku i zmieniła nazwę na "Cadillac Automobile Company".
• 2 września – wiceprezydent Theodore Roosevelt w swoim przemówieniu na jarmarku stanowym w Minesocie użył sławnego zwrotu: "Mów miękko i trzymaj duży kij" (Speak softly and carry a big stick).
• 5 września – powstała "Mniejsza Liga Baseballowa" (Minor League Baseball) w Chicago .
• 6 września – zamach na prezydenta USA . William McKinley został zastrzelony przez anarchistę polskiego pochodzenia Leona Czolgosza .
• 7 września – w Chinach zakończyło się powstanie bokserów .
• 14 września
  • Theodore Roosevelt został prezydentem USA.
  • chiński mistrz sztuki wojennej Huo Yuanjia, pokonał czterech przeciwników, którzy wyzwali go na pojedynek, po jednym z Francji, Anglii, Rosji i Japonii.
• 30 września – brytyjczyk Huberta Bootha opatentował stacjonarny odkurzacz elektryczny, w 1907 został skonstruowany w USA pierwszy przenośny odkurzacz elektryczny.
• 2 października – marynarka wojenna Wielkiej Brytanii zostaje wyposażona w pierwszy okręt podwodny .
• 4 października – amerykański jacht "Columbia" pokonał irlandzki jacht "Shamrock" w regatach o Puchar Ameryki .
• 12 października – prezydent Theodore Roosevelt oficjalnie ustalił nazwę swej siedziby na Biały Dom .
• 16 października – amerykański prezydent Theodore Roosevelt zaprosił lidera czarnoskórych amerykanów Bookera T. Washingtona do Białego Domu . Biali obywatele ze stanów południowych zareagowali gniewnie na to wydarzenie, co wzmogło przemoc rasową w tym regionie.
• 23 października – Uniwersytet Yale świętował dwustulecie swego założenia.
• 24 października – nauczycielka z Michigan Annie Taylor, spłynęła w dół wodospadu Niagara w beczce i przeżyła.
• 29 października – Leon Czolgosz, zamachowiec który zamordował prezydenta Williama McKinleya, zostaje stracony na krześle elektrycznym .
• 15 listopada – Miller Reese Hutchinson opatentował "acousticon", prototyp aparatu słuchowego .
• 27 listopada – w Pensylwanii w miejscowości Carlisle pod Harrisburgiem , zostaje założona uczelnia wojskowa – U.S. Army War College.
• 28 listopada – nowa konstytucja stanu Alabama w USA, pozbawia prawa wyborczego czarnoskórych obywateli ze względu na brak umiejętności pisania i czytania .
• 2 grudnia – USA: King Camp Gillette opatentował maszynkę do golenia o wymiennych ostrzach.
• 3 grudnia – prezydent Theodore Roosevelt w przemówieniu do Izby Reprezentantów Stanów Zjednoczonych apeluje o zaprzestanie tworzenia monopoli w gospodarce – w rozsądnych granicach.
• 10 grudnia – w Sztokholmie , w piątą rocznicę śmierci Alfreda Nobla , odbyła się pierwsza ceremonia wręczania Nagrody Nobla .
• 12 grudnia – Guglielmo Marconi przeprowadził pierwszą transatlantycką transmisję radiową . W Nowej Fundlandii w Kanadzie odebrał literę "S" nadaną alfabetem Morse'a .
• 20 grudnia – zostaje ukończona budowa linii kolejowej łączącej Ugandę i Kenię z Mombasą nad Oceanem Indyjskim .
• Austriak Karl Landsteiner odkrył istnienie grup krwi .
• Anglik Edward Henry opracował system identyfikacji osób na podstawie linii papilarnych .
• Niemcy wprowadzili na uzbrojenie miotacze ognia o współczesnej budowie.
• Pierwszą operację plastyczną twarzy (czyli korekcję skóry twarzy i szyi – facelifting) przeprowadził chirurg berliński Eugen Hollander, pacjentką była polska arystokratka .
• Parlament Wielkiej Brytanii uchwalił prawo (Factory Act) zabraniające zatrudniania dzieci poniżej 12 roku życia.
• Winston Churchill zasiada w izbie niższej dwuizbowego parlamentu brytyjskiego – w Izbie Gmin .
• Powstaje drużyna baseballowa grająca w w dywizji centralnej American League – Cleveland Indians .
• Zostaje zbudowany prototyp motocykla firmy Harley-Davidson .
• Zostaje odkryty Okapi – ssak z rodziny żyrafowatych zamieszkujący centralną Afrykę, wcześniej znany tylko miejscowym Afrykanom.
• Twórcami nurtu malarstwa zwanego kubizmem , Pablo Picasso rozpoczął okres swej twórczości zwany niebieskim.

Urodzili się

• 3 stycznia – Ngo Dinh Diem , prezydent Wietnamu Południowego (zm. 1963 )
• 5 stycznia – Andrzej Czudek , polski leśnik, przyrodnik, działacz ochrony przyrody (zm. 1968 )
• 7 stycznia – Stanisław Dubois , polski działacz socjalistyczny (PPS) (zm. 1942 )
• 14 stycznia – Bebe Daniels, amerykańska aktorka (zm. 1971 )
• 16 stycznia – Fulgencio Batista , kubański polityk (zm. 1973 )
• 30 stycznia
  • Rudolf Caracciola , niemiecki kierowca rajdowy (zm. 1959 )
  • Hans Erich Nossack , niemiecki pisarz (zm. 1977 )
• 1 lutego – Clark Gable , aktor amerykański (zm. 1960 )
• 10 lutego – Stella Adler, amerykańska aktorka (zm. 1992 )
• 22 lutego – Mira Zimińska-Sygietyńska , aktorka, piosenkarka (zm. 1997 )
• 25 lutego – Zeppo Marx , amerykański komik (zm. 1979 )
• 28 lutego – Linus Pauling , amerykański fizyk i chemik, noblista (zm. 1994 )
• 4 marca – Charles Goren , amerykański brydżysta (zm. 1991 )
• 5 marca – Julian Przyboś , polski poeta dwudziestolecia międzywojennego (zm. 1970 )
• 17 marca – Alfred Newman , amerykański kompozytor filmowy (zm. 1970 )
• 21 marca
  • Karl Arnold , niemiecki polityk (zm. 1958 )
  • Jerzy Marr , polski aktor (zm. 1962 )
• 22 marca – Greta Kempton, amerykańska artystka (zm. 1991 )
• 24 marca – Ub Iwerks, amerykański rysownik, współtwórca Myszki Miki (zm. 1971 )
• 27 marca
  • Carl Barks , amerykański rysownik, twórca wielu postaci ze świata Kaczora Donalda (zm. 2000 )
  • Erich Ollenhauer , niemiecki polityk (zm. 1963 )
  • Eisaku Satō , japoński premier, noblista (zm. 1975 )
  • Kenneth Slessor, australijski poeta i dziennikarz (zm. 1971 )
• 29 marca – Ewen Montagu , brytyjski oficer wywiadu, pisarz i sędzia (zm. 1985 )
• 1 kwietnia – Whittaker Chambers , amerykański szpieg (zm. 1961 )
• 6 kwietnia – Marian Hemar , pisarz i satyryk (zm. 1972 )
• 9 kwietnia – Stanisław Wigura , konstruktor i pilot lotnictwa (zm. 1932 )
• 13 kwietnia – Jacques Lacan , francuski psychiatra i psychoanalityk (zm. 1981 )
• 29 kwietnia – Hirohito , japoński cesarz (zm. 1989 )
• 30 kwietnia – Simon Kuznets , amerykański ekonomista (zm. 1985 )
• 2 maja – Willi Bredel , niemiecki pisarz (zm. 1964 )
• 4 maja – Roman Kanafoyski , polski komandor porucznik , uczestnik wojny polsko-bolszewickiej i II wojny światowej (zm. 1947 )
• 5 maja – Blind Willie McTell , amerykański śpiewak (zm. 1959 )
• 7 maja – Gary Cooper , amerykański aktor filmowy (zm. 1961 )
• 13 maja – Witold Pilecki , polski wojskowy (zm. 1948 )
• 17 maja – Werner Egk , niemiecki kompozytor (zm. 1983 )
• 18 maja – Vincent du Vigneaud , amerykański biochemik, noblista (zm. 1978 )
• 20 maja – Max Euwe , holenderski szachista (zm. 1981 )
• 22 maja – Eleonora Słobodnikowa , polska tłumaczka, żona poety Włodzimierza Słobodnika (zm. 1986 )
• 27 maja – Jerzy Kahané , polski duchowny luterański na Górnym Śląsku i Pomorzu, redaktor prasy kościelnej (zm. 1941 )
• 1 czerwca - Antoni Gąsiorowski , żołnierz Armii Krajowej, uczestnik Akcji Bollwerk (zm. 1943 )
• 18 czerwca – Anastazja (księżniczka rosyjska) (zm. 1918 )
• 20 czerwca – Edward Masen (Cullen)- postać z książki Zmierzch (zm. 1918 )
• 24 czerwca – Harry Partch , amerykański kompozytor (zm. 1974 )
• 29 czerwca – Nelson Eddy , amerykański piosenkarz i aktor (zm. 1967 )
• 9 lipca – Barbara Cartland , amerykańska pisarka (zm. 2000 )
• 17 lipca – Bruno Jasieński , pisarz i poeta futurystyczny (zm. 1938 )
• 18 lipca – Franciszek Moskwa , kupiec, kolekcjoner, bibliofil rzeszowski (zm. 1981 )
• 20 lipca – Heinie Manush, amerykański baseballista (zm. 1971 )
• 31 lipca – Jean Dubuffet , francuski malarz (zm. 1985 )
• 3 sierpnia – kardynał Stefan Wyszyński , prymas Polski (zm. 1981 )
• 4 sierpnia – Louis Armstrong , amerykański trębacz jazzowy (zm. 1971 )
• 8 sierpnia – Ernest Orlando Lawrence , amerykański fizyk, noblista (zm. 1958 )
• 18 sierpnia
  • Stanisław Mikołajczyk , działacz ruchu ludowego (zm. 1966 )
  • Jean Guitton , francuski filozof i teolog (zm. 1999 )
• 20 sierpnia – Salvatore Quasimodo , włoski poeta, krytyk teatralny (zm. 1968 )
• 26 sierpnia – Maxwell D. Taylor, amerykański dyplomata (zm. 1987 )
• 30 sierpnia – Henryk Luft-Lotar – polski reżyser i aktor teatralny żydowskiego pochodzenia (zm. 1979 )
• 1 września – Jerzy Bronisław Braun , pisarz, działacz polityczny, poeta, dramaturg, krytyk literacki, publicysta, scenarzysta, filozof (zm. 1975 )
• 3 września
  • James Hanley , angielski pisarz (zm. 1985 )
  • Antoni Falkiewicz , internista, kardiolog, drugi rektor Akademii Medycznej we Wrocławiu (zm. 1977 )
• 12 września – Ben Blue, kanadyjski aktor i komik (zm. 1975 )
• 13 września – Alex James , były szkocki piłkarz (zm. 1953 )
• 22 września – Charles Brenton Huggins , amerykański chirurg i fizjolog, laureat Narody Nobla w dziedzinie medycyny w 1966 (zm. 1997 )
• 23 września – Jaroslav Seifert , czeski poeta, noblista (zm. 1986 )
• 29 września
  • Enrico Fermi , włoski fizyk, noblista (zm. 1954 )
  • Lanza del Vasto , włoski filozof, poeta, artysta (zm. 1981 )
• 10 października – Alberto Giacometti , szwajcarski rzeźbiarz (zm. 1966 )
• 3 listopada
  • André Malraux , pisarz francuski (zm. 1976 )
  • Leopold III , król Belgów (zm. 1983 )
• 7 listopada – Norah McGuinness, irlandzka malarka (zm. 1980 )
• 18 listopada – George Gallup , amerykański socjolog, badacz opinii publicznej (zm. 1984 )
• 20 listopada – Nazım Hikmet , turecki pisarz (zm. 1963 )
• 22 listopada
  • Joaquín Rodrigo , kompozytor hiszpański (zm. 1999 )
  • Józef Lejtes , reżyser filmowy (zm. 1983 )
• 5 grudnia
  • Walt Disney , amerykański reżyser i producent filmowy (zm. 1966 )
  • Werner Karl Heisenberg – fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1976 )
• 9 grudnia – Ödön von Horváth , austriacki dramatopisarz i prozaik (zm. 1938 )
• 14 grudnia
  • Paweł I Glücksburg , król Grecji (zm. 1964 )
  • Berthold Lubetkin , brytyjski architekt rosyjskiego pochodzenia (zm. 1990 )
  • Kazimierz Michałowski , polski archeolog i historyk sztuki (zm. 1981 )
• 16 grudnia – Margaret Mead , amerykańska socjolog (zm. 1978 )
• 19 grudnia
  • Rudolf Hell , niemiecki wynalazca (zm. 2002 )
  • Oliver La Farge , amerykański pisarz i etnolog, laureat Nagrody Pulitzera z 1930 (zm. 1963 )
• 25 grudnia – Alicja Christabel Montagu-Douglas-Scott, księżna Gloucester (zm. 2004 )
• 27 grudnia – Marlena Dietrich , niemiecka aktorka (zm. 1992 )
• 31 grudnia – Karl-August Fagerholm, premier Finlandii (zm. 1984 )
• Clelia Gatti Aldrovandi , wybitna włoska harfistka (zm. 1989 )

Zmarli

• 15 stycznia – Josif Hurko , generał-gubernator Warszawy (ur. 1828 )
• 16 stycznia – Arnold Böcklin , szwajcarski malarz (ur. 1827 )
• 21 stycznia – Elisha Gray, amerykański wynalazca (ur. 1835 )
• 22 stycznia – Wiktoria , królowa brytyjska (ur. 1819 )
• 27 stycznia – Giuseppe Verdi , włoski kompozytor operowy (ur. 1813 )
• 11 lutego – Milan I król Serbii (ur. 1854 )
• 21 lutego – George Francis Fitzgerald, irlandzki fizyk (ur. 1851 )
• 25 lutego – Wojciech Gerson , malarz (ur. 1831 )
• 8 marca – Aleksander Gierymski , malarz (ur. 1850 )
• 13 marca – Benjamin Harrison , prezydent USA (ur. 1833 )
• 29 kwietnia – Izaak Mikołaj Isakowicz , zwany Złotoustym, arcybiskup lwowski obrządku ormiańskiego, polski patriota (ur. 1824 )
• 5 czerwca – Dagny Juel , norweska pisarka (ur. 1867 )
• 7 lipca - Johanna Spyri , szwajcarska pisarka, autorka m. in. powieści Heidi (ur. 1827 )
• 12 sierpnia – Adolf Erik Nordenskiöld , baron , szwedzki geolog , mineralog (ur. 1832 )
• 9 września – Henri Toulouse-Lautrec francuski malarz i grafik (ur. 1864 )
• 14 września – William McKinley , prezydent USA (ur. 1843 )
• 17 października – Michał Bałucki , polski powieściopisarz i komediopisarz (ur. 1837 )
• 29 października – Leon Czolgosz , anarchista, zabójca prezydenta McKinleya (ur. 1873 )
• 30 listopada – Edward John Eyre , angielski odkrywca (ur. 1815 )

Zdarzenia astronomiczne

• 18 maja – całkowite zaćmienie Słońca

Nagrody Nobla

• z fizyki – Wilhelm Conrad Röntgen
• z chemii – Jacobus Henricus van 't Hoff
• z medycyny – Emil von Behring
• z literatury – Sully Prudhomme
• nagroda pokojowa – Jean Henri Dunant , Frédéric Passy

Zobacz też

• 1901 w filmie
• 1901 w literaturze
• 1901 w polityce

Święta ruchome

• Tłusty czwartek : 14 lutego
• Ostatki : 19 lutego
• Popielec : 20 lutego
• Niedziela Palmowa : 31 marca
• Wielki Czwartek : 4 kwietnia
• Wielki Piątek : 5 kwietnia
• Wielka Sobota : 6 kwietnia
• Wielkanoc : 7 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny : 8 kwietnia
• Wniebowstąpienie : 16 maja
• Zesłanie Ducha Świętego : 26 maja
• Boże Ciało : 6 czerwca