13 grudnia jest 347. (w latach przestępnych 348.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 18 dni.

Święta

• imieniny : Antioch , Antoni , Aubert , Auksencja , Auksencjusz , Auksenty , Edburga , Eugeniusz , Jodok , Łucja , Orestes , Otylia , Róża , Samboja , Walenty i Walentyn .
• Malta – Święto Republiki
• Polska :
  • Dzień Pamięci Ofiar Stanu Wojennego ( obchodzony od 2003 )
  • Dzień Księgarza^[1]
• Saint Lucia – Dzień Świętej Łucji
• wspomnienia i święta Kościoła katolickiego ^[2][3]
  • bł. Antonio Grassi († 1671 , zakonnik )
  • św. Łucja z Syrakuz

Wydarzenia w Polsce

• 1253 – książę Konrad I lokował Głogów na lewym brzegu Odry oraz nadał mu prawa miejskie .
• 1345 – Henryk Dusemer został wielkim mistrzem Zakonu Krzyżackiego .
• 1534 – zebrał się Sejmik Trzebiatowski , który zapoczątkował reformację na Pomorzu Zachodnim.
• 1570 – zawarto pokój w Szczecinie , kończący I wojnę północną .
• 1575 – Anna Jagiellonka została w Warszawie wybrana w wolnej elekcji królem Polski i wielkim księciem litewskim , a dzień później stronnictwo szlacheckie pod przewodnictwem Jana Zamoyskiego uznało ten fakt, przydając jej na małżonka Stefana Batorego .
• 1830 – Sejm ogłosił powstanie listopadowe powstaniem narodowym.
• 1860 – powstała Zachęta Narodowa Galeria Sztuki .
• 1911 – premiera filmu Sąd Boży .
• 1919 – utworzono rząd Leopolda Skulskiego .
• 1923 – Polska uznała ZSRR .
• 1930 – Sejm Śląski przyjął uchwałę domagającą się zwolnienia posła Wojciecha Korfantego .
• 1936 – otwarto zaporę na Sole w Porąbce .
• 1936 – w katowickiej kopalni "Eminencja" rozpoczął się strajk okupacyjny w obronie górników zagrożonych zwolnieniami.
• 1945 – zakończył się I Zjazd Polskiej Partii Robotniczej . Sekretarzem generalnym został Władysław Gomułka .
• 1954 – Władysław Gomułka został zwolniony z więzienia.
• 1961 – w Stoczni Gdańskiej wybuchł pożar na statku , w wyniku którego zginęło 21 osób.
• 1967 – Iwiny : przerwanie grobli , w wyniku czego zginęło 18 osób.
• 1981 – wprowadzono stan wojenny .
• 1989 – premiera filmu Przesłuchanie .
• 1991 – premiera filmu Rozmowy kontrolowane .
• 2002 – rząd Leszka Millera zakończył w Kopenhadze polskie negocjacje z Unią Europejską .
• 2008 – uroczyście otwarto nowy gmach Opery Krakowskiej .

Wydarzenia na świecie

Obrady Soboru Trydenckiego na obrazie Pasquale'a Cati

•   522 p.n.e. – wojska władcy perskiego Dariusza I pokonały w bitwie nad Tygrysem powstańców samozwańczego króla Babilonii Nabuchodonozora III .
•   862 – Auxerre : odbył się ślub księcia Flandrii Baldwina I i Judyty, uprowadzonej wbrew woli ojca, córki króla zachodniofrankijskiego Karola Łysego .
• 1294 – Celestyn V jako jedyny do tej pory papież złożył urząd papieski; zostało zwołane konklawe w Castel Nuovo w Neapolu . Papież ostatecznie umarł 19 maja 1296 .
• 1474 – Izabela I Katolicka została koronowana na królową Kastylii i Leónu .
• 1521 – Jan III został królem Portugalii .
• 1545 – rozpoczęły się obrady Soboru Trydenckiego .
• 1577 – Francis Drake wypłynął z angielskiego portu Plymouth w wyprawę dookoła świata.
• 1642 – holenderski żeglarz Abel Janszoon Tasman odkrył Nową Zelandię .
• 1836 – Wenecja : spłonął Teatro La Fenice .
• 1918 – prezydent USA Woodrow Wilson przybył na pokładzie okrętu wojennego do Francji , by wziąć udział w powojennych rokowaniach pokojowych i został w ten sposób pierwszym urzędującym prezydentem USA, który odwiedził Europę.
• 1928 – Nowy Jork : w Carnegie Hall odbyła się premiera poematu symfonicznego George'a Gershwina Amerykanin w Paryżu .
• 1937 – wojna chińsko-japońska : armia japońska zdobyła Nankin , który stał się stolicą marionetkowego państwa chińskiego. Wojska dokonały masakry ludności cywilnej.
• 1939 – II wojna światowa : morska bitwa u ujścia La Platy .
• 1941 – Peru : ponad 6 tys. osób zginęło, gdy przerwały się brzegi górskiego jeziora i fala powodziowa zniszczyła wschodnią dzielnicę miasta Huaraz .
• 1941 – wojska japońskie wkroczyły do południowej Birmy .
• 1959 – arcybiskup Makarios III zwyciężył w pierwszych wyborach prezydenckich na Cyprze .
• 1960 – pucz wojskowy w Etiopii .
• 1962 – NASA wystrzeliła pierwszego satelitę telekomunikacyjnego Relay 1 .
• 1972 – premiery filmów Tragedia "Posejdona" i Ucieczka gangstera .
• 1973 – 47 osób zginęło, a 17 zostało rannych w wyniku wybuchu gazu w hotelu robotniczym w czeskim Tachovie .
• 1974 – proklamowano Republikę Malty .
• 1994 – Casablanca : rozpoczął się 7. zjazd Organizacji Konferencji Islamskiej .
• 2001 – premiera filmu Piękny umysł .
• 2001 – uzbrojona grupa islamistów zaatakowała parlament w Delhi . Indie oskarżyły o zamach Pakistan .
• 2002 – na szczycie w Kopenhadze zakończyły się negocjacje między Unią Europejską a dziesięcioma państwami kandydującymi: Cyprem , Czechami , Estonią , Litwą , Łotwą , Maltą , Polską , Słowenią , Słowacją i Węgrami .
• 2003 – fiaskiem zakończyły się negocjacje na szczycie w Brukseli , dotyczące pierwszego projektu europejskiej konstytucji .
• 2003 – obalony dyktator Iraku Saddam Husajn został ujęty przez wojska amerykańskie niedaleko Tikritu .
• 2006 – delfin chiński uznany za gatunek prawdopodobnie wymarły . Od tego czasu nie zaobserwowano ani jednego osobnika.
• 2006 – fikcyjne ogłoszenie secesji Flandrii .
• 2007 – podpisanie w Lizbonie traktatu reformującego Unię Europejską .
• 2008 – Johannesburg : Rosjanka Ksenia Suchinowa zdobyła tytuł Miss Świata .
• 2009 – w trakcie wizyty w Mediolanie premier Włoch Silvio Berlusconi został trafiony w twarz miniaturką lokalnej katedry , wskutek czego doznał złamania nosa i kilku zębów.

Urodzili się

• 1521 – Sykstus V , papież (zm. 1590 )
• 1533 – Eryk XIV Waza , król Szwecji (zm. 1577 )
• 1553 – Henryk IV Burbon , król Francji (zm. 1610 )
• 1678 – Yōngzhèng, cesarz Chin (zm. 1735 )
• 1780 – Johann Wolfgang Döbereiner , niemiecki chemik (zm. 1849 )
• 1797 – Heinrich Heine , niemiecki poeta (zm. 1856 )
• 1816 – Werner von Siemens , niemiecki wynalazca, przemysłowiec (zm. 1892 )
• 1833 – Grzegorz Grassi , włoski franciszkanin, misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (zm. 1900 )
• 1856 – Svetozar Boroević von Bojna , austriacki feldmarszałek (zm. 1920 )
• 1873 – Walerij Briusow , rosyjski pisarz (zm. 1924 )
• 1893
  • Jerzy Paciorkowski , polski prawnik, polityk, minister (zm. 1957 )
  • Stanisław Szukalski , polski rzeźbiarz, malarz (zm. 1987 )
• 1894 – Fernando De Fuentes, meksykański reżyser filmowy (zm. 1958 )
• 1896 – Arturo Cronia , włoski slawista, badacz związków włosko-polskich (zm. 1967 )
• 1898 – Henryk Wereszycki , polski historyk, profesor (zm. 1990 )
• 1902 – Talcott Parsons , amerykański socjolog (zm. 1979 )
• 1903 – Carlos Montoya, hiszpański gitarzysta (zm. 1993 )
• 1905 – Imre Mező, węgierski działacz komunistyczny, polityk (zm. 1956 )
• 1907 – Jerzy Zagórski , polski pisarz, tłumacz (zm. 1984 )
• 1908 – Plinio Corrêa de Oliveira , brazylijski myśliciel i działacz katolicki (zm. 1995 )
• 1910 – Van Heflin , amerykański aktor (zm. 1971 )
• 1911 – Trygve Haavelmo , norweski ekonomista (zm. 1999 )
• 1914 – Alan Bullock , brytyjski historyk (zm. 2004 )
• 1915
  • Curd Jürgens , niemiecki aktor (zm. 1982 )
  • Ross Macdonald , amerykański pisarz (zm. 1983 )
  • Michał Sumiński , polski leśnik, zoolog, kapitan jachtowy, dziennikarz
• 1917 – Andrzej Wróbel, polski duchowny katolicki, przełożony polskiej prowincji pijarów (zm. 2006 )
• 1918 – Bill Vukovich , amerykański kierowca Formuły 1 (zm. 1955 )
• 1919 – Hans Joachim Marseille , niemiecki pilot (zm. 1942 )
• 1923
  • Philip Warren Anderson , amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
  • Edward Bede Clancy , australijski duchowny katolicki, arcybiskup Canberry i Sydney , kardynał
  • Antonio Tàpies , hiszpański malarz, grafik
• 1924 – Maria Riva, amerykańska aktorka, córka Marleny Dietrich
• 1925
  • Dick Van Dyke , amerykański aktor
  • Albert Paulsen , amerykański aktor (zm. 2004 )
• 1926 – Tadeusz Majewski , polski duchowny, biskup Kościoła Polskokatolickiego (zm. 2002 )
• 1927 – James Wright, amerykański poeta (zm. 1980 )
• 1929 – Christopher Plummer , kanadyjski aktor
• 1930
  • Zdzisław Leśniak , polski aktor
  • Geneviève Page , francuska aktorka
• 1932
  • Kalevi Hämäläinen , fiński narciarz klasyczny (biegacz), mistrz olimpijski (zm. 2005 )
  • Jerzy Woźniak , polski polityk, minister
• 1934 – Czesław Drążek , polski duchowny katolicki, jezuita, redaktor naczelny polskiego wydania " L'Osservatore Romano " (zm. 2009 )
• 1940 – Jutta Wachowiak, niemiecka aktorka
• 1945 – Brian McGuire , australijski kierowca wyścigowy (zm. 1977 )
• 1948 – Ted Nugent, amerykański gitarzysta, wokalista, producent muzyczny
• 1951 – Grażyna Gęsicka , polski socjolog, polityk, minister rozwoju regionalnego , przewodnicząca Klubu Parlamentarnego PiS (zm. 2010 )
• 1953
  • Ben Bernanke , amerykański ekonomista
  • Walek Dzedzej , polski muzyk, bard, poeta, lider zespołu Walek Dzedzej Pank Bend (zm. 2006 )
• 1957 – Steve Buscemi , amerykański aktor
• 1964 – Hideto Matsumoto , japoński gitarzysta grupy X-Japan (zm. 1998 )
• 1965 – Rusty Cundieff , amerykański reżyser filmowy, aktor
• 1967
  • Jamie Foxx , amerykański aktor
  • Ewa Gawryluk , polska aktorka
• 1974 – Nicholas McCarthy , brytyjski gitarzysta zespołu Franz Ferdinand
• 1975
  • Tom DeLonge , amerykański gitarzysta i wokalista zespołów: Blink 182 , Box Car Racer i Angels & Airwaves
  • Przemysław Wejmann , polski gitarzysta i wokalista zespołu Guess Why , producent i realizator muzyczny
• 1976 – Radosław Sobolewski , polski piłkarz, reprezentant Polski
• 1979 – Lauri Hakola , fiński skoczek narciarski
• 1980
  • Alan Alborn , amerykański skoczek narciarski
  • Agnieszka Włodarczyk , polska aktorka i piosenkarka
• 1981 – Amy Lee , amerykańska wokalistka zespołu Evanescence
• 1983 – Otylia Jędrzejczak , polska pływaczka
• 1984
  • Santi Cazorla , hiszpański piłkarz
  • Michal Kadlec , czeski piłkarz, reprezentant Czech
• 1989 – Taylor Swift , amerykańska piosenkarka
• 1990 – Arantxa Rus , holenderska tenisistka

Zmarli

•   720 – Otylia , święta , patronka ociemniałych (ur. ok. 660 )
• 1124 – Kalikst II , papież (ur. ?)
• 1278 – Barnim I Dobry , książę zachodniopomorski , z dynastii Gryfitów (ur. ok. 1217 - 1219 )
• 1250 – Fryderyk II Hohenstauf , cesarz Świętego Cesarstwa Rzymskiego Narodu Niemieckiego (ur. 1194 )
• 1349 – Marcin Baryczka , polski duchowny katolicki (ur. ?)
• 1404 – Albrecht I Wittelsbach, książę Bawarii , hrabia Holandii (ur. 1336 )
• 1466 – Donatello , włoski rzeźbiarz (ur. 1386 )
• 1521 – Manuel I Szczęśliwy , król Portugalii (ur. 1469 )
• 1621 – Katarzyna Stenbock , królowa Szwecji , żona Gustawa I Wazy (ur. 1535 )
• 1689 – Zbigniew Morsztyn , polski poeta ariański (ur. ok. 1625 )
• 1754 – Mahmud I , sułtan Turcji (ur. 1696 )
• 1769 – Christian Gellert , niemiecki pisarz (ur. 1715 )
• 1863 – Friedrich Hebbel , niemiecki pisarz (ur. 1813 )
• 1866
  • Bartłomiej Chong Mun-ho, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1802 )
  • Piotr Cho Hwa-so , koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1815 )
  • Piotr Son Son-ji, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1820 )
  • Piotr Yi Myong-so, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1821 )
  • Piotr Chong Won-ji, koreański męczennik, święty katolicki (ur. 1846 )
• 1867 – Artur Grottger , polski malarz (ur. 1837 )
• 1881 – August Šenoa , chorwacki pisarz (ur. 1838 )
• 1920 – Jerzy Dunin-Borkowski , polski dowódca wojskowy, generał (ur. 1864 )
• 1930 – Fritz Pregl , austriacki chemik, fizjolog (ur. 1869 )
• 1931 – Gustave Le Bon , francuski socjolog i psycholog (ur. 1841 )
• 1932 – Edward Treacher Collins , angielski chirurg, okulista (ur. 1862 )
• 1935 – Victor Grignard , francuski chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1871 )
• 1936 – Ołeksa Ałmazow , ukraiński działacz wojskowy (ur. 1886 )
• 1941 – Franciszek Jossé , polski działacz państwowy, urzędnik skarbowy, kierownik resortu skarbu (ur. 1861 )
• 1944 – Wassily Kandinsky , rosyjski malarz, grafik, teoretyk sztuki (ur. 1866 )
• 1945 – Leopold Jessner, niemiecki reżyser filmowy (ur. 1878 )
• 1947 – Mikołaj Roerich , rosyjski malarz, pisarz, podróżnik, archeolog (ur. 1874 )
• 1949 – Jan Morawiński, polski historyk sztuki, muzeolog (ur. 1907 )
• 1966 – Stanisław Mikołajczyk , polski polityk, działacz ruchu ludowego, premier Polski na uchodźstwie , minister rolnictwa , wicepremier (ur. 1901 )
• 1972
  • Leslie Poles Hartley, angielski pisarz (ur. 1895 )
  • René Mayer , francuski polityk, premier Francji (ur. 1895 )
  • Jan Cybis , polski malarz (ur. 1897 )
• 1983 – Wincenty Urban , polski duchowny katolicki, biskup wrocławski (ur. 1911 )
• 1984 – Władysław Wicha , polski polityk, minister (ur. 1904 )
• 1987
  • Stanisław Radkiewicz , polski generał, polityk, członek PKWN , minister bezpieczeństwa publicznego (ur. 1903 )
  • Wacław Krawczyk , polski krajoznawca, żołnierz AK (ur. 1915 )
• 1988 – Bogusław Lambach , polski operator filmowy (ur. 1925 )
• 1991 – Andrzej Twerdochlib , polski pisarz (ur. 1936 )
• 1993 – Vanessa Duriès, francuska pisarka (ur. 1972 )
• 1994 – Antoine Pinay , francuski polityk, premier Francji (ur. 1891 )
• 1996 – Tadeusz Adam Jakubiak , polski historyk i działacz społeczny (ur. 1950 )
• 2001 – Chuck Schuldiner , amerykański muzyk (ur. 1967 )
• 2002
  • Jan Šmíd , czeski pisarz, dziennikarz, grafik (ur. 1921 )
  • Zal Yanovsky, kanadyjski gitarzysta i wokalista zespołu The Lovin' Spoonful (ur. 1945 )
• 2003
  • Xie Tian, chiński reżyser filmowy, aktor (ur. 1914 )
  • William V. Roth, Jr. , amerykański polityk (ur. 1921 )
• 2005 – Stanley Williams , amerykański przywódca gangu Crips w Los Angeles , nominowany do Pokojowej Nagrody Nobla (ur. 1953 )
• 2007 – Floyd Red Crow Westerman , amerykański aktor, pieśniarz, kompozytor (ur. 1936 )
• 2008 – Horst Tappert , niemiecki aktor (ur. 1923 )
• 2009
  • Paul Samuelson , amerykański ekonomista, laureat Nagrody Nobla (ur. 1915 )
  • Paweł Kurczewski , polski zapaśnik, olimpijczyk (ur. 1950 )

Przypisy