9 czerwca jest 160. (w latach przestępnych 161.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 205 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Anna , Bertrand , Efrem , Felicjan , Józef , Kanimir , Kolumb , Maksymian , Pelagia , Prosimir , Ryszard , Sylwester i Sylwestra .
• międzynarodowe – Międzynarodowy Dzień Archiwów (obchodzone od 2007, w rocznicę utworzenia w Paryżu w 1950 roku Międzynarodowej Rady Archiwów – ICA)^[1]
• Polska – Dzień Pracowników Archiwów i Bibliotek^[2]
• Uganda – Dzień Bohaterów Narodowych
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[3][4] obchodzą:
  • bł. Anna Maria Taigi ( mistyczka )
  • św. Efrem ( doktor i Ojciec Kościoła , Ojciec Pustyni )
  • św. Kolumba (opat) , również: Kolumban Starszy, Kolumba opat z Hy ( Iona )^[5]

Wydarzenia w Polsce

• 1210 – Mieszko I Plątonogi został księciem krakowskim.
• 1807 – IV koalicja antyfrancuska : zakończyła się francusko-rosyjska bitwa pod Dobrym Miastem .
• 1863 – powstanie styczniowe : personel Banku Polskiego na placu Bankowym w Warszawie przekazał powstańcom, dowodzonym przez Aleksandra Waszkowskiego depozyty Kasy Głównej Królestwa w wysokości 3,6 miliona złotych , 500 tysięcy rubli i wielu listów zastawnych.
• 1877 – w Warszawie odbyła się premiera opery Aida Giuseppe Verdiego z polskim tekstem.
• 1920 – ustąpił rząd Leopolda Skulskiego .
• 1936 – w Gdyni policja strzelała do demonstracji strajkujących robotników, zabijając jedną osobę i raniąc 9.
• 1945 – rozpoczął działalność Teatr Lalki, Maski i Aktora Groteska w Krakowie .
• 1946 – uroczysta inauguracja polskiego Uniwersytetu Wrocławskiego .
• 1951 – w Lęborku odnotowano czerwcowe minimum temperatury w Polsce (-3,4 °C).
• 1956 – 5 górników zginęło w wybuchu gazu w KWK Siemianowice .
• 1991 – zakończył się pierwszy etap czwartej pielgrzymki Jana Pawła II do Polski
• 1997 – na uroczystej mszy w Krośnie Jan Paweł II kanonizował Jana z Dukli .

Wydarzenia na świecie

Obrady Kongresu Wiedeńskiego (1814-1815) na rycinie z epoki

•   193 – po przejęciu władzy nad większością imperium rzymskiego Septymiusz Sewer poprowadził triumfalny pochód w Rzymie .
•   721 – zwycięstwo Franków nad Arabami w bitwie pod Tuluzą .
• 1075 – wojska saskie stoczyły z Niemcami bitwę pod Homburgiem nad rzeką Unstrut .
• 1534 – Jacques Cartier jako pierwszy Europejczyk wpłynął na Rzekę Świętego Wawrzyńca .
• 1793 – rewolucyjna armia francuska pokonała Austriaków w bitwie pod Arlon i zajęła miasto.
• 1815 – podpisano akt końcowy kongresu wiedeńskiego .
• 1832 – papież Grzegorz XVI wydał encyklikę Cum primum , w której potępił uczestników powstania listopadowego .
• 1862 – wojna secesyjna : zwycięstwo Konfederatów w bitwie pod Port Republic .
• 1898 – Chiny wydzierżawiły na 99 lat Hongkong Wielkiej Brytanii .
• 1923 – Bułgaria : w wyniku wojskowego zamachu stanu został obalony i 5 dni później zamordowany premier Aleksandyr Stambolijski .
• 1928 – Charles Kingsford Smith i Charles Ulm na samolocie Fokker F.VII , nazwanym Southern Cross, przelecieli w dniach 31 maja-9 czerwca po raz pierwszy Pacyfik z Oakland w USA do Brisbane w Australii , z międzylądowaniami na Hawajach i Fidżi , pokonując trasę o długości 12 tys. kilometrów.
• 1934 – premiera pierwszego filmu z Kaczorem Donaldem .
• 1937 – działacze antyfaszystowscy Carlo Roselli i Nello Rosselli zostali zamordowani we Francji przez włoską bojówkę faszystowską .
• 1946 – Bhumibol Adulyadej został królem Tajlandii .
• 1957 – pierwsze wejście na ośmiotysięcznik Broad Peak .
• 1980 – został wystrzelony Sojuz T-2 z misją załogową na stację orbitalną Salut 6.
• 1983 – Partia Konserwatywna wygrała wybory parlamentarne w Wielkiej Brytanii .
• 1999 – wojna w Kosowie : podpisano porozumienie o warunkach wycofania wojsk serbskich z Kosowa oraz wejścia do prowincji sił międzynarodowych KFOR .
• 2006 – rozpoczęły się mistrzostwa świata w piłce nożnej w Niemczech . W swym pierwszym meczu reprezentacja Polski przegrała z Ekwadorem 0:2.
• 2008 – 20 osób zginęło w wybuchu bomby na dworcu autobusowym w Al-Buwajra w północnej Algierii .
• 2009 – co najmniej 17 osób zginęło, a 46 zostało rannych w zamachu na hotel w pakistańskim Peszawarze .

Urodzili się

• 1595 – Władysław IV Waza , król Polski , tytularny król Szwecji (zm. 1648 )
• 1640 – Leopold I Habsburg , cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego (zm. 1705 )
• 1661 – Fiodor III Romanow , car Rosji (zm. 1682 )
• 1672 – Piotr I Wielki , cesarz Rosji (zm. 1725 )
• 1781 – George Stephenson , angielski inżynier, konstruktor (zm. 1848 )
• 1803 – Adolf Januszkiewicz , polski pisarz, podróżnik (zm. 1857 )
• 1810 – Otto Nicolai , niemiecki kompozytor, dyrygent (zm. 1849 )
• 1829 – Nikołaj Fiodorow , rosyjski filozof (zm. 1903 )
• 1840 – Akaki Cereteli , gruziński pisarz (zm. 1915 )
• 1843 – Bertha von Suttner , austriacka pacyfistka, laureatka Nagrody Nobla (zm. 1914 )
• 1850 – Wilhelm Roux, niemiecki zoolog, embriolog (zm. 1924 )
• 1865 – Carl Nielsen , duński kompozytor, dyrygent (zm. 1931 )
• 1867 – Władysław Stesłowicz , polski prawnik, polityk, minister poczt i telegrafów (zm. 1940 )
• 1875 – Sir Henry Hallett Dale , angielski fizjolog, farmakolog, laureat Nagrody Nobla (zm. 1968 )
• 1878 – Marian Rembowski , polski polityk, wojewoda łódzki i białostocki (zm. 1961 )
• 1881 – Iwan Łuckiewicz , białoruski działacz ruchu narodowego (zm. 1919 )
• 1885 – John Edensor Littlewood , angielski matematyk (zm. 1977 )
• 1885 – Felicjan Sławoj Składkowski , polski generał, polityk, minister spraw wewnętrznych , premier Polski (zm. 1962 )
• 1891 – Cole Porter , amerykański kompozytor, autor piosenek (zm. 1964 )
• 1895 – Kurt Zeitzler , niemiecki generał III Rzeszy , szef Sztabu Generalnego Wojsk Lądowych (zm. 1963 )
• 1898 – Curzio Malaparte , włoski pisarz, dziennikarz (zm. 1957 )
• 1908 – Felicjan Zygmunt Piątkowski , polski kartograf, poligraf (zm. 2004 )
• 1908 – Elżbieta Wassongowa , polska tłumaczka (zm. 2007 )
• 1909 – Dawid Frankfurter , austriacki student pochodzenia żydowskiego, sprawca zamachu na Wilhelma Gustloffa (zm. 1982 )
• 1914 – Flora Bieńkowska , polska pisarka (zm. 1990 )
• 1915 – Les Paul , amerykański muzyk, współtwórca gitary elektrycznej Gibson Les Paul , legenda przemysłu muzycznego (zm. 2009 )
• 1916 – Jurij Brězan , serbołużycki pisarz (zm. 2006 )
• 1916 – Robert S. McNamara , amerykański polityk, sekretarz obrony USA (zm. 2009 )
• 1917 – Eric Hobsbawm , brytyjski historyk
• 1920 – Pierre Lambert , francuski polityk (zm. 2008 )
• 1922 – George Axelroad, amerykański reżyser filmowy (zm. 2003 )
• 1923 – Antoni Barwiński , polski piłkarz, reprezentant Polski (zm. 2005 )
• 1925 – Brandãozinho , brazylijski piłkarz, reprezentant Brazylii (zm. 2000 )
• 1926 – Władysław Kwaśniewicz , polski socjolog (zm. 2004 )
• 1926 – Jan Załęski , polski polityk, minister przemysłu spożywczego i skupu (zm. 1984 )
• 1927 – Helmut Zilk , austriacki polityk, burmistrz Wiednia (zm. 2008 )
• 1928 – Wirgiliusz Gryń , polski aktor (zm. 1986 )
• 1930 – Lin Carter , amerykański pisarz, krytyk literacki (zm. 1988 )
• 1933 – Jan Soldenhoff-Zdrojewski , polski aktor (zm. 2001 )
• 1934 – Stefan Macner , polski polityk (zm. 2006 )
• 1935 – Łukasz Czuma , polski ekonomista , profesor KUL
• 1939 – Charles Webb , amerykański pisarz
• 1941 – Jon Lord , brytyjski muzyk i kompozytor, założyciel zespołu Deep Purple
• 1943 – Joe Haldeman , amerykański pisarz science fiction
• 1945 – Luis Ocaña , hiszpański kolarz szosowy, zwycięzca Tour de France (zm. 1994 )
• 1947 – Bohdan Smoleń , polski satyryk, aktor kabaretowy
• 1950 – Ulrich Adam , niemiecki polityk
• 1952 – Yousaf Raza Gilani , pakistański polityk, premier Pakistanu
• 1952 – Jerzy Półjanowicz , polski działacz samorządowy, wojewoda podlaski
• 1953 – Irena Lipowicz , polski prawnik, profesor, poseł na Sejm RP
• 1956 – Patricia Cornwell , amerykańska pisarka
• 1961 – Radosław Figura , polski scenarzysta filmowy
• 1961 – Michael J. Fox , amerykański aktor
• 1963 – Johnny Depp , amerykański aktor
• 1964 – Marcin Ciempiel , polski gitarzysta basowy zespołu Oddział Zamknięty
• 1964 – Jarosław Siwiński , polski kompozytor, pianista
• 1965 – Szczepan Sadurski , polski satyryk i rysownik
• 1971 – Edward Pasewicz , polski poeta, kompozytor
• 1975 – Bartosz Żukowski , polski aktor
• 1978 – Matthew Bellamy , angielski wokalista zespołu Muse
• 1978 – Miroslav Klose , niemiecki piłkarz pochodzenia polskiego
• 1978 – Eric Papilaya , austriacki piosenkarz, reprezentant Austrii w Konkursie Piosenki Eurowizji
• 1979 – Émilie Loit , francuska tenisistka
• 1980 – Marcin Wasilewski , polski piłkarz, reprezentant Polski
• 1981 – Natalie Portman , amerykańska aktorka
• 1984 – Rafał Boguski , polski piłkarz, reprezentant Polski
• 1991 – Maciej Kot , polski skoczek narciarski
• 1989 – Chloë Agnew , irlandzka piosenkarka

Zmarli

•    68 – Neron , cesarz rzymski (ur. 37 )
•   597 – Kolumban Starszy , święty , irlandzki zakonnik, misjonarz (ur. 521 )
• 1012 – Unger , misyjny biskup Polski (ur. ?)
• 1572 – Joanna d'Albret , królowa Nawarry (ur. 1528 )
• 1676 – Ernest Albrecht von Eberstein , saski feldmarszałek, zwycięzca spod Nyborga (ur. 1605 )
• 1855 – Piotr Michałowski , polski malarz (ur. 1800 )
• 1870 – Karol Dickens , angielski pisarz (ur. 1812 )
• 1875 – Karol Libelt , polski filozof, działacz polityczny (ur. 1807 )
• 1926 – Władysław Mickiewicz , polski działacz emigracyjny, księgarz, bibliotekarz, publicysta (ur. 1838 )
• 1946 – Rama VIII, król Tajlandii (ur. 1925 )
• 1953 – Ugo Betti , włoski dramaturg (ur. 1892 )
• 1959 – Adolf Otto Reinhold Windaus , niemiecki chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1876 )
• 1968 – Helena Bobińska, polska pisarka (ur. 1887 )
• 1968 – Jurij Milutin , rosyjski kompozytor (ur. 1903 )
• 1974 – Miguel Ángel Asturias , gwatemalski pisarz (ur. 1899 )
• 1987 – Monique Haas, francuska pianistka (ur. 1909 )
• 1990 – Antoni Korzycki , polski polityk, wicepremier (ur. 1904 )
• 1991 – Claudio Arrau , chilijski pianista (ur. 1903 )
• 1998 – Agostino Casaroli , włoski duchowny katolicki, kardynał , sekretarz stanu Watykanu (ur. 1914 )
• 1998 – Thomas Narcejac, francuski pisarz (ur. 1908 )
• 2000 – Ernst Jandl , austriacki poeta (ur. 1925 )
• 2002 – Lidia Ciołkosz , polska działaczka socjalistyczna, publicystka, historyczka (ur. 1902 )
• 2002 – Aleksander Mołodczy , ukraiński wojskowy, generał-lejtnant , pilot , Bohater Związku Radzieckiego (ur. 1920 )
• 2002 – Aleksandr Własow , rosyjski polityk, premier Rosyjskiej FSRR (ur. 1932 )
• 2005 – Iwo Pollo, polski chemik, profesor i rektor Politechniki Lubelskiej (ur. 1927 )
• 2006 – Kinga Choszcz , polska podróżniczka (ur. 1973 )
• 2007 – Anna Żarnowska , polska historyk (ur. 1931 )
• 2008 – Karen Asrian , ormiański szachista, arcymistrz (ur. 1980 )
• 2008 – Algis Budrys , amerykański pisarz (ur. 1931 )
• 2008 – Krzysztof Toboła , polski karykaturzysta, satyryk, ilustrator (ur. 1963 )
• 2009 – Andrzej Sadowski , polski scenograf (ur. 1926 )
• 2009 – Karl Michael Vogler , niemiecki aktor (ur. 1928 )
• 2010 – Władysław Paszkowski , polski kierowca rajdowy (ur. 1932 )
• 2010 – Marina Siemionowa , rosyjska primabalerina (ur. 1908 )
• 2010 – Jerzy Wielkoszyński , polski lekarz specjalizujący się w medycynie sportowej , fizjoterapeuta (ur. 1930 )
• 2010 – Ołeksandr Zinczenko , ukraiński polityk (ur. 1957 )

Przypisy