1 marca jest 60. (w latach przestępnych 61.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 305 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Albin , Aldona , Antoni , Antonia , Budzisław , Dawid , Eudokia , Eudoksja , Feliks , Herakles , Herkulan , Herkules , Joanna , Józef , Leon , Leona , Radosław i Switbert
• Baleary – Święto Balearów
• Bośnia i Hercegowina – Święto Niepodległości
• Bułgaria – Baba Marta
• Korea Południowa – Dzień Marszu ku Niepodległości
• Mołdawia – Martsishor
• międzynarodowe – Światowy Dzień Obrony Cywilnej^[1] (ustanowione w 1972 przez Międzynarodową Organizację Obrony Cywilnej, ICDO)^[2]
• Wyspy Marshalla – Dzień Ofiar Bomby Atomowej
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[3],^[4], obchodzą:
  • św. Albin z Angers (mnich, biskup)
  • św. Dawid z Walii (biskup)
  • św. Feliks III (papież)
  • św. Suitbert z Kaiserswerth (biskup)

Wydarzenia w Polsce

• 1634 – kapitulacja wojsk moskiewskich pod Smoleńskiem przez królem Władysławem IV podczas wojny smoleńskiej .
• 1771 – konfederacja barska : stoczono bitwę pod Rachowem .
• 1794 – w Teatrze Narodowym w Warszawie odbyła się premiera opery Cud mniemany, czyli Krakowiacy i Górale Wojciecha Bogusławskiego i Jana Stefaniego .
• 1846 – powstanie krakowskie : wojska austriackie stanęły pod Krakowem , żądając kapitulacji miasta w ciągu 48 godzin.
• 1863 – powstanie styczniowe : zwycięska potyczka oddziału Walerego Parczewskiego z Kozakami pod Czarną Wsią .
• 1906 – ukazał się pierwszy numer dziennika Wiadomości Częstochowskie.
• 1921 – weszły do służby trałowce redowe ORP Czajka , ORP Jaskółka , ORP Mewa i ORP Rybitwa .
• 1927 – zostały zdelegalizowane Niezależna Partia Chłopska i Hromada.
• 1933 – otwarto magistralę węglową łączącą śląskie kopalnie z portem w Gdyni .
• 1937 – uruchomiono rozgłośnię radiową Warszawa II .
• 1945 – część 1. Warszawskiej Brygady Kawalerii pod Borujskiem wykonała ostatnią bojową szarżę WP .
• 1973 – Program I Polskiego Radia rozpoczął nadawanie audycji Sygnały Dnia .
• 1982 – premiera polskiej komedii kryminalnej Vabank .
• 1985 – założono Muzeum w Sosnowcu .
• 1998 – uruchomiono sieć telefonii komórkowej Idea .
• 2000 :
  • powstał Instytut Adama Mickiewicza .
  • rozpoczęto budowę Trasy Siekierkowskiej w Warszawie .
• 2004 :
  • Polska przystąpiła do Europejskiej Organizacji Patentowej .
  • uruchomiono internetowy serwis aukcyjny Świstak.pl .
• 2008 – w Białymstoku odnotowano rekordowo niskie ciśnienie atmosferyczne (962 hPa).

Wydarzenia na świecie

Gejzer Old Faithful w Parku Narodowym Yellowstone ( Wyoming , USA )

Wybuch bompy termojądrowej na atolu Bikini w 1954

•    86 p.n.e. – wódz rzymski Sulla zdobył Ateny .
•   293 – Konstancjusz I został cesarzem rzymskim .
•   492 – Gelazjusz I został wybrany papieżem .
•   705 – Jan VII został papieżem.
• 1420 – papież Marcin V wydał bullę wzywającą katolików do zorganizowania krucjaty antyhusyckiej .
• 1562 – doszło do masakry hugenotów w Wassy , co spowodowało wybuch serii wojen religijnych we Francji .
• 1565 – zostało założone Rio de Janeiro .
• 1781 – w USA weszły w życie artykuły konfederacji i wieczystej unii .
• 1793 – Francja dokonała aneksji Belgii .
• 1803 – USA : Ohio jako 17. stan dołączyło do Unii.
• 1811 – na polecenie wicekróla Egiptu Muhammada Ali dokonano w Kairze masakry kilkuset emirów mameluckich .
• 1815 – Napoleon powrócił do Francji z wygnania na Elbie .
• 1836 – Teksas ogłosił niezależność od Meksyku .
• 1847 – Stan Michigan zniósł karę śmierci .
• 1867 – USA : Nebraska jako 37. stan dołączyła do Unii.
• 1872 – utworzono Park Narodowy Yellowstone .
• 1873 – w Stanach Zjednoczonych rozpoczęła się masowa produkcja maszyn do pisania .
• 1896 – wojska etiopskie pokonały wojska włoskie w bitwie pod Aduą .
• 1907 – powstała japońska firma motoryzacyjna Daihatsu .
• 1912 – nad Jefferson Barracks w USA Amerykanin Albert Berry wykonał pierwszy skok spadochronowy z samolotu.
• 1913 – została założona Międzynarodowa Federacja Tenisowa .
• 1919 – Koreańczycy ogłosili deklarację niepodległości, co doprowadziło do wybuchu powstania przeciw Japonii .
• 1932 :
  • Puyi został cesarzem marionetkowego państwa Mandżukuo .
  • został porwany i zamordowany półtoraroczny syn Charlesa Lindbergha .
• 1935 – Saara powróciła do Niemiec.
• 1936 – zakończono budowę Zapory Hoovera .
• 1940 – II wojna światowa : Adolf Hitler wydał rozporządzenie w sprawie przygotowania inwazji na Norwegię .
• 1941 – Bułgaria przystąpiła do paktu trzech .
• 1950 :
  • Czang Kaj-szek został prezydentem Tajwanu .
  • fizyk Klaus Fuchs został skazany w Wielkiej Brytanii na 14 lat więzienia za szpiegostwo na rzecz ZSRR .
• 1952 – Brytyjczycy zwrócili RFN wyspę Helgoland na Morzu Północnym .
• 1954 – na atolu Bikini Amerykanie przeprowadzili testy z bombą wodorową o sile odpowiadającej 600 bomb zrzuconych na Hirosimę .
• 1956 – w NRD została utworzona Narodowa Armia Ludowa .
• 1961 – z inicjatywy prezydenta J. F. Kennedy'ego została powołana niezależna agencja federalna Korpus Pokoju .
• 1966 – radziecka sonda kosmiczna Wenera 3 dokonała pierwszego wniknięcia w atmosferę Wenus .
• 1973 – Chartum , Sudan : 8 palestyńskich terrorystów z ugrupowania Czarny Wrzesień wtargnęło na przyjęcie dyplomatyczne w ambasadzie saudyjskiej i wzięło 5 dyplomatów jako zakładników. Następnego dnia trzech z nich zostało zamordowanych, w tym ambasador USA Cleo Noel Jr.
• 1975 – w Australii rozpoczęto emisję programów telewizyjnych w kolorze.
• 1980 – został odkryty księżyc Saturna – Helena .
• 1981 – lider IRA Bobby Sands rozpoczął głodówkę w więzieniu Maze .
• 1985 – premiera filmu Purpurowa róża z Kairu .
• 1990 – weszła w życie Konwencja Antydopingowa Rady Europy .
• 1992 – mieszkańcy Bośni i Hercegowiny opowiedzieli się w referendum za niepodległością.
• 1994 – Gruzja została formalnym członkiem Wspólnoty Niepodległych Państw .
• 1999 – wszedł w życie traktat ottawski , którego celem jest wyeliminowanie min przeciwpiechotnych jako środka walki zbrojnej.
• 2003 :
  • Irak rozpoczął niszczenie pocisków rakietowych al Samum-2, przekraczających ustalony przez ONZ dopuszczalny zasięg 150 km.
  • w pakistańskim Rawalpindi został aresztowany katarski terrorysta Chaled Szejk Mohammed , pomysłodawca i organizator ataków z 11 września 2001 .
• 2004 – Rada Zarządzająca przyjęła tymczasową konstytucję Iraku.
• 2006 – angielska wersja Wikipedii osiągnęła milion haseł.
• 2008 – na łamach czasopisma Astrophysical Journal ukazał się artykuł wykazujący, że gwiazda WR 104 może stać się źródłem zabójczego dla życia na Ziemi błysku gamma .
• 2010 – Orkan Xynthia spowodował śmierć kilkudziesięciu osób we Francji i innych krajach europejskich.

Urodzili się

•     38 , 39 , 40 lub 41 – Marcjalis , poeta rzymski (zm. pomiędzy 102 a 104 )
• 1105 – Alfons VII Imperator , król Galicii , król Kastylii i Leónu , cesarz Hiszpanii (zm. 1157 )
• 1445 – Sandro Botticelli , włoski malarz (zm. 1510 )
• 1456 – Władysław II Jagiellończyk , król Czech i Węgier (zm. 1516 )
• 1474 – Aniela Merici , święta, włoska zakonnica, założycielka Zgromadzenia Sióstr Urszulanek (zm. 1540 )
• 1683 – Karolina z Ansbachu , królowa Wielkiej Brytanii (zm. 1737 )
• 1770 – Louis Pierre Montbrun , francuski generał, dowódca wojen napoleońskich (zm. 1812 )
• 1774 – Magdalena z Canossy , święta katolicka (zm. 1835 )
• 1810 – (lub 22 lutego ) Fryderyk Chopin , polski pianista, kompozytor (zm. 1849 )
• 1819 – Władysław Taczanowski , polski ornitolog, zoolog (zm. 1890 )
• 1824 – Jan Bonnard , francuski misjonarz, męczennik, święty katolicki (zm. 1852 )
• 1850 – Antoni Brynk , polski generał lejtnant rosyjskiej marynarki wojennej (zm. 1925 )
• 1858 – Georg Simmel , niemiecki socjolog (zm. 1918 )
• 1868 – Zofia von Chotek , małżonka arcyksięcia Franciszka Ferdynanda (zm. 1914 )
• 1873 – Kazimierz Tyszka , polski inżynier, minister (zm. 1951 )
• 1886 – Oskar Kokoschka , austriacki malarz, grafik, pisarz i dramaturg (zm. 1980 )
• 1887 – Paweł Argiejew , rosyjski lotnik (zm. 1922 )
• 1892 – Ryūnosuke Akutagawa , japoński poeta i pisarz (zm. 1927 )
• 1896 – Dimitris Mitropoulos, grecki dyrygent (zm. 1960 )
• 1899 – Erich von dem Bach-Zelewski , hitlerowski zbrodniarz, wyższy dowódca SS i Policji (zm. 1972 )
• 1902
  • Antoni Szacki , polski żołnierz ruchu oporu (zm. 1992 )
  • Jan Wyka , polski pisarz (zm. 1992 )
• 1903 – Ludwik Starski , polski scenarzysta filmowy, autor tekstów piosenek (zm. 1984 )
• 1904 – Glenn Miller , amerykański puzonista (zm. 1944 )
• 1905 – Emmanuel Mounier , francuski filozof (zm. 1950 )
• 1906 – Pham Van Dong , wietnamski polityk (zm. 2000 )
• 1910
  • Archer John Porter Martin , angielski chemik, laureat Nagrody Nobla (zm. 2002 )
  • David Niven , angielski aktor (zm. 1983 )
• 1912 – Jerzy Alber-Siemieniak , polski aktor teatralny (zm. 1970 )
• 1913 – Jan Ożóg, polski pisarz (zm. 1991 )
• 1914 – Bogusław Halikowski , polski lekarz pediatra (zm. 2004 )
• 1915 – Piotr Lewiński , polski polityk, minister (zm 1991 )
• 1916
  • Krystyna Feldman , polska aktorka (zm. 2007 )
  • Kazimierz Majdański , polski duchowny katolicki, arcybiskup archidiecezji szczecińsko-kamieńskiej (zm. 2007 )
  • Georgi Paczedżijew , bułgarski piłkarz, trener, selekcjoner reprezentacji Bułgarii (zm. 2005 )
• 1917
  • Robert Lowell , amerykański poeta (zm. 1977 )
  • Stanisław Szwarc-Bronikowski , polski publicysta, podróżnik, autor filmów dokumentalnych (zm. 2010 )
• 1918 – João Goulart , brazylijski polityk, prezydent Brazylii (zm. 1976 )
• 1920
  • Jadwiga Dackiewicz , polska pisarka, tłumaczka (zm. 2003 )
  • Simon Ignatius Pimenta , indyjski duchowny katolicki, arcybiskup Bombaju , kardynał
  • Albin Siekierski , polski pisarz (zm. 1989 )
• 1921 – Jack Clayton , brytyjski reżyser filmowy (zm. 1995 )
• 1922
  • William Gaines, amerykański wydawca, założyciel MAD Magazine (zm. 1992 )
  • Icchak Rabin , izraelski polityk (zm. 1995 )
• 1923 – Péter Kuczka , węgierski pisarz, poeta i redaktor (zm. 1999 )
• 1924
  • Leonard Andrzejewski , polski aktor (zm. 1997 )
  • Deke Slayton , amerykański astronauta (zm. 1993 )
• 1925
  • Ireneusz Gwidon Kamiński , polski pisarz
  • Theodore Levitt , amerykański ekonomista (zm. 2006 )
  • Alexandre do Nascimento , angolski duchowny katolicki, arcybiskup Luandy , kardynał
• 1927
  • Harry Belafonte , amerykański muzyk, aktor
  • Claude Gensac , francuska aktorka
• 1928 – Jacques Rivette , francuski reżyser filmowy
• 1929
  • Georgi Markow , bułgarski pisarz (zm. 1978 )
  • Tadeusz Wacław Budynkiewicz , drukarz – zecer , twórca niezwykle rzadkich ekslibrisów typograficznych
• 1931 – Lamberto Dini , polityk włoski, premier
• 1932 – Józef Fryźlewicz , polski aktor, pisarz
• 1933 – Józef Waczków , polski poeta, tłumacz literatury czeskiej, francuskiej, rosyjskiej, portugalskiej i słowackiej (zm. 2004 )
• 1934 – Jacques Chessex , szwajcarski pisarz (zm. 2009 )
• 1935
  • Ernest Bryll , polski pisarz, dramaturg
  • Yola Ramírez , meksykańska tenisistka
• 1936 – Andrzej Urbańczyk , polski żeglarz, pisarz
• 1940 – Ralph Towner , amerykański muzyk jazzowy
• 1942 – Krystyna Okazaki , polska japonistka, odznaczona Orderem Wschodzącego Słońca (zm. 2008 )
• 1944
  • Mike d'Abo, angielski wokalista zespołu Manfred Mann
  • Roger Daltrey , angielski wokalista zespołu The Who
• 1945 – Dirk Benedict , amerykański aktor
• 1946 − Maria Oleksy , polska politolog, wiceprezes ZG PCK, małżonka premiera Józefa Oleksego
• 1948 – Burning Spear , jamajski muzyk
• 1950 – Phil Alden Robinson, amerykański reżyser filmowy
• 1952 – Martin O'Neill , brytyjski piłkarz, trener piłkarski
• 1954 – Ron Howard , amerykański aktor, reżyser i producent filmowy
• 1955 – Edward Wojtas , polski polityk, marszałek województwa lubelskiego (zm. 2010 )
• 1956
  • Dalia Grybauskaitė , litewska ekonomistka , dyplomata , polityk , Komisarz Europejski , prezydent Litwy
  • Wojciech Mazurkiewicz , polski dziennikarz, poeta (zm. 2007 )
  • Román Rodríguez Rodríguez , polityk hiszpański, prezydent Wysp Kanaryjskich
• 1957 – Michał Kwiecień , polski brydżysta
• 1958 – Nik Kershaw , angielski wokalista
• 1963 – Thomas Anders , niemiecki piosenkarz, kompozytor i producent, członek duetu Modern Talking
• 1969 – Javier Bardem , hiszpański aktor
• 1971 – Dorota Naruszewicz , polska aktorka
• 1973
  • Michał Łysek , polski student (zm. 1997 )
  • Ryan Peake , kanadyjski gitarzysta zespołu Nickelback
• 1974 – Pierdomenico Baccalario , włoski pisarz
• 1976
  • Alex Debon , hiszpański motocyklista
  • Goran Obradović , serbski piłkarz
• 1977 – Leszek Blanik , polski gimnastyk sportowy, mistrz świata , mistrz olimpijski
• 1978 – Jensen Ackles , amerykański aktor
• 1979 – Magüi Serna , hiszpańska tenisistka
• 1982 – Danuta Dmowska , polska szpadzistka
• 1987 – Kesha , amerykańska piosenkarka
• 1994 – Justin Bieber , kanadyjski piosenkarz

Zmarli

•   492 – Feliks III , święty , papież (ur. ?)
•   589 – Dawid , święty , walijski biskup, patron Walii (ur. 500 )
•   713 – Święty Switbert , angielski misjonarz (ur. ok. 637 )
•   965 – Leon VIII , papież (ur. ?)
• 1131 – Stefan II , król Węgier (ur. 1101 )
• 1320 – Renzong, cesarz Chin (ur. 1285 )
• 1383 – Amadeusz VI , hrabia Sabaudii (ur. 1334 )
• 1510 – Francisco de Almeida , portugalski żeglarz, pierwszy wicekról Indii Portugalskich (ur. ok. 1450 )
• 1768 – Teodor Kazimierz Czartoryski , polski duchowny katolicki, biskup poznański (ur. 1704 )
• 1768 – Hermann Samuel Reimarus , niemiecki filozof i pisarz (ur. 1694 )
• 1792 – Leopold II , cesarz rzymsko-niemiecki (ur. 1747 )
• 1841 – Claude Victor-Perrin , francuski marszałek (ur. 1764 )
• 1850 – Tomasz Tymowski, polski poeta, uczestnik powstania listopadowego (ur. 1790 )
• 1865 – Anna Pawłowna Romanowa , królowa holenderska, żona Wilhelma II (ur. 1795 )
• 1877 – Antoni Patek , polski zegarmistrz, pionier przemysłowej produkcji zegarków, działacz emigracyjny (ur. 1812 )
• 1911 – Jacobus Henricus van 't Hoff , holenderski chemik, laureat Nagrody Nobla w dziedzinie chemii 1901 (ur. 1852 )
• 1923 – Ruy Barbosa , brazylijski polityk, prawnik, pisarz polityczny (ur. 1849 )
• 1936 – Michaił Kuzmin , rosyjski poeta, pisarz i kompozytor (ur. 1872 )
• 1938 – Gabriele D'Annunzio , włoski pisarz (ur. 1863 )
• 1938 – Władysław Grabski , polski ekonomista, polityk, premier Polski , rektor SGGW (ur. 1874 )
• 1951 – Łukasz Ciepliński , polski komendant WIN-u (ur. 1913 )
• 1952 – Mariano Azuela , meksykański pisarz (ur. 1873 )
• 1952 – Gregory La Cava, amerykański reżyser filmowy (ur. 1892 )
• 1958 – Giacomo Balla , włoski malarz (ur. 1871 )
• 1978 – Paul Scott , brytyjski pisarz (ur. 1920 )
• 1979 – Mustafa Barzani , kurdyjski przywódca narodowy (ur. 1903 )
• 1983 – Leon Chajn , polski działacz komunistyczny, prawnik, publicysta (ur. 1910 )
• 1984 – Jackie Coogan , amerykański aktor (ur. 1914 )
• 1991 – Jan Ożóg, polski pisarz (ur. 1913 )
• 1993 – Anna Bidwell , polska tłumaczka, dziennikarka (ur. 1918 )
• 1995 – Georges J. F. Köhler , niemiecki biolog, laureat Nagrody Nobla (ur. 1946 )
• 1995 – Władysław Listiew , rosyjski dziennikarz, prezenter i dyrektor ORTV (ur. 1956 )
• 2000 – Dennis Danell, amerykański gitarzysta zespołu Social Distortion (ur. 1961 )
• 2002 – Tadeusz Wacław Korzybski , biochemik, twórca polskiej penicyliny (ur. 1906 )
• 2003 – Wanda Broniszewska , polska zakonnica, stygmatyczka (ur. 1907 )
• 2003 – Józef Wieczorek , polski piłkarz, reprezentant Polski (ur. 1931 )
• 2004 – Augusto da Costa , brazylijski piłkarz, reprezentant Brazylii (ur. 1920 )
• 2004 – Janina Garścia , polska kompozytorka, pedagog (ur. 1920 )
• 2006 – Johnny Jackson, amerykański muzyk zespołu Jackson 5 (ur. 1951 )
• 2006 – Peter Osgood , angielski piłkarz wieloletni zawodnik Chelsea F.C. (ur. 1947 )
• 2006 – Jack Wild, angielski aktor (ur. 1952 )
• 2007 – Manuel Bento , portugalski piłkarz, reprezentant Portugalii (ur. 1948 )
• 2008 – Karol Anbild , polski kompozytor, dyrygent, pedagog (ur. 1925 )
• 2008 – Cezary Czternastek , polski muzyk (ur. 1962 )
• 2008 – Raúl Reyes , kolumbijski rewolucjonista, rzecznik FARC (ur. 1948 )
• 2008 – Maria Szulecka , polska pisarka (ur. 1918 )
• 2009 – Alfred Pike , kanadyjski hokeista (ur. 1917 )
• 2010 – Władimir Iljuszyn , rosyjski pilot (ur. 1927 )

Przypisy