5 kwietnia jest 95. (w latach przestępnych 96.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 270 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Borzywoj , Irena , Izbor , Jeremi , Jeremiasz , Julianna , Katarzyna , Krescencja , Maria , Tristan i Wincenty .
• Korea Południowa – Dzień Drzew
• Francja – Dzień Grzeczności za Kierownicą
• Wielka Brytania – Dzień bez Makijażu
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim obchodzą^[1][2],:
  • Św. Maria Krescencja Höss ( dziewica )
  • św. Wincenty Ferreriusz ( prezbiter )

Wydarzenia w Polsce

• 1091 – zwycięstwo Pomorzan nad wojskami Władysława I Hermana w bitwie pod Drzycimiem .
• 1503 – pogrzeb kardynała, arcybiskupa gnieźnieńskiego i prymasa Polski Fryderyka Jagiellończyka .
• 1516 – Układ kolowratski , zawarty 12 lat wcześniej między wrocławską kapitułą a stanami śląskimi i miastem Wrocławiem , został uznany za nieważny przez papieża Leona X .
• 1521 – wojna polsko-krzyżacka : zawarto 4-letni rozejm w Toruniu .
• 1573 – otwarto pierwszy warszawski stały most na Wiśle .
• 1770 – konfederacja barska : bitwy pod Jedliczem i Siepietnicą .
• 1831 – w Teatrze Narodowym w Warszawie odbyła się prapremiera pieśni Powstania Listopadowego – Warszawianki .
• 1862 – w Krakowie ukazało się pierwsze wydanie czasopisma Przegląd Lekarski .
• 1883 – profesorowie Uniwersytetu Jagiellońskiego , Zygmunt Wróblewski i Karol Olszewski , jako pierwsi na świecie dokonali skroplenia tlenu . Jako pierwsi na świecie dokonali skroplenia azotu 13 kwietnia 1883 roku.
• 1887 – w Krypcie Zasłużonych na Skałce pochowano Józefa Ignacego Kraszewskiego .
• 1919 – wojna polsko-bolszewicka : wojsko polskie dokonało w zdobytym Pińsku masakry 35 Żydów, oskarżanych o popieranie bolszewików.
• 1945 – oddziały polskiego wojska i milicji dokonały masakry 155 ukraińskich mieszkańców Gorajca .
• 1948 – przed Najwyższem Trybunałem Narodowym w Gdańsku rozpoczął się proces gauleitera Alberta Forstera .
• 1952 – podpisano polsko-radziecką umowę o budowie Pałacu Kultury i Nauki w Warszawie .
• 1955 – otwarto Pałac Młodzieży w Warszawie .
• 1963 – premiera filmu Czerwone berety .
• 1989 – podpisano porozumienie Okrągłego Stołu .
• 1994 – premiera filmu Psy 2. Ostatnia krew .
• 2007 – koncert Tokio Hotel w Warszawie.
• 2008 – w Krakowie urodziły się pięcioraczki .

Wydarzenia na świecie

Wojna o saletrę : Chilijczycy szarżują w bitwie pod Chorrillos

• 1242 – na zamarzniętych wodach jeziora Pejpus doszło do bitwy między kawalerami mieczowymi a wojskami księcia nowogrodzkiego Aleksandra Newskiego , która powstrzymała ekspansję zakonu na ziemie ruskie .
• 1355 – Karol IV został koronowany na cesarza rzymsko-niemieckiego .
• 1654 – zakończyła się I wojna angielsko-holenderska .
• 1697 – Karol XII został królem Szwecji .
• 1722 – Jacob Roggeveen odkrył Wyspę Wielkanocną .
• 1764 – brytyjski parlament uchwalił Ustawę o cukrze .
• 1795 – został zawarty pokój francusko-pruski w Bazylei , w którym Prusy uznały Republikę Francji i jej granicę na Renie .
• 1781 – powstanie Tupaca Amaru II : klęska powstańców w starciu z Hiszpanami pod Combapatą ( Peru ).
• 1803 – w Wiedniu odbyła się premiera III koncertu fortepianowego Ludwiga van Beethovena .
• 1818 – kluczowe zwycięstwo wojsk powstańczych nad Hiszpanami w bitwie pod Maipú , w czasie wojny o niepodległość Chile .
• 1821 – po ponad 4 miesiącach dryfowania w szalupach, uratowano pozostających przy życiu rozbitków z zatopionego przez kaszalota statku wielorybniczego Essex . Zdarzenie to zainspirowało Hermana Melville'a do napisania powieści Moby Dick
• 1862 – wojna secesyjna : wojska Unii rozpoczęły oblężenie Yorktown .
• 1874 – w Wiedniu odbyła się premiera operetki Zemsta nietoperza Johanna Straussa młodszego .
• 1879 – wojna o saletrę : Chile wypowiedziało wojnę Peru i Boliwii .
• 1887 – wyspy Wallis i Futuna na Pacyfiku przyjęły francuski protektorat.
• 1908 – Herbert Henry Asquith został premierem Wielkiej Brytanii .
• 1908 – reprezentacja Niemiec w piłce nożnej przegrała ze Szwajcarią 3:5, w swym pierwszym oficjalnym meczu, rozegranym w Bazylei .
• 1918 – Salote Tupou III została zaprzysiężona jako królowa Tonga .
• 1937 – otwarto port lotniczy Praga-Ruzyně .
• 1941 – Jugosławia podpisała z ZSRR układ o przyjaźni i nieagresji.
• 1945 – na holenderskiej wyspie Texel rozpoczął się antyniemiecki bunt gruzińskich żołnierzy z Batalionów Wschodnich .
• 1945 – ogłoszono program koszycki .
• 1946 – wojska radzieckie wycofały się z Bornholmu .
• 1951 – Julius i Ethel Rosenbergowie zostali skazani na karę śmierci za szpiegostwo na rzecz ZSRR .
• 1952 – w holenderskiej stoczni został zwodowany statek pasażerski TSS Stefan Batory .
• 1953 – uruchomienie pierwszego modelu komputera stacjonarnego IBM 701 przeznaczonego do szerszej dystrybucji.
• 1955 – Winston Churchill ogłosił rezygnację z funkcji premiera.
• 1965 – odbyła się 37. ceremonia wręczenia Oscarów .
• 1969 – Leonid Teliga na jachcie SY Opty okrążył samotnie Ziemię.
• 1975 – krótko po starcie doszło do awarii rakiety nośnej statku kosmicznego Sojuz 18-1 . Dwuosobowa załoga powróciła bezpiecznie na Ziemię dzięki zadziałaniu automatycznego systemu ratunkowego.
• 1975 – po śmierci Czang Kaj-szeka prezydentem Tajwanu został Yen Chia-kan .
• 1976 – James Callaghan został premierem Wielkiej Brytanii .
• 1977 – rozpoczęła się seryjna produkcja Łady Niva .
• 1986 – w przeprowadzonym przez libijskich agentów zamachu bombowym na dyskotekę w Berlinie Zachodnim zginęły 3 osoby, w tym dwóch amerykańskich żołnierzy, a 230 zostało rannych.
• 1987 – stacja Fox rozpoczęła emisję serialu komediowego Świat według Bundych .
• 1990 – NASA : wystrzelono pierwszą rakietę nośną Pegasus.
• 1991 – na pokładzie promu Atlantis został wyniesiony na orbitę teleskop kosmiczny Comptona .
• 1992 – wojna w Bośni : parlament Bośni i Hercegowiny ogłosił niepodległość. Wojska serbskie rozpoczęły oblężenie Sarajewa .
• 1993 – w Gruzji wprowadzono walutę narodową lari .
• 1995 – w Izraelu wystrzelono pierwszą rakietę nośną Shavit-1 .
• 1998 – w Japonii otwarto najdłuższy na świecie most wiszący Akashi Kaikyō (3 911 m).
• 2009 – Lars Løkke Rasmussen został premierem Danii .
• 2010 – Brazylia : w wyniku powodzi i lawin błota zginęło ponad 200 osób.

Urodzili się

• 1288 – Go-Fushimi , cesarz Japonii (zm. 1336 )
• 1508 – Ercole II d'Este , książę Ferrary i Modeny (zm. 1559 )
• 1588 – Thomas Hobbes , angielski filozof (zm. 1679 )
• 1689 – Gabriel Piotr Baudouin , francuski ksiądz, opiekun porzuconych dzieci (zm. 1768 )
• 1692 – Adrienne Lecouvreur , francuska aktorka (zm. 1730 )
• 1735 – Jan Gotfryd Guzowiusz (Gusovius), nauczyciel i propagator j. polskiego, tłumacz (zm. 1785 )
• 1786 – Ch'oŭi Ŭisun , koreański mistrz sǒn (zm.1866)
• 1801 – Vincenzo Gioberti , włoski polityk, filozof, teolog (zm. 1852 )
• 1834 – Prentice Mulford , amerykański pisarz, filozof (zm. 1891 )
• 1837 – Algernon Charles Swinburne , angielski pisarz (zm. 1909 )
• 1848 – Gustaw Kamieński, polski pisarz (zm. 1930 )
• 1857 – Aleksander I Battenberg , książę Bułgarii (zm. 1893 )
• 1858 – Wincenty Głębocki , polski ksiądz, pedagog (zm. 1903 )
• 1871 – Stanisław Grabski , polski polityk, ekonomista (zm. 1949 )
• 1882 – Jerzy Świrski , polski wiceadmirał , uczestnik I i II wojny światowej (zm. 1959 )
• 1900 – Spencer Tracy , amerykański aktor (zm. 1967 )
• 1908 – Bette Davis , amerykańska aktorka (zm. 1989 )
• 1908 – Herbert von Karajan , austriacki dyrygent (zm. 1989 )
• 1913 – Jerzy Knapik , polski ekonomista, polityk, kierownik Ministerstwa Przemysłu Drzewnego i Papierniczego (zm. 2002 )
• 1916 – Gregory Peck , amerykański aktor (zm. 2003 )
• 1917 – Robert Bloch , amerykański pisarz (zm. 1994 )
• 1920 – Arthur Hailey , brytyjski pisarz (zm. 2004 )
• 1922 – Tom Finney , angielski piłkarz, reprezentant Anglii
• 1923 – Michael Gazzo, amerykański aktor, scenarzysta filmowy (zm. 1995 )
• 1923 – Stanley Orme , brytyjski polityk, minister w rządzie Jamesa Callaghana (zm. 2005 )
• 1923 – Nguyễn Văn Thiệu , wietnamski polityk, generał, prezydent Wietnamu Południowego (zm. 2001 )
• 1925 – Zbigniew Raszewski , polski historyk teatru, pisarz
• 1928 – Tony Williams, amerykański wokalista zespołu The Platters (zm. 1992 )
• 1929 – Hugo Claus , flamandzki pisarz, malarz, reżyser filmowy (zm. 2008 )
• 1929 – Ivar Giaever , amerykański fizyk pochodzenia norweskiego
• 1929 – Zofia Wojewodzianka , polska historyk sztuki (zm. 2005 )
• 1929 – Sir Nigel Hawthorne , brytyjski aktor (zm. 2001 )
• 1931 – Tamara Miansarowa , rosyjska piosenkarka
• 1934 – Roman Herzog , niemiecki polityk, prezydent Niemiec
• 1934 – Bohdan Poręba , polski reżyser filmowy
• 1936 – Ronnie Bucknum , amerykański kierowca wyścigowy (zm. 1992 )
• 1937 – Elżbieta Kępińska , polska aktorka
• 1937 – Colin Powell , amerykański generał, polityk
• 1940 – Cacho Tirao , argentyński gitarzysta (zm. 2007 )
• 1941 – Dave Swarbrick , brytyjski muzyk
• 1942 – Peter Greenaway , brytyjski reżyser filmowy
• 1945 – Andrzej Kijowski , polski prawnik, sędzia Sądu Najwyższego (zm. 2005 )
• 1947 – Alfred Potrawa , polski piłkarz (zm. 2006 )
• 1949 – Judith Resnik , amerykańska astronautka (zm. 1986 )
• 1950 – Franklin Chang-Diaz , amerykański astronauta
• 1950 – Agnetha Fältskog , szwedzka wokalistka zespołu ABBA
• 1950 – Miki Manojlović , serbski aktor
• 1954 – Mirosław Kozioł, polski perkusista zespołu Kasa Chorych
• 1955 – Akira Toriyama , japoński mangaka
• 1958 – Lasantha Wickrematunga , lankijski dziennikarz, polityk, prawnik (zm. 2009 )
• 1962 – Lana Clarkson, amerykańska aktorka (zm. 2003 )
• 1966 – Mike McCready , amerykański gitarzysta zespołu Pearl Jam
• 1970 – Robert Draba , polski prawnik, sekretarz stanu
• 1970 – Sławomir Fabicki , polski reżyser filmowy
• 1971 – Grzegorz Artman , polski aktor
• 1973 – Pharrell Williams , amerykański producent muzyczny, raper
• 1975 – Michał Staszczak , polski aktor
• 1976 – Simone Inzaghi , włoski piłkarz
• 1976 – Fernando Morientes , hiszpański piłkarz
• 1976 – Marcin Mortka , polski pisarz fantasy
• 1977 – Tomasz Moskała , polski piłkarz, reprezentant Polski
• 1980 – Alberta Brianti , włoska tenisistka
• 1983 – Maksim Anisimow , białoruski skoczek narciarski
• 1983 – Jorge Andrés Martínez , urugwajski piłkarz
• 1983 – Shikha Uberoi , indyjska tenisistka
• 1984 – Marshall Allman , amerykański aktor
• 1984 – Darija Jurak , chorwacka tenisistka
• 1984 – Barbara Mularczyk , polska aktorka
• 1986 – Malwina Ratajczak , polska modelka, Miss Polonia 2005

Zmarli

• 1382 – Janusz Suchywilk , polski duchowny katolicki, arcybiskup gnieźnieński (ur. ?)
• 1574 – Katarzyna z Palmy , hiszpańska augustianka, wizjonerka, święta katolicka (ur. 1533 )
• 1591 – Piotr Myszkowski , polski duchowny katolicki, biskup krakowski (ur. ok. 1510 )
• 1697 – Karol XI , król Szwecji (ur. 1655 )
• 1723 – Johann Bernhard Fischer von Erlach , austriacki architekt (ur. 1656 )
• 1765 – Edward Young , angielski poeta (ur. 1683 )
• 1794 – Georges Danton , francuski adwokat, przywódca Wielkiej Rewolucji Francuskiej (ur. 1759 )
• 1900 – Joseph Louis François Bertrand , francuski matematyk (ur. 1822 )
• 1918 – Jerzy Tupou II , król Tonga (ur. 1874 )
• 1923 – George Herbert, 5. hrabia Carnarvon , brytyjski arystokrata, archeolog (ur. 1866 )
• 1931 – Józefa Jadwiga Kulesza, polska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr Benedyktynek Misjonarek (ur. 1859 )
• 1933 – Anatol Nowak , polski duchowny katolicki, biskup przemyski (ur. 1862 )
• 1935 – Emil Młynarski , polski dyrygent, kompozytor (ur. 1870 )
• 1936 – Józef Świętorzecki , polski generał (ur. 1876 )
• 1941 – Franciszek Kleeberg , polski generał (ur. 1888 )
• 1943 – Bronisław Onufry Kopczyński , polski muzyk, poeta i publicysta (ur. 1916 )
• 1953 – Jerzy Boczkowski, polski kompozytor, krytyk teatralny, prezes ZAIKS (ur. 1882 )
• 1962 – Jadwiga Dmochowska , polska tłumaczka (ur. 1893 )
• 1964 – Douglas MacArthur , amerykański generał (ur. 1880 )
• 1975 – Czang Kaj-szek , chiński polityk, prezydent Republiki Chińskiej na Tajwanie (ur. 1887 )
• 1976 – Howard Hughes , amerykański miliarder, pilot i konstruktor lotniczy oraz producent filmowy (ur. 1905 )
• 1984 – Arthur Harris , brytyjski marszałek lotnictwa (ur. 1892 )
• 1994 – Kurt Cobain , amerykański gitarzysta i wokalista zespołu Nirvana (ur. 1967 )
• 1995 – Christian Pineau , polityk francuski, minister spraw zagranicznych Francji (ur. 1904 )
• 1997 – Allen Ginsberg , amerykański poeta (ur. 1926 )
• 1998 – Cozy Powell , brytyjski perkusista zespołu Jeff Beck Group (ur. 1947 )
• 2000 – Janusz Ziółkowski , polski socjolog, ekonomista (ur. 1924 )
• 2002
  • Ajaan Suwat Suvaco , buddyjski mnich (ur. 1919 )
  • Layne Staley , amerykański gitarzysta i wokalista zespołu Alice in Chains (ur. 1967 )
• 2003 – Henryk Miłoszewicz , polski piłkarz, reprezentant Polski , trener piłkarski (ur. 1956 )
• 2004 – Adolf Dygacz , polski etnograf, muzykolog (ur. 1914 )
• 2005 – Saul Bellow , amerykański pisarz, laureat Nagrody Nobla (ur. 1915 )
• 2006
  • Allan Kaprow , amerykański artysta, twórca i teoretyk happeningu (ur. 1927 )
  • Pasquale Macchi , włoski duchowny katolicki, arcybiskup , sekretarz Pawła VI (ur. 1923 )
  • Gene Pitney , amerykański piosenkarz (ur. 1941 )
• 2007
  • Maria Gripe , szwedzka pisarka (ur. 1923 )
  • Mark St. John , amerykański gitarzysta zespołu Kiss (ur. 1956 )
• 2008
  • Charlton Heston , amerykański aktor (ur. 1923 )
  • Zbigniew Mikołajczak , polski dziennikarz sportowy (ur. 1925 )
• 2009
  • Wojciech Alaborski , polski aktor (ur. 1941 )
  • Leszek Bugaj , polski polityk, samorządowiec (ur. 1947 )
  • Jan Thomas , polski hokeista (ur. 1934 )
• 2010 – Witalij Siewastjanow , rosyjski kosmonauta (ur. 1935 )

Przypisy