19 grudnia jest 353. (w latach przestępnych 354.) dniem w kalendarzu gregoriańskim . Do końca roku pozostaje 12 dni.

Święta

• imieniny obchodzą: Abraham , Anastazy , Beniamin , Dariusz , Eleonora , Gabriela , Grzegorz , Kazimiera , Mścigniew , Nemezjusz , Nemezy , Protazja , Tymoteusz i Urban .
• międzynarodowe – Dzień Narodów Zjednoczonych dla Współpracy Południe – Południe^[1] (ustanowione 23 grudnia 2004 przez Zgromadzenie Ogólne ONZ )
• wspomnienia i święta w Kościele katolickim ^[2],^[3], obchodzą:
  • św. Anastazy I ( papież )
  • bł. Urban V ( papież )

Wydarzenia w Polsce

Rząd W. Grabskiego na posiedzeniu w 1924

• 1283 – w kościele franciszkańskim w Kaliszu odbyła się konsekracja Jakuba Świnki na arcybiskupa gnieźnieńskiego .
• 1666 – wojna polsko-kozacko-tatarska : polska dywizja konna została rozgromiona w bitwie pod Ścianą .
• 1805 – powstało Liceum Krzemienieckie .
• 1807 – dekretem królewskim departamenty Księstwa Warszawskiego podzielono na 60 powiatów.
• 1914 – Legion Zachodni został przekształcony w I Brygadę Legionów Polskich .
• 1923 – utworzono drugi rząd Władysława Grabskiego .
• 1949 – minister obrony narodowej wydał zarządzenie o utworzeniu Wojskowej Centrali Handlowej .
• 1959 – otwarto Autostradę Poznańską w Szczecinie .
• 1962 – katastrofa lotnicza w Warszawie : 33 osoby zginęły, gdy lecący z Brukseli samolot rejsowy PLL LOT rozbił się podczas podchodzenia do lądowania na Okęciu .
• 1972 – premiera filmu Anatomia miłości .
• 1982 – stan wojenny : Rada Państwa uchwaliła zawieszenie od 31 grudnia stanu wojennego.
• 1988 – premiera filmu Dziewczynka z Hotelu Excelsior .
• 1989 – krajowy rekord ciepła w grudniu . Termometry w Tarnowie pokazały 19 stopni Celsjusza .
• 2007 – powołanie komisji śledczej do zbadania okoliczności tragicznej śmierci byłej posłanki Barbary Blidy .
• 2009 – arcybiskup Henryk Józef Muszyński został nowym prymasem Polski .
• 2009 – papież Benedykt XVI podpisał dekret o heroiczności cnót Jana Pawła II oraz dekret o męczeństwie ks. Jerzego Popiełuszki .

Wydarzenia na świecie

• 1154 – Henryk II Plantagenet koronowany na króla Anglii .
• 1187 – Klemens III został papieżem.
• 1490 – Maksymilian I Habsburg poślubia per procura Annę Bretońską , księżną Bretanii
• 1793 – Napoleon Bonaparte mianowany generałem.
• 1852 – George Hamilton-Gordon został premierem Wielkiej Brytanii .
• 1920 – Konstantyn I po śmierci swego syna Aleksandra został ponownie królem Grecji (abdykował w 1917 ).
• 1926 – Antanas Smetona został prezydentem Litwy .
• 1934 – we włoskiej stoczni odbyło się wodowanie transatlantyka MS Piłsudski .
• 1940 – Risto Ryti został prezydentem Finlandii .
• 1941 – w związku z niepowodzeniami na froncie wschodnim Adolf Hitler objął osobiście stanowisko Naczelnego Dowódcy Wojsk Lądowych .
• 1943 – przewrót wojskowy w Boliwii .
• 1944 – została wyzwolona Podgorica , stolica Czarnogóry .
• 1946 – rozpoczęła się I wojna indochińska .
• 1950 – generał Dwight Eisenhower został naczelnym dowódcą wojsk NATO .
• 1953 – odbyła się prezentacja samochodu Škoda 440 .
• 1955 – parlament Sudanu przyjął deklarację niepodległości.
• 1963 – premiera filmu Różowa Pantera .
• 1965 – Charles de Gaulle wygrał po raz drugi wybory prezydenckie we Francji .
• 1966 – powołano do życia Azjatycki Bank Rozwoju .
• 1967 – premier Australii Harold Holt dwa dni po zaginięciu w czasie kąpieli w morzu został urzędowo uznany za zmarłego.
• 1971 – premiera filmu Mechaniczna pomarańcza .
• 1972 – zakończyła się szósta i ostatnia załogowa misja księżycowa – Apollo 17 .
• 1974 – premiera filmu Człowiek ze złotym pistoletem .
• 1977 – Dries van Agt został premierem Holandii .
• 1983 – FIFA : w Rio de Janeiro skradziono przyznaną na własność reprezentacji Brazylii Złotą Nike .
• 1984 – podpisano brytyjsko-chiński układ, na mocy którego 1 lipca 1997 Hongkong przeszedł pod chińską administrację.
• 1986 – premiera filmu Pluton .
• 1986 – rosyjski dysydent Andriej Sacharow powrócił do Moskwy po 7 latach pobytu na wygnaniu.
• 1991 – Republika Serbskiej Krajiny ogłosiła niepodległość.
• 1997 – katastrofa indonezyjskiego samolotu pasażerskiego na Sumatrze – zginęły 104 osoby.
• 1997 – premiera filmu Lepiej być nie może .
• 1998 – Izba Reprezentantów podjęła nieudaną próbę usunięcia prezydenta Billa Clintona z urzędu, w związku z aferą rozporkową .
• 1999 – odbyły się wybory parlamentarne w Rosji .
• 2001 – na ekrany kin weszła ekranizacja Drużyny Pierścienia w reżyserii Petera Jacksona .
• 2001 – w mieście Tosontsengel w Mongolii zarejestrowano rekordowo wysokie ciśnienie atmosferyczne – 1086 hPa.
• 2007 – Indianie Lakota wypowiedzieli traktaty z rządem USA , ogłaszając secesję z Unii i utworzenie Republiki Lakockiej .

Urodzili się

• 1683 – Filip V Burbon , król Hiszpanii (zm. 1746 )
• 1765 – Dominik Henares , hiszpański dominikanin, misjonarz, biskup, męczennik, święty katolicki (zm. 1838 )
• 1790 – sir William Edward Parry, brytyjski żeglarz, badacz Arktyki (zm. 1855 )
• 1800 – Józef Chodźko , polski topograf, geodeta, badacz Kaukazu (zm. 1881 )
• 1813 – Thomas Andrews, irlandzki chemik, fizyk (zm. 1885 )
• 1852 – Albert Abraham Michelson , amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1931 )
• 1853 – Charles Fitzpatrick , kanadyjski prawnik, polityk (zm. 1942 )
• 1866 – Edmund Biernacki , polski lekarz neurolog, hematolog, patolog (zm. 1911 )
• 1869 – Antoni Abraham , kaszubski pisarz, działacz na Pomorzu (zm. 1923 )
• 1871 – Tadeusz Estreicher , polski chemik (zm. 1952 )
• 1880 – Wacław Lachman , polski dyrygent, kompozytor, pedagog (zm. 1963 )
• 1882 – Bronisław Huberman , polski skrzypek (zm. 1947 )
• 1883 – Abel Bonnard , francuski pisarz i polityk (zm. 1968 )
• 1884 – Antonín Zápotocký , czeski polityk, premier i prezydent Czechosłowacji (zm. 1957 )
• 1887 – Kazimierz Tymieniecki , polski historyk (zm. 1968 )
• 1891 – Edward Bernard Raczyński , polski polityk, prezydent Polski na uchodźstwie (zm. 1993 )
• 1894 – Paul Dessau , niemiecki kompozytor, dyrygent (zm. 1979 )
• 1900 – Géza von Cziffra, austriacki reżyser filmowy (zm. 1989 )
• 1901 – Oliver La Farge , amerykański pisarz i etnolog, laureat Nagrody Pulitzera z 1930 (zm. 1963 )
• 1902 – Sir Ralph Richardson , brytyjski aktor (zm. 1983 )
• 1903
  • George Davis Snell , amerykański genetyk, laureat Nagrody Nobla (zm. 1996 )
  • Pauline Curley, amerykańska aktorka (zm. 2000 )
• 1905
  • Carlo Rim, francuski reżyser filmowy (zm. 1989 )
  • Irving Kahn , amerykański finansista i inwestor
• 1906 – Leonid Breżniew , przywódca ZSRR (zm. 1982 )
• 1909 – Marian Małowist , polski historyk, mediewista (zm. 1988 )
• 1910 – Jean Genet , francuski pisarz (zm. 1986 )
• 1912
  • Adam Kowalski , polski hokeista, jeniec oflagu (zm. 1971 )
  • George Emil Palade , amerykański cytolog , laureat Nagrody Nobla (zm. 2008 )
• 1915 – Édith Piaf , francuska piosenkarka (zm. 1963 )
• 1916 – Roy Ward Baker , brytyjski reżyser filmowy (zm. 2010 )
• 1917
  • Hanka Sawicka , polska działaczka komunistyczna, przewodnicząca Związku Walki Młodych (zm. 1943 )
  • Stanisław Biskupski , polski pisarz, korespondent wojenny (zm. 2007 )
• 1918
  • Alfred Vohrer, niemiecki reżyser filmowy (zm. 1986 )
  • Tadeusz Hogendorf , polski piłkarz, reprezentant Polski (zm. 2010 )
• 1920 – Lazar Mojsov , macedoński polityk
• 1921 – Anne Golon , francuska pisarka
• 1922 – Marian Biskup , polski historyk, profesor UMK
• 1924
  • Edmund Purdom , brytyjski aktor, reżyser (zm. 2009 )
  • Michel Tournier , francuski pisarz
• 1925
  • Sylwester Kaliski , polski generał, fizyk, minister (zm. 1978 )
  • Rabah Bitat , algierski polityk, prezydent Algierii (zm. 2000 )
• 1927
  • James Booth, brytyjski aktor (zm. 2005 )
  • Nikolaj, słowacki duchowny prawosławny, arcybiskup metropolita Czech i Słowacji (zm. 2006 )
• 1930
  • Jerzy Kasprzycki , polski dziennikarz, varsavianista (zm. 2001 )
  • Andreas Baltes , niemiecki polityk
• 1932
  • Henryk Majecki , polski uczony, badacz, popularyzator dziejów najnowszych regionu białostockiego (zm. 2009 )
  • Carl Pursell , amerykański polityk (zm. 2009 )
• 1933 – Cicely Tyson , amerykańska aktorka
• 1934
  • Rudi Carrell , holenderski prezenter i producent telewizyjny, komik, piosenkarz (zm. 2006 )
  • Pratibha Patil , indyjska polityk, prezydent Indii
• 1939
  • Zbigniew Podgajny , polski muzyk zespołu Niebiesko-Czarni (zm. 2002 )
  • Adam Graczyński , polski polityk (zm. 2004 )
• 1940 – Phil Ochs , amerykański piosenkarz związany folkowy (zm. 1976 )
• 1942
  • Jean-Patrick Manchette, francuski pisarz (zm. 1995 )
  • Rufus, francuski aktor
• 1944
  • Richard Leakey , angielski antropolog
  • Alvin Lee , angielski gitarzysta zespołu Ten Years After
  • Anastazja Wertyńska, rosyjska aktorka
• 1945 – Zal Yanovsky, kanadyjski gitarzysta i wokalista zespołu The Lovin' Spoonful (zm. 2002 )
• 1946
  • Robert Urich , amerykański aktor (zm. 2002 )
  • Jacek Bromski , polski reżyser filmowy
  • Jan Szkodoń , polski duchowny, biskup krakowski
• 1951 – Zbigniew Hołdys , polski gitarzysta zespołu Perfect
• 1954 – Andrzej Sekuła , polski operator i reżyser filmowy
• 1955 – Marek Dziuba , polski piłkarz, reprezentant Polski
• 1957
  • Cyril Collard , francuski reżyser filmowy (zm. 1993 )
  • Michael Fossum , amerykański astronauta
• 1958 – Limahl , brytyjski wokalista zespołu Kajagoogoo
• 1961
  • Eric Allin Cornell, amerykański fizyk, laureat Nagrody Nobla
  • Wojciech Jasiński , polski instrumentalista, kompozytor
• 1963
  • Jennifer Beals , amerykańska aktorka
  • Til Schweiger , niemiecki aktor
• 1964 – Arvydas Sabonis , litewski koszykarz
• 1966 – Alberto Tomba , włoski narciarz alpejski
• 1968 – Jerzy Mazzoll , polski klarnecista i wokalista yassowy , kompozytor
• 1969
  • Aaron Aedy , brytyjski gitarzysta
  • Richard Hammond , brytyjski dziennikarz, prezenter programu Top Gear i Brainiac
  • Kristy Swanson , amerykańska aktorka
• 1970 – Marla Mallett , kanadyjska curlerka
• 1972 – Alyssa Milano , amerykańska aktorka
• 1975 – Sándor Csányi , węgierski aktor
• 1977 – Elisa Toffoli , włoska piosenkarka i kompozytorka
• 1979 – Paola Andrea Rey , kolumbijska aktorka
• 1980
  • Jake Gyllenhaal , amerykański aktor
  • Mio Hasselborg , szwedzka curlerka
• 1981 – Vahan Gevorgyan , polski piłkarz, reprezentant Polski
• 1984 – Konrad Wasielewski , polski wioślarz, mistrz olimpijski
• 1985
  • Marcel Gromadowski , polski siatkarz, reprezentant Polski
  • Lady Sovereign , angielska piosenkarka
• 1987 – Karim Benzema , francuski piłkarz, reprezentant Francji

Zmarli

•   401 – Anastazy I , święty , papież (ur. ? )
• 1370 – Urban V , papież (ur. 1310 )
• 1442 – Elżbieta Luksemburska , królowa Niemiec , Czech i Węgier (ur. 1409)
• 1737 – Jakub Ludwik Sobieski , syn Jana III Sobieskiego , jeden z kandydatów podczas elekcji w 1697 (ur. 1667 )
• 1741 – Vitus Bering , duński żeglarz, odkrywca (ur. 1681 )
• 1796 – Piotr Aleksandrowicz Rumiancew , rosyjski feldmarszałek (ur. 1725 )
• 1839
  • Franciszek Ksawery Hà Trọng Mậu , wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1790 )
  • Dominik Bùi Văn Úy , wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. 1801 lub 1812 )
  • Augustyn Nguyễn Văn Mới , wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1806 )
  • Tomasz Nguyễn Văn Đệ , wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1811 )
  • Stefan Nguyễn Văn Vinh , wietnamski męczennik, święty katolicki (ur. ok. 1813 )
• 1848 – Emily Brontë , angielska pisarka (ur. 1818 )
• 1851 – William Turner angielski malarz, grafik (ur. 1775 )
• 1887 – Jan Walery Jędrzejewicz , polski astronom, lekarz (ur. 1835 )
• 1915 – Alois Alzheimer , niemiecki neurolog (ur. 1864 )
• 1918 – Gustaw Josephy , niemiecki fabrykant i przedsiębiorca (ur. 1855 )
• 1940 – Kyösti Kallio , fiński polityk, premier i prezydent Finlandii (ur. 1873 )
• 1944
  • Paul Blau , niemiecki duchowny, superintendent generalny Kościoła Ewangelicko-Unijnego w Wielkopolsce (ur. 1861 )
  • Abbas II Hilmi , ostatni kedyw Egiptu (ur. 1874 )
• 1953 – Robert Millikan , amerykański fizyk (ur. 1868 )
• 1954 – Ludwik Solski , polski aktor (ur. 1855 )
• 1964 – Hugon Hanke , polski polityk, premier Polski na uchodźstwie (ur. 1904 )
• 1967 – Harold Holt , australijski polityk, premier Australii (ur. 1908 )
• 1977
  • Nellie Tayloe Ross , amerykańska polityk, gubernator Wyoming (ur. 1876 )
  • Jacques Tourneur, francuski reżyser filmowy (ur. 1904 )
• 1985 – Wiktor Grotowicz , polski aktor (ur. 1919 )
• 1993 – Iichirō Hatoyama , japoński polityk, minister (ur. 1918 )
• 1996 – Marcello Mastroianni , włoski aktor (ur. 1924 )
• 1997 – David Bradley, amerykański reżyser filmowy (ur. 1920 )
• 1999 – Desmond Llewelyn , brytyjski aktor (ur. 1914 )
• 2000 – Antal Végh, węgierski pisarz (ur. 1933 )
• 2003
  • Hope Lange , amerykańska aktorka (ur. 1931 )
  • Anna Kiełbusiewicz , polska piosenkarka, malarka (ur. 1974 )
• 2004
  • Herbert C. Brown , angielski chemik, laureat Nagrody Nobla (ur. 1912 )
  • Renata Tebaldi , włoska śpiewaczka operowa (sopran) (ur. 1922 )
  • Zbigniew Prusinkiewicz , polski gleboznawca (ur. 1923 )
  • Dick Heckstall-Smith , brytyjski muzyk zespołu Colosseum (ur. 1934 )
• 2006 – Danuta Rinn , polska piosenkarka, aktorka (ur. 1936 )
• 2007
  • Frank Capra Jr , amerykański producent filmowy (ur. 1934 )
  • Piotr Mroczyk , polski działacz opozycji demokratycznej, dziennikarz, dyrektor rozgłośni Radio Wolna Europa (ur. 1947 )
• 2009
  • Hosejn Ali Montazeri , irański duchowny islamski, ajatollah , polityk (ur. 1922 )
  • Kim Peek , amerykański sawant autystyczny , obdarzony ponadprzeciętnymi umiejętnościami (ur. 1951 )

Przypisy