Wydarzenia w Polsce

• 7 stycznia – prof. Zbigniew Religa został przewodniczącym Bezpartyjnego Bloku Wspierania Reform .
• 25 stycznia – akcje Banku Śląskiego po raz pierwszy notowane na warszawskiej Giełdzie Papierów Wartościowych ; cena transakcyjna była 13,5 razy wyższa od ceny emisyjnej; wybuchł skandal.
• 12 lutego – weszła w życie umowa o stowarzyszeniu Polski ze Wspólnotami Europejskimi.
• 17 lutego
  • otwarto Planetarium im. Władysława Dziewulskiego w Toruniu .
  • premiera filmu Jańcio Wodnik .
• 25 lutego – Starzyny : w wyniku zderzenia pociągów pasażerskich zginęła jedna osoba, a 7 zostało rannych.
• 10 marca – utworzono Uniwersytet Opolski .
• 25 marca – Sejm uchwalił ustawę zmieniającą ustrój m. st. Warszawy – powstała gmina Warszawa-Centrum podzielona na 7 dzielnic oraz 10 gmin obrzeżnych.
• 5 kwietnia – premiera filmu Psy 2. Ostatnia krew .
• 8 kwietnia – Rząd RP złożył formalny wniosek o przyjęcie Polski do Unii Europejskiej.
• 11 kwietnia – na Giełdzie Papierów Wartościowych miał miejsce "czarny poniedziałek".
• 23 kwietnia – z połączenia Unii Demokratycznej i Kongresu Liberalno-Demokratycznego powstała Unia Wolności .
• 26 kwietnia – Polska i Litwa podpisały układ o przyjaznych stosunkach i dobrosąsiedzkiej współpracy.
• 30 kwietnia – debiut Polski na festiwalu Eurowizji w Dublinie . Polskę reprezentowała Edyta Górniak z piosenką To nie ja, zajmując 2. miejsce.
• Maj – ogłoszenie upadłości Zakładów Celulozowo-Papierniczych im. Juliana Marchlewskiego we Włocławku , przyczyną była zmiana ustroju politycznego.
• 2 maja – katastrofa drogowa autobusu PKS niedaleko Gdańska Kokoszek , w jej wyniku zginęły 34 osoby.
• 3 maja – premiera filmu Zawrócony .
• 4 maja – na antenie TVP1 ukazało się premierowe wydanie programu rozrywkowego Śmiechu warte .
• 5 maja
  • otwarto Muzeum Archidiecezjalne w Krakowie .
  • przedstawiciel władz ukraińskich przekazał stronie polskiej tzw. Ukraińską Listę Katyńską .
• 7 maja – premiery filmów Komedia małżeńska i Śmierć jak kromka chleba .
• 1 czerwca – pierwszy raz zebrał się Sejm Dzieci i Młodzieży .
• 19 czerwca – wybory do rad gmin (" wybory samorządowe "); frekwencja 33,8 proc.
• 21 lipca – utworzono Sulejowski Park Krajobrazowy
• 24 lipca – na zamku w Golubiu-Dobrzyniu zakończył się osiemnasty Międzynarodowy Turniej Rycerski . Główne trofeum turnieju „Złoty Miecz” zdobył Włoch Angelo Magniani z Arezzo . Drużynowo również zwyciężyli Włosi.
• 27 lipca – w Babich Dołach utworzono Brygadę Lotnictwa Marynarki Wojennej (pierwszym dowódcą został kmdr dypl. pil. Zbigniew Smolarek ).
• 30 lipca – w Chorzowie umiera charyzmatyczny wokalista zespołu Dżem , Ryszard Riedel .
• 31 sierpnia – zamknięto wszystkie oddziały największej w Polsce Fabryki Celulozy i Papiernictwa .
• 1 września – na dworcu PKS w Krakowie został pozostawiony nieuzbrojony ładunek wybuchowy. Terrorysta, nazywający siebie „Gumisiem” zażądał 500 tysięcy marek okupu, grożąc podłożeniem ładunków bez ostrzeżenia.
• 5 września – w Polsce wyemitowano pierwszy odcinek " Mody na sukces ".
• 17 września – na antenie TVP2 wyemitowano premierowe wydanie Familiady .
• 30 września – " obiad drawski ", czyli spotkanie kadry dowódczej WP z prezydentem Lechem Wałęsą w Drawsku Pomorskim , w wyniku którego Sejm zarzucił prezydentowi działania "naruszające zasadę apolityczności wojska".
• 13 października – Wodzisław Śląski : powstała lokalna rozgłośnia Radio 90 FM .
• 26 października – Karolina Lanckorońska ofiarowała 37 obrazów ze swoich zbiorów Zamkowi Królewskiemu w Warszawie , wśród nich dwa dzieła Rembrandta . Przekazała także wiele obrazów i rysunków Zamkowi na Wawelu , Bibliotece Jagiellońskiej , Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Muzeum Narodowemu w Warszawie , Muzeum Wojska Polskiego w Warszawie .
• 1 listopada – premier Rosji Wiktor Czernomyrdin odwołał wizytę w Polsce, uzasadniając to incydentem z rosyjskimi podróżnymi na Dworcu Centralnym w Warszawie.
• 24 listopada – w wyniku podpalenia w trakcie koncertu Golden Life spłonęła hala stoczni w Gdańsku , 7 osób zginęło, a kilkaset zostało poparzonych.
• 30 listopada – w Krakowie otwarto Centrum Sztuki i Techniki Japońskiej Manggha .

Wydarzenia na świecie

• 1 stycznia
  • Grecja objęła Prezydencję w Radzie Unii Europejskiej .
  • weszło w życie porozumienie NAFTA , w efekcie w meksykańskim stanie Chiapas wybuchło krwawe powstanie.
  • Zapatystowska Armia Wyzwolenia Narodowego rozpoczyna powstanie w Chiapas.
• 10 stycznia – podczas szczytu NATO w Brukseli został przyjęty program Partnerstwo dla Pokoju .
• 14 stycznia – USA , Rosja i Ukraina zawarły porozumienie w sprawie likwidacji dawnej sowieckiej broni atomowej na Ukrainie.
• 17 stycznia – trzęsienie ziemi w Northride (zespół miejski Los Angeles ) w USA – 61 osób zginęło, a ponad 9000 doznało obrażeń ciała.
• 3 lutego – Stany Zjednoczone zniosły embargo handlowe na Wietnam .
• 24 lutego – w Stanach Zjednoczonych za współpracę z radzieckim/rosyjskim ( KGB / SWR ) wywiadem aresztowano Aldricha Amesa , funkcjonariusza Centralnej Agencji Wywiadowczej – CIA .
• 25 lutego – żydowski osadnik Baruch Goldstein otworzył ogień do modlących się w Grocie Praojców w Hebronie Palestyńczyków, zabijając 29 osób.
• 1 marca – Gruzja została formalnym członkiem Wspólnoty Niepodległych Państw .
• 6 marca – w narodowym referendum Mołdawianie odrzucili propozycję ewentualnego zjednoczenia z Rumunią .
• 9 marca – premiera filmu Cztery wesela i pogrzeb .
• 11 marca – Klub Londyński zredukował 13 miliardów dolarów polskiego długu z czasów Edwarda Gierka .
• 17 marca
  • Icchak Rabin jako pierwszy premier Izraela został przyjęty na audiencji przez Jana Pawła II .
  • Fin Toni Nieminen na skoczni w Planicy po raz pierwszy przekroczył granicę 200 m.
• 19 marca – 14 osób zginęło, 42 zostały ranne w wybuchu bomby w metrze w Baku .
• 23 marca
  • 75 osób zginęło w katastrofie rosyjskiego Airbusa A310 na Syberii .
  • Luis Donaldo Colosio, kandydat na prezydenta z ramienia meksykańskiej partii rządzącej PRI , został zamordowany podczas kampanii w Tijuanie .
• 29 marca
  • Serbowie i Chorwaci podpisali zawieszenie ognia.
  • został zawarty kompromis z Janiny , dotyczący sposobu głosowania w Radzie Unii Europejskiej po rozszerzeniu Unii w 1995 roku.
• 6 kwietnia
  • w Rwandzie rozpoczęła się krwawa wojna domowa między plemionami Hutu i Tutsi .
  • 5 osób zginęło w wybuchu samochodu-pułapki w izraelskiej Afuli .
• 8 kwietnia – otwarto most przyjaźni tajsko-laotańskiej na Mekongu .
• 14 kwietnia – 29 żołnierzy i cywilów zginęło w północnym Iraku wskutek omyłkowego ostrzelania dwóch własnych helikopterów UH-60 Black Hawk , przez amerykańskie myśliwce F-15 .
• 15 kwietnia – w marokańskim Marrakeszu podpisano porozumienie o utworzeniu Światowej Organizacji Handlu (WTO).
• 26 kwietnia – Komaki , Japonia : 264 osoby zginęły w katastrofie tajwańskiego Airbusa A300 .
• 27 kwietnia – odbyły się pierwsze wielorasowe wybory parlamentarne w RPA . Zwyciężył Afrykański Kongres Narodowy Nelsona Mandeli , uzyskując 62,65% głosów.
• 28 kwietnia – papież Jan Paweł II upadł w łazience doznając złamania kości udowej.
• 29 kwietnia – ogłoszono bankructwo światowego potentata branży komputerowej – Commodore International .
• 29 kwietnia – 1 maja – tragiczny Grand Prix San Marino Formuły 1, znany też jako "Czarny Weekend".
• 30 kwietnia
  • austriacki kierowca F1 Roland Ratzenberger zginął w wypadku na torze Imola podczas kwalifikacji przed wyścigiem o Grand Prix San Marino .
  • utwór To nie ja w wykonaniu Edyty Górniak zajął drugie miejsce podczas Konkursu Piosenki Eurowizji w Dublinie .
• 1 maja – podczas wyścigu o Grand Prix San Marino na torze Imola zginął Brazylijczyk Ayrton Senna .
• 4 maja – premier Izraela Icchak Rabin i przewodniczący Organizacji Wyzwolenia Palestyny Jaser Arafat podpisali w Kairze porozumienie o autonomii Strefy Gazy i Jerycha .
• 6 maja – otwarto Eurotunel o długości 50 km pomiędzy Anglią a Francją . Budowa trwała 7 lat i zaangażowane w nią było ponad 15 tysięcy osób.
• 10 maja – Nelson Mandela został pierwszym czarnoskórym prezydentem RPA .
• 12 maja
  • Armenia i Azerbejdżan podpisały rozejm w konflikcie o Górski Karabach .
  • premiera filmu Trzy kolory. Czerwony .
• 21 maja – premiera filmu Spaleni słońcem .
• 23 maja – 270 pielgrzymów zostało zadeptanych w meczecie w Mekce , po wybuchu paniki w trakcie obrzędu ukamienowania szatana .
• 27 maja – Aleksander Sołżenicyn powrócił do Rosji .
• 30 maja – w Chorwacji kuna zastąpiła dinara chorwackiego .
• 2 czerwca – 29 osób zginęło w katastrofie wojskowego śmigłowca w Szkocji .
• 4 czerwca – w Hengelo , Etiopczyk Haile Gebrselassie ustanowił rekord świata w biegu na 5000 m wynikiem 12:56,96 s.
• 15 czerwca – Izrael i Watykan nawiązały pełne stosunki dyplomatyczne.
• 1 lipca
  • Niemcy objęły prezydencję w Radzie Unii Europejskiej
  • Jaser Arafat powrócił do Strefy Gazy po 27 latach spędzonych na wygnaniu.
• 2 lipca – Andrés Escobar , kolumbijski piłkarz, po powrocie do ojczyzny z Mistrzostw Świata 1994 , na których strzelił samobójczego gola, został zamordowany przez fanatycznego kibica.
• 6 lipca – w Lozannie , Amerykanin Leroy Burrell ustanowił rekord świata w biegu na 100 m wynikiem 9,85 s.
• 10 lipca – Alaksandar Łukaszenka został prezydentem Białorusi .
• 16 lipca – Jowisz został trafiony fragmentem komety Shoemaker-Levy 9 .
• 17 lipca
  • minister obrony Niemiec Volker Rühe powiedział, że Polska może zostać przyjęta do NATO nawet wtedy, gdy będzie temu przeciwna Rosja.
  • reprezentacja Brazylii w piłce nożnej zdobyła po raz czwarty mistrzostwo świata pokonując w finale rozgrywanym w Los Angeles reprezentację Włoch .
• 18 lipca
  • Rada Bezpieczeństwa ONZ podjęła decyzję o przedłużeniu sankcji nałożonych na Irak w sierpniu 1990 .
  • w Buenos Aires wyładowana materiałem wybuchowym furgonetka staranowała siedmiopiętrowy budynek i wybuchła. Zginęło 85 osób, a ponad 200 zostało rannych. O zamach podejrzewano terrorystów irańskich.
  • Rosanna Della Corte, 62-letnia Włoszka, urodziła zdrowego syna imieniem Riccardo. Była poddana sztucznemu zapłodnieniu spermą swego 63-letniego męża, Mauro, w klinice dr. Severina Antinori w Rzymie . W reakcji na to wydarzenie i po encyklice papieskiej Evangelium Vitae wprowadzono we włoskim prawie liczne zakazy, uniemożliwiające dalsze stosowanie podobnych procedur.
• 20 lipca – Alaksandar Łukaszenka rozpoczął urzędować jako prezydent Białorusi .
• 24 lipca – Hiszpan Miguel Induráin po raz czwarty z rzędu wygrał najbardziej prestiżowy wyścig kolarski zawodowców – Tour de France . Organizatorzy wypłacili uczestnikom 11,4 mln franków tytułem nagród i premii.
• 15 sierpnia – schwytano Ilicha Ramireza Sancheza (o pseudonimie Carlos).
• 18 sierpnia – w Algierii doszło do trzęsienia ziemi, w wyniku którego zginęło 171 osób.
• 23 sierpnia – Jeff Buckley wydał swoją jedyną studyjną płytę "Grace", która później okazała się jednym z ważniejszych albumów lat 90.
• 28 sierpnia – pierwszy pochód homoseksualistów w Japonii .
• 31 sierpnia
  • po 49 latach Armia Rosyjska opuściła terytorium Niemiec .
  • Irlandzka Armia Republikańska ogłosiła zawieszenie broni.
• 22 września – odbyła się premiera serialu Przyjaciele w telewizji NBC .
• 28 września – katastrofa promu MS Estonia na morzu Bałtyckim podczas której śmierć poniosło blisko 900 osób.
• 1 października
  • powstało World Wide Web Consortium , organizacja ustanawiająca standardy tworzenia stron www. Jego twórcą był Tim Berners-Lee .
  • Palau uzyskało niepodległość od USA .
• 12 października – w ramach projektu Spacewatch odkryto planetoidę 9885 Linux .
• 14 października – odbyła się premiera filmu Pulp Fiction .
• 19 października – w Izraelu na ulicy Dizengoff (Tel Awiw) w autobusie nr 5 należący do Hamasu zamachowiec samobójca odpalił 20-kilową bombę. Zginęło 19 Izraelczyków i jeden obywatel Holandii.
• 26 października – Jordania podpisała układ pokojowy z Izraelem .
• 31 października – utworzono Park Narodowy Doliny Śmierci .
• 13 listopada – w referendum Szwedzi zadecydowali o przystąpieniu do Unii Europejskiej .
• 27 - 28 listopada – Norwegia w wyniku referendum odrzuciła traktat o przystąpieniu do Unii Europejskiej.
• 30 listopada – raper Tupac Shakur został postrzelony i obrabowany.
• 2 grudnia – w wyniku pożaru zatonął MS Achille Lauro .
• 3 grudnia – premiera systemu Sony PlayStation w Japonii .
• 11 grudnia – wojska rosyjskie wkroczyły do Czeczenii .
• 15 grudnia – Palau zostało członkiem ONZ.
• 31 grudnia – wojska rosyjskie rozpoczęły szturm stolicy Czeczenii Groznego .
• Brian Molko i Stefan Olsdal założyli zespół Placebo .

Dane statystyczne

• Ludność świata: 5,615,310,526^[1]
• Stopa bezrobocia w Polsce (koniec czerwca): 16,6%
• Stopa bezrobocia w Polsce (koniec grudnia): 16,0%^[2]
• Stopa inflacji w Polsce: 32,2%^[3]

Urodzili się

• 15 stycznia – Monika Jagaciak , polska modelka
• 21 stycznia – Laura Robson , brytyjska tenisistka o statusie profesjonalnym
• 10 lutego – Makenzie Vega , amerykańska aktorka dziecięca
• 23 lutego – Dakota Fanning , amerykańska aktorka dziecięca
• 27 lutego – Hou Yifan , chińska szachistka
• 1 marca – Justin Bieber , piosenkarz pop
• 11 kwietnia – Dakota Blue Richards , brytyjska aktorka
• 12 kwietnia
  • Saoirse Ronan , irlandzka aktorka
  • Drew Mikuska , amerykański aktor filmowy i teatralny
• 18 kwietnia – Moises Arias , amerykański aktor
• 4 maja – Pauline Ducruet , starsza córka księżniczki Monako, Stefanii i jej pierwszego męża, Daniela Ducruet
• 21 maja – Tom Daley , brytyjski skoczek do wody z 10-metrowej wieży
• 31 maja – Dariusz Świercz , polski szachista
• 2 czerwca
  • Franciszek Boberek, polski aktor dziecięcy - głosowy
  • Jemma McKenzie-Brown , brytyjska aktorka
• 3 czerwca – Roger Karwiński , polski aktor młodego pokolenia
• 28 czerwca – Husajn (książę jordański) , najstarszy syn króla Abdullaha II i królowej Ranii al-Jasin
• 16 lipca – Mark Indelicato , amerykański aktor i piosenkarz
• 31 sierpnia – Klemens Murańka , polski skoczek narciarski
• 1 września – Bianca Ryan , amerykańska piosenkarka pop
• 17 września – Taylor Ware , amerykańska piosenkarka
• 19 września – Alex Etel , brytyjski aktor dziecięcy
• 3 grudnia – Jake T. Austin , amerykański aktor
• 15 grudnia – Flora Ogilvy , brytyjska arystokratka i członkini rozszerzonej rodziny królewskiej
• 29 grudnia – Księżniczka Kako , młodsza córka Księcia Akishino i jego żony, Księżnej Kiko, wnuczka Cesarza Akihito i Cesarzowej Michiko

Zmarli

• 1 stycznia
  • Arthur Porritt , nowozelandzki lekkoatleta i polityk (ur. 1900 )
  • Ryszarda Hanin , polska aktorka (ur. 1919 )
• 7 lutego – Witold Lutosławski , polski artysta kompozytor (ur. 1913 )
• 15 lutego – Wacław Korabiewicz , polski pisarz, podróżnik, autor prac etnograficznych (ur. 1903 )
• 19 lutego – Derek Jarman , brytyjski reżyser filmowy (ur. 1942 )
• 9 marca – Charles Bukowski , amerykański pisarz (ur. 1920 )
• 23 marca – Giulietta Masina , włoska aktorka filmowa (ur. 1921 )
• 23 marca – Alvaro del Portillo , prałat Opus Dei , Sługa Boży (ur. 1914 )
• 28 marca – Eugène Ionesco , francuski dramaturg pochodzenia rumuńskiego (ur. 1909 )
• 5 kwietnia – Kurt Cobain , amerykański wokalista i lider Nirvany (ur. 1967 )
• 22 kwietnia – Richard Nixon , prezydent Stanów Zjednoczonych (ur. 1913 )
• 26 kwietnia – Masutatsu Oyama , koreański mistrz sztuk walki , twórca stylu Kyokushin (karate) (ur. 1923 )
• 30 kwietnia – Roland Ratzenberger , austriacki kierowca wyścigowy (ur. 1960 )
• 1 maja – Ayrton Senna , brazylijski kierowca wyścigowy, mistrz świata Formuły 1 (ur. 1960 )
• 4 maja – Heinrich Homann , niemiecki polityk (ur. 1911 )
• 22 maja – Eligia Bąkowska , polska tłumaczka, redaktor, nauczycielka (ur. 1907 )
• 29 maja – Erich Honecker , niemiecki polityk komunistyczny, w latach 1971–89 przywódca NRD (ur. 1912 )
• 14 czerwca – Henry Mancini , amerykański kompozytor i aranżer, autor muzyki filmowej (ur. 1924 )
• 16 czerwca – Kristen Pfaff , basistka zaspołu Hole (ur. 1967 )
• 19 czerwca – Tadeusz Kondrat , polski aktor (ur. 1908 )
• 2 lipca – Andrés Escobar , kolumbijski piłkarz (ur. 1967 )
• 8 lipca – Kim Ir Sen , przywódca komunistycznej Korei Północnej (ur. 1912 )
• 19 lipca – Jack Unterweger , austriacki dziennikarz, pisarz i seryjny morderca (ur. 1950 )
• 30 lipca – Ryszard Riedel , polski wokalista blues - rockowy , wokalista zespołu Dżem , mistrz harmonijki ustnej (ur. 1956 )
• 14 sierpnia – Stanisław Gucwa , polski polityk, marszałek Sejmu (ur. 1919 )
• 18 sierpnia – Richard Synge , angielski biochemik , laureat Nagrody Nobla (ur. 1914 )
• 19 sierpnia – Linus Pauling , amerykański fizyk i chemik, noblista (ur. 1901 )
• 7 września – Terrence Young, brytyjski reżyser filmowy (ur. 1915 )
• 17 września – Karl Popper , angielski filozof (ur. 1902 )
• 23 września – Zbigniew Nienacki , (właściwie Nowicki), polski pisarz (ur. 1929 )
• 24 października – Raul Julia , amerykański aktor filmowy (ur. 1940 )
• 4 listopada – Sam Francis (ur. 1923 )
• 11 grudnia – Stanisław Maczek , polski generał (ur. 1892 )
• 24 grudnia – John Boswell , amerykański mediewista, autor książki Chrześcijaństwo, tolerancja społeczna i homoseksualność (ur. 1947 )

Zdarzenia astronomiczne

• 10 maja – obrączkowe zaćmienie Słońca
• 25 maja – zaćmienie Księżyca
• 3 listopada – całkowite zaćmienie Słońca

Nagrody Nobla

• z fizyki – Bertram Brockhouse , Clifford Shull
• z chemii – George A. Olah
• z medycyny – Alfred Gilman , Martin Rodbell
• z literatury – Kenzaburo Oe
• nagroda pokojowa – Szymon Peres , Icchak Rabin , Jaser Arafat
• z ekonomii – Reinhard Selten , John Forbes Nash , John Harsanyi

Zobacz też

• 1994 w informatyce
• 67. ceremonia wręczenia Oscarów
• Olimpiada szachowa 1994
• 1994 w filmie
• 1994 w muzyce
• 1994 w literaturze

Święta ruchome

• Tłusty czwartek : 10 lutego
• Ostatki : 15 lutego
• Popielec : 16 lutego
• Niedziela Palmowa : 27 marca
• Wielki Czwartek : 31 marca
• Wielki Piątek : 1 kwietnia
• Wielka Sobota : 2 kwietnia
• Wielkanoc : 3 kwietnia
• Poniedziałek Wielkanocny : 4 kwietnia
• Wniebowstąpienie : 12 maja
• Zesłanie Ducha Świętego : 22 maja
• Boże Ciało : 2 czerwca

Przypisy